Tarih görüşüm gerçekte tarihin küçük bir parçasıdır; ayrıca bana değil, daha çok başka insanlara özgü bir tarihin; çünkü bilim adamının bir ömür boyu yaptığı iş, kendi kovasın-daki suyu başka sayısız kovanın besleyip büyüttüğü bilgi ırmağına eklemektir. Kişisel tarih görüşümün aydınlık ve anlaşılabilir kılınması için, kaynaklarının, gelişmesinin, toplumsal ve kişisel temellerinin gözönünde bulundurulması gerekir. Đnsan aklının […]
Birinci Dünya Savaşı Avrupa’da dört büyük imparatorluğun sonunu getirmiştir: Osmanlı İmparatorluğu, AvusturyaMacaristan İmparatorluğu, Alman İmparatorluğu ve Rus İmparatorluğu bu ‘büyük kıymet’ in kurbanlarıdır. Yıkılan bu imparatorlukların ‘enkaz’mdan modern Batılı siyasal düşünceye uygun yeni devletler doğmuştur. Türkiye, Almanya, Avusturya ulusal yeknesaklıklar kapsamına girmeyen topraklarım kaybederek birer cumhuriyet olmuşlardır. Rusya ise imparatorluğunu koruyup topraklarım elden kaçırmamak başarısını […]
İnsanın duygudaşlığını sorgulamak, onun insanlığını, onun kimliğini sorgulamaktır. Bu aynı zamanda insanın, aldığı bedensel ve ruhsal hasarın hangi derecesine kadar insanlığını korumaya devam edebildiğine dair bir sorundur. Auschwitz, başkasının duygularım anlamaktan aciz insanın ne denli yozlaşabileceğim gözler önüne seren uyana bir örnektir. Primo Levi, “1st das ein Mensch?” (Bunlar Da Mı İnsan, 1992) başlıklı sarsıcı […]
Dünyadaki yüz milyonlarca TV seyircisi için Fransız Devrimi’nin ve İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesi’nin iki yüzüncü yılı, Champs-Elysees’de, 14 Temmuz 1989 gecesi düzenlenen defile-opera demekti. Gösterinin yaratılması ve sahneye konulması işini Kültür ve İletişim Bakanlığı, özellikle Kodak ve Orangina için hazırlandığı TV reklamlarıyla ünlü bir “kreatif’e verdi. Bu seçimin temel nedeni anma törenlerini can sıkıcı […]
Parça 1… son iki yüzyılın en şiddetli temmuz sıcağı şehri boğuyordu. Akkora dönmüş çatıların üzerinden kızgın hava yükseliyordu. Şehirdeki bütün pencereler ardına kadar açıktı, solgun ağaçların zayıf gölgelerinde ihtiyar kadınlar terleyip verandaların yanındaki taburelerinde eriyorlardı. Güneş zirveyi geçmiş ve pençelerini çoktandır acı çeken kitap ciltlerine geçiriyordu, vitrinlere, kitaplığın boyalı tahtalarına vuruyordu, ışığın sıcak öfkeli yansısı […]
Retorik ve Poetika’nın, birbirine koşut çizgilerde ilerleyen ya da birbirini tam am layan yapıtlar olduğu pek düşünülemez. Ele alındıkları düşünce tarzına bağlı olarak, karşılıklı ilişki içinde olabilirler de, olmayabilirler de. Aristoteles, kendisinden sonra gelen kuşaklar boyunca, her iki alanda da bir yetke olacaktı; adı ve saygınlığı, iki konuyu bir arada götürm ekte rol oynayacaktı. Bunun […]
Her anlıksal öğretim ve öğrenim önceden bulunan bilgiden yola çıkar. Teklere bakıldığında bu açık: matematiksel bilimler ve öteki sanatların her biri bu yolla elde edilir. Gerek tasımla gerek tümevarımla yapılan uslamlamalarda da bu böyle; bunların her ikisi de önbilgilerle öğretim yapar: birinciler kabul edilen öncülleri alır; berikiler tekilin açık olmasıyla tümeli gösterir. Retorik uslamlamaların ikna […]
Annemle babam bile benden nefret ediyor sanki… Bana hiç saygı duymadılar, beni anlamaya hiç çalışmadılar. Sadece kendi doğrularını doğrum yapmaya çalıştılar. Daha on yedi yaşındayım… Buna rağmen yaşıtlarımın, çevremdekilerin, en başta da annemle babamın çok ötesindeyim. Onların dünyasının çok uzağında… Ben müdür olmak istemiyorum, memur da, öğretmen de, doktor da… Ben dünyayı başka bir yoldan, […]
PERU Dünyanın îîk Medeniyet Merkezlerinden Biri : Peru, Dünyanın en ilgi çekici yerlerinden biridir, çünkü geçmişin en esrarlı sırlarını saklar. Tarih araştırmacıları, Peru’nun TÎAHUANA-KO — KUZKO — ATAHUADPA — MACHU PİÇC-HU gibi eski şehirlerinin harabelerini birer altın madeni kadar değerli buluyorlar. Zaten bu bölgeler, eski Ispanyol fatihleri tarafından da Altın Silosu anlamına gelen «ıSigle de […]
Bahar 2003’te Madrid’de, Başbakan Jose Maria Aznar’ın Vatikan’ın güvenini kazanmış ve Opus Dei’ye [1] çok yakın duran muhafazakâr hükümeti, 2004 Eylül’ünden itibaren ilk ve orta öğrenim boyunca zorunlu olacak bir din dersini (katolik dini elbette) müfredata soktu. Yeni dersin eğitim sisteminde matematik veya anadil kadar akademik ağırlığı olacak. Bu normalleştirme işlemi, öte yandan, inanmayan anne-babaların […]
Bir kitabın yazılışı, bir esaretin ürünü ve tanıklığıdır daima. Gerçekten yazdığımızda, bizim farkına varmamızdan çok önce bizi esir almaya başlamış, hem belirgin, hem anlaşılmaz bir meseleden kurnılmak için yazarız; ne var ki, -bize özgürlük değilse bile, en azından son noktayı koymanın vereceği rahatlatmayı bağışlamasını beklediğimiz- yazma eylemi, sebeplerini irdeleyerek esareti yoğunlaştırır, bizi zehirler, sürekli bir […]
Odessa’dan Sivastopol’e giden vapurun güvertesinde top sakallı, oldukça yakışıklı bir adam yanıma yaklaşarak sigarasını yakmak istedi. Bu sırada; —Kamaranın önünde toplanan şu Almanlara dikkat buyurun beyefendi, dedi. Almanlar, İngilizler bir araya gelince yün, tahıl fiyatlarından ya da kendi özel işlerinden söz ederler. Oysa biz Ruslar nedense kadınlardan, yüksek konulardan konuşmayı severiz. Özellikle kadınlardan… Adamın yüzünü […]