François Marie Arouet (21 Kasım 1694 – 30 Mayıs 1778), Fransız yazar ve filozof. Daha çok mahlası Voltaire olarak tanındı. Fransız devrimi ve Aydınlanma hareketine büyük katkısı oldu. Din ve ifade özgürlüklerinin yanı sıra, insan hakları konusundaki düşünceleri ve felsefi yazıları ile ünlendi. Eserlerinde kilise dogmaları ve döneminin Fransız kurumlarını yoğun olarak hicvetti. Zamanının en […]
Lolita, hayatimin ışığı, kasıklarımın ateşi. Günahını, ruhum, Lo-li-ta; dilin ucu damaktan dişlere doğru üç basamaklık bir yol alır, üçüncüsünde gelir dişlere dayanır. Lo-li-ta. Sabahları ayağında çorabının teki, bir elli boyu ile Lo idi, sadece Lo. Ayağında bol gündelik pantolonu ile Lola. Okulda Dolly Kayıtlardaki noktalı çizgilerde Dolores. Ama benim kollarımda hep Lolita idi. Ondan önce […]
Dilbilim, göstergebilim, budunbilim, halkbilgisi, insanbilim, anlatı çözümlemesi, vb. alanlarda çağımızın önde gelen bilim adamlarından biridir V. Propp. Temel yapıtı Masalın Biçimbilimi (Morfologiya Skazki, 1928; 1969) de söz konusu alanlardaki kaynakçalarda tartışmasız olarak yer alır. Bir benzetme yaparak belirtecek olursak, F.de Saussure nasıl çağdaş dilbilim alanında Genel Dilbilim Dersleri’yle (Cours de linguistique generale, 1916) bir devrim […]
Bu dünya nedir? Peki ya varoluşun amacı? Bu gibi sorular Milutin Tesla’nın kafasının içinde kedi yavrulan gibi oynaşırken, o son, korkunç soruda kalakaldı: “Ne” nedir? Tam da bu noktada rahibin düşünceleri sustu ve başı dönmeye başladı. İnsan beyni pragmatiktir; bir nevi makine esasında, diye karar kıldı Milutin. Yayı alıp enstrüman gibi çalabilirsin fakat aynı şeyi […]
Solgun Ateş, beş ayaklı beyitler halinde< *) dört kantodan oluşan, toplam dokuz yüz doksan dokuz dizelik bir şiir olup John Francis Shade (doğumu: 5 Temmuz 1898-Ölümü: 21 Temmuz 1959) tarafından, ABD’de yaşamının son yirmi gününü geçirdiği Appalachia bölgesinin New Wye kentinde yazılmıştır. Şairin, ilk yazdığı metinden temize çektiği, bizim de bu kitapta olduğu gibi yayımladığımız […]
İşte, istediğim kişi burada. Merhaba kişi! Beni işitmiyor. Belki, somut v_e bireysel bir biçimde, normal bir beynin sezebileceği bir şey olarak, gelecek var olsaydı, geçmiş böylesine akıl çelici olmazdı; geçmişin istekleri geleceğin istekleriyle dengelenirdi. O zaman kişiler, şu ya da bu nesneyi tartıp dökerlerken, tahterevallinin orta kısmında bacaklarını açıp dengede durabilirlerdi. Eğlenceli olabilirdi. Ama geleceğin […]
Acımasızca ilerleyen trenin kuzey vagon-penceresi başında, boş bir koltuğun bitişiğinde ve iki boş kolluğun ka rşısında oturan yaşl ıca yolcu, P ro resör Timofcy P nin’clen başkası değildi. ldeal ölçüdeki kelliği, güneş yanığı bedeni ve titiz tıraşıyla yaralllğı olumlu etki, geniş, kahverengi alnında ( kaşlarının çocuksu yokluğunu örten) bağa gözlükleri , maymunsu üst dudağı , […]
