Mustafa İslamoğlu – Hayat Kitabı Kuran Gerekçeli Meal Tefsir 2

ûre adını, Kur’an’ın en sembolizmi en yoğun âyeti olan 35. âyetinden alır. Nûr, “kaynağı görünmeyip hedefini görünür kılan ilâhi ışık” anlamına gelir. Daha ilk neslin dilinde bu adla anılmıştır. Sûre Medine’de parça parça inmiştir. Konu farklılıkları bu sonucu verir. Zina ile ilgili ilk âyetleri 3. yılda inmiş olmalıdır. Zira bu âyetlerin inişine neden olan olayın kahramanı Mersed aynı yıldaki Reci’ pususunda şehid olmuştur. Hz. Aişe’ye yapılan iftira ile ilgili pasajlar (11-26) 5. yılda inmiştir. Zira Huza’a’mn kolu olan Mustalıkoğulları üzerine yapılan sefer Hendek’ten hemen sonra (bir görüşte önce, Şaban ayında) olmuştur. Sûrenin iniş sürecinin ne zaman tamamlandığını tesbit etmek zordur. Bunu 9.

yıldaki Tebük seferine kadar uzatanlar olmuştur. Bu durumda sûrenin iniş tarihini 3. yıl olarak tesbit etmek durumundayız. Zira bir sûre için “falan tarihte indi” demek, o sûrenin baş tarafının indiği tarihi gösterir. Burada şöyle bir soru akla gelebilir: Bu sûreyle neredeyse eş zamanlı olan Nisa süresindeki zina ile ilgili âyetler niçin oraya alınmıştır da bu sûredekiler buraya alınmıştır? Muhtemel cevap şudur: Buradaki zina ile ilgili âyetler bir biçimde mü’minlerle ve Allah Rasulü’nün yakın çevresine iftira ile ilgiliyken, Nisa sûresindekiler geneldir. Hz. Osman tertibinde Haşr-Hac, İbn Abbas tertibinde Ahzab-Mumtehane, Cabir b. Zeyd tertibinde Nasr-Hac arasında yer alır. Nur sûresi, adı gibi insan tabiatını ve insan ilişkilerini, özellikle de kadın-erkek ilişkilerini aydınlatan bir sûredir. Bu ilişkilerin insan kimliliğinin bir parçası olan cinselliğin istismara açılmadan nasıl yürümesi gerektiğini belirler. Bu konuda kimi ahlâkî kurallar koyar. Karşıt cinsler arasındaki ilişkiyi sağlıklı bir zemine oturtur. Sınırlar çizer ve bu sınırları aşanlar için müeyyideler getirir. Kadm-erkek ilişkilerinin sağlığı ve kadının karşı cins tarafından istismarını önleme açısından kadının kişiliğini dişiliğinin önüne geçirir. Kadın bedeninin kamuya açılmasını yasaklar.

Bununla, insanın haysiyet ve şahsiyetini korumayı amaçlar. Sağlıklı toplumsal ilişkilerin sağlıklı bireysel ilişkiler üzerine bina edileceği hakikatini dile getirir. Sûrenin zirvesi sûreye adını veren 35. âyettir. Sembolizmin en harika örneklerinden olan bu âyet, rezervi sonsuz bir mâna pınarı gibi kabını altına tutan herkesin gönlünü doldurur. Tabi ki kişinin akıl çapı, iman, hikmet, bilgi, birikim, gayret ve ufkuyla orantılıdır.

.