Aristoteles – Organon 2

İlkin ismin ve fiilin, sonra inkâr ve tasdikin, önerme ve sözün ne olduğunu ortaya koymak gerekir. Sesin çıkardığı sadalar ruh hallerinin işaretleridir. Yazılmış kelimeler, sesin çıkardığı kelimelerin işaretleridir. Yazı her insanda (bir olmadığı gibi, konuşulan kelimeler de bir değildir; her ne kadar bu deyimlerin doğrudan doğruya işaretleri oldukları ruh halleri herkeste bir ise de; tıpkı bu hallerin, hayalleri oldukları şeylerin aynı oldukları gibi. Bu konu “Ruh Üzerine” adlı kitabımızda incelendi. Çünkü bu ayrı bir bilim kolunu ilgilendirir. Ruhta kâh doğru ve yanlış ile ilgili olmıyan kavramlar, kâh gerekli olarak doğru veya yanlış olan kavramlar bulunduğu gibi, söz için de bu böyledir. Çünkü doğru ve yanlış, birleştirme ve ayırmada olur. İsimler ve fiiller, kendilerine hiçbir şey eklenmezse, ne birleştirmesi, ne de ayırması olmıyan kavrama benzerler; insan ve ak gibi. Çünkü bunlar henüz ne doğru, ne de yanlıştırlar. işte bunun bir delili: teke-geyik’in pekâlâ bir mânası var; ama mutlak olarak veya zamanla ilgili olarak vardır veya yoktur eklenmedikçe o henüz ne doğru, ne de yanlıştır. İsim, zamanla ilgisi olmaksızın uylaşımlı bir mânası olan ve hiçbir bölümünün, ayrı ayrı alındığı zaman, hiçbir mânası olmıyan (bir şadadır. Gerçekte, kallippos has adında, hippos (at)un kendi kendine bir mânası yoktur; kalos hippos (güzel at) deyiminde olduğu gibi. Bununla beraber yalın isimlerde olan, birleşik isimlerde olmaz. Yalın isimlerde, ‘bölümün herhangi bir mânası yoktur.

Halbuki birleşik isimlerde ayrı ayrı alınmış olarak kendisinin hiçbir mânası olmamakla beraber bölüm, bütünün mânasına katışır. Söz gelimi, Epaktrokeles (korsan gemisi) de Keles (gemi)in kendinden hiçbir mânası yoktur. — Bir şey tabiatı gereğince, isim olmayıp da, yalnız işaret olursa, buna uylaşımlı mâna deriz; çünkü hayvanların sadaları gibi söz olmamış seslerin bir mânaları olduğu zaman bile, o seslerin hiçbiri yine bir isim olamaz.

.