XV. yüzyılın sonlarına doğru, Evrenin derinliklerindeki Sirius yıldızından biri, dünyamıza baksa, bakabilseydi, insan topluluklarının dağınıklığını ve kendi köşelerine çekilmişliğini görüp ne kadar da şaşırırdı kimbilir! Uygarlıklar, birbirinden tam anlamıyla habersizdir: Amerika’da yaşayanlar, Pasifik’teki insanların çoğu, Eski Dünyaca bilinmiyorlardı; Eski Dünya’da Avrupa, Asya ve Afrika’nın, birbirleri hakkında dağınık ve bulanık düşünceleri vardır ancak. Her biri bir […]
«Ortaçağ» terimi, XV. yüzyıldan kalmadır. İtalyan ede biyatçıları ve tarihçileri çevresinde ortaya çıktı bu terim. Bu aydınlar, kendi kültürlerinin, doğrudan doğruya İlkçağ kültüründen doğduğuna inanıyorlardı; bu İlkçağ kültürü, İtalya’da, yeniden ortaya çıkmıştı onlara göre ve İlkçağ’la Rönesans arasındaki döneme, derin bir kültürel çöküş, bir «Orta çağ» (medium aerum) olarak bakıyorlardı. İnsanlık tarihinin ana devirleri -malûm- […]
İnsanlığın tarihine, başlangıcından bugüne kuşbakışı bakmayı amaçlayan ve birkaç ciltte tamamlanacak olan bir çalışmanın ilk ürününü yayınlamanın mutluluğu içindeyim. Kitabımı, insanlığın ve Türkiye’nin çok çetin koşullar içinde bulunduğu bir dönemde çıkarıyorum: Emperyalizm, dünya barışının karşısında yeniden korkunç bir saldırıya geçmiştir; «insanlık, 2000 yılını görecek mi, görmeyecek mi?» tartışmasının yapıldığı bir dönemdir bu. Türkiye’nin durumunu ise […]
Başlangıcı ergenlik dönemine kadar uzanan düşünceler, zihinsel evrimleşme süreciyle tamamlanmış fikirler. Ve hayallerden uyanıp dünyayı çıplaklığıyla görmeye başladıktan sonra kırılması için duvara fırlatılmış at gözlükleri… İşte bu cümlelerle başladık ellerinizde tuttuğunuz kitabı yaratma düşüncesine. Gittikçe büyüyen bir oluşumun sahip olduğu aktivistliğe, paylaşılan onca güzel anılara, yaptığımız her türlü harekete birer anlam yükleme amacında değildik. Fakat […]
Tabuların, hayatımızda ne kadar büyük bir yer kapladığını hiç düşündünüz mü ? Eğer düşünmediyseniz, siz de tabuların korkulu rüyalarında hapsolmuş birisiniz demektir. Ben de sizi, bu kabustan uyandırmak ve sizin güzel rüyalara yelken açmanızı sağlamak için, elimden geleni yapacağım 🙂 Tabular; ilk var oluşumuzdan beri, korunma güdümüzün bir ürünü olarak ortaya çıkmıştır. Tabuların oluşumundaki amaç; […]
11 Temmuz 955, Pazartesi, gece, dokuzu beş geçe Beykoz’da kıyı parkında yazılıyor. İki şişe bira, bir kadehçik votka içildikten sonra. (Yarım uykulardan uyanınca yırtılıp atılmazsa karıma gönderilecektir.) ……………………………………………………………………………….. “Anlatmak için çırpındığım gecelerde / Siz yoktunuz” diyor Özdemir Asaf, aklımda yanlış kalmamışsa. Ve seneler geçti ve yaz ayları geçti ve gençlik geçti. Ve kızgın sabahlarda, kızgın […]
“Sivil toplum”, Batı’dan aldığımız siyasetle ilgili kavramlar arasında, ülkemizde en çok yanