Necip Fazıl Kısakürek – Reşahat

Eskilerin eserlerini nakledici, büyüklerin haberlerini derleyici, cennetliklerin menkıbelerini toplayıcı ve ermişlerin makamlarını belirtici «Reşahat» muharriri «Safî» ismiyle tanınmış Mevlânâ Ali bin Hüseyin der ki: -Allah’ın sonsuz lütuf ve bereketiyle, bana, 889 yılı Zilka’de ayı sonlarında, velilik yolunun menzil noktası, hakikat kahramanı büyüklerin kutbu, din ile dünya ve gerçek hayat kılavuzu hoca Ubeydullah hazretlerinin eşiklerine yüz sürmek nasip oldu. Sonra da 893 Rebiülâhir ayı başlarında, bu eşiğe hizmet edenlerin ayaklarını öpmek şerefi el verdi. O saadet zamanında Hoca hazretlerinin yüksek meclislerinde daima Nakşî silsilesi ulularının hal ve menkıbeleri anılır ve bu hakîr insan da bütün bu anlatılanlardan nur ve şeref devşirirdi. Hususiyle o Hazretin dudaklarından dökülen sırlar ve incelikleri kavrayabilmek nimeti bu hakîr insana saadetlerin en büyüğünü verirdi. O sohbetlerdeki inci tanelerine benzer hakikat cevherlerini, bu fakir, hafızasının sedef kabuklarında saklar ve tek noktasını örselemeksizin beyaz kâğıtlar üzerine dökerdi. Hâdiseler üst üste gelip de fena âleminde hiç bir iz bırakmamacasına her şeyi eritip silince ben de o büyük kutuptan uzaklara düştüm ve onun eteğine yapışmış bulunmak nimetinden yoksun kaldım. O zaman düşündüm ki, saadet günlerim hikmet dolu anlarında o mübarek dudaklardan dokülen misilsiz kelimeleri bir arada toplayayım ve dertli kalblere aradıkları şifadan ilâç vereyim. Lâkin dünya engelleri uzun zaman bu emelimin gerçekleşmesine sed çekti ve bu hal tam 16 yıl sürüp nihayet eski şevk ve niyet birdenbire ateş aldı, revnak buldu ve bu kitap 909 tarihinde meydana geldi. Kitabımızda, bu şerefli taife ulularının muteber kayıtlarla sabit ve bizzat Hoca hazretlerinden vesair azizlerden, vasıtalı vasıtasız şekilde öğrenilen menkıbeleri, en uygun tertibiyle yer almıştır. Bu eserden asıl murat Hoca Hazretlerinin hal ve menkıbeleri olduğu için evvelâ bu bahis tamama eriştirildi, ismi de ebcet hesabına göre 909 tutan (eserin nihayetlenme tarihi) bir isabetle «Reşahat Aynelhayat: Can damlaları» konuldu. HOCA UBEYDULLAH TAŞKENDD «Hâcegân» yolu diye isimlendirilen tarikat nisbetini ve zikir talimi ehliyetini Yakup Çerhî Hazretlerinden almışlardır. O, Şâh-ı Nakşibendi’den, O, Seyyid Emîr Kulâl’den, O, Hoca Muhammed Bâba, Semmâsî’den, O, Hoca Ali Ramitenî’den, O, Mahmut Emir Fagnevî’den, O, Hoca Arif Reyvegerî’den, O, Abdülhalik Gucdevânî’den, O, Yusuf Hemedanî’den, O, Ebû Ali Farimedî’den, O, Ebülkaasım Gürkânî’den. Ebulkaasım Hazretlerinin bâtın ilminde nisbetleri iki taraflıdır.

Biri, Hazret-i Ali, öbürü Hazret-i Ebubekir kollarından Nur Merkezine erişen yollar. Şöyle ki: Ebulkaasım nisbeti Ebulhasan Hırkani’ye, Onunki, Ebu Yezid Bestami’ye, (Ruhani nisbet) Onunki, Dmam Câfer-i Sadık Hazretlerine, (Ruhanî) nisbet Onunki, Dmam Muhammed Bakır Hazretlerine, Onunki, Dmam Zeynelâbidin Hazretlerine, Onunki, Dmam Hüseyin Hazretlerine, Onunki, Hazreti Ali’ye. Dmam Cafer Hazretlerinin bir nisbeti de validelerinin babası Kasım bin Muhammed bin Ebubekir Hazretlerine olduğu için, ondan Selmân-ı Fârisî ve ondan Hazret-i Ebubekir’e intikal etmek üzere yol ikiye ayrılıyor ve nisbetlerin en üstününü de içine alıyor. Bu bakımdan, belirttiğimiz nisbetlerin şeref ve yüceliği, silsileye «Silsile-tüz-Zeheb : Altın Halka» adını verdirmiş tir. Yukarıda Ebulkaasım Gürkânî’den ikiye ayrıldığını kaydettiğimiz nisbetlerden öbürü, Ebû Osman, Ebû Ali, Cüneyd, Sırrî Sakatı, Maruf Kerhî, Hasan Basri yoluyle Hazret-i Ali’ye varır. HOCA YUSUF HEMEDAND Yusuf Hemedânî 18 yaşlarında iken Bağdat’a gidip Ebû Dshak’tan fıkıh okudu. Isfahan ve Buhara’da ilim tahsil etti ve bilgide kemale erişti. Mezhebi, Hanefî. Irak, Horasan, Hârizem ve Mâveraünnehr taraflarında itibar sahibi oldu. Bâtın ilmi kapısını ona açan Şeyh Ebû Ali Farimedî. Doğumu 445, ölümü 535. ömrü 90 yıl. Kâh Merv ve kâh Herat’ta otururdu. Derin hal ve keramet sahibi. Bağdat’tan Semerkand’e kadar uzayan büyük bir sahada, halk, kudsî nefeslerinden faydalanmak için ziyaretlerine akın ederlerdi. Merv’den çıkıp Herat’a giderken yolda vefat ettiler. Mübarek naaşı müritlerinden biri tarafından Merv’e nakl ve orada defnedildi.

Vefatlarına yakın müritlerini toplayıp kendilerine öğüt verirken aralarından irşâd makamına erişmiş dört kişi tesbit etti, onları halife tayin etti ve her birini tâbi olunacak merkezler halinde gösterdi. Ondan sonra müritler ayrı ayrı dört halifenin eteklerine yapıştılar.

.