“Hayir, art1k dayanacak gücüm kalmadı. Tanrım, neler ya· pıyorlar bana! Katarndan aşağı soğuk sular döküyorlar! Beni dinlemiyor, neler çektiğimi görmüyorlar. Onlara ne yaptım ki? Niçin çektiriyorlar bana bütün bu ac1ları? Ben· cileyin bir garibandan ne istiyorlar? Ne verebilirim onlara? Neyim var ki, ne vereyim? Artık dayanacak gücüm kalma· d1, baş1m cay1r cayJr yan1yor, her şey […]
Romanın Rusça adı, Maria’dan türemiş bir isim olan Maşenka’dır. Maşenka, benim ilk romanımdı. Evlendikten hemen sonra, 1925 bahannda Berlin’de çalışmaya başladım bu roman üzerinde. 1926 yılının başlannda bitti ve göçmenlerin kurduğu bir yayınevi tarafından basıldı (Slovo; Berlin, 1926). Basıldıktan birkaç yıl sonra Almancaya çevrildi (Ullstein; Berlin. Bu basımı ben hiç okumadım). Bunun dışında 45 yıl […]
‘Lolita ya da Beyaz Irktan Dul Bir Erkeğin İtirafları’ ; işte, bu satırların yazarının eline geçen ve önsözünü yazmak durumunda olduğu benzeri görülmemiş sayfaların başlığı böyleydi. Sözkonusu sayfaların yazarı olan ‘Humbert Humbert’, 16 Kasım 1952’de henüz tutukluyken duruşmasının başlamasına bir iki gün kala damar tıkanıklığı sonucunda öldü. Avukatı ve Columbia Eyalet Bölge Barosu üyesi bulunan […]
GREGOR SAMSA bir sabah huzursuz düşlerden uyandığında, kendini yatağında dev bir böceğe dönüşmüş olarak buldu. Zırhı andıran sertlikteki sırtının üzerinde yatmaktaydı ve başını azıcık yukarı kaldırdığında kubbemsi, kahverengi, yay biçimindeki sertliklerce bölümlenmiş; üstünde, tutunabileceği hiçbir şey kalmamış ve neredeyse tarİlamen kaymak üzere olan yorganın bulunduğu karnını gördü. Diğer kısımlanyla karşılaştınldığında acınacak denli ince bir sürü […]
Romanın Rusça aslının adı Priglaşenyi Na Kavı’dır . … , bunun lnf aza Çagn olarak karşılanmasını önerirdim; ancak öte yandan (benzer) bir kekeleme beni engellemeseydi ana dilimde Priglaşenyi na otseçenyi golovi (“Kelle Uçurmaya Çağn”) derdim. Rusça özgıln metni Bolşevik yönetiminden kaçtıktan on beş yıl kadar sonra ve Nazi yönetimi popülerliğinin doruğuna çıkmadan hemen önce, bundan […]
Vladimir Nabokov, 1940 yılında Birleşik Devletler’ deki yeni hayatına başlamak için bu ülkeye girdiği sırada, kendi beyanıyla, 1 başlayacağı akademik kariyer için hazırladığı bir dizi dersi yanında getirmişti. Cervantes’in Don Quijote’si üzerine yazdığı sözü geçen dizi ise, Cornell Üniversitesi’ndeki görevinden bir dönemlik izin aldığı ve 1951-52 öğretim yılının bahar döneminde Harvard Üniversitesi’ne konuk olduğu sömestr […]
Bazı yazarlar bize çok şey öğreunelerine, yalnız hayat değil, yazı ve edebiyat konusunda temel görüşletimizi oluşturınalanna, onlan sevgi ve tutkuyla okumamıza ragmen hayatımızın bir döneminde kalırlar. Daha sonraki yıllarda onlan yeniden okuyorsak eğer, hala onlara gerek duydugumuz için degil, sırf bir zamanlar onlan okudugumuz için, yani “nostalji” tadıyla okuruz. Hemingway, Sartre, Cam us, hatta Faulkner […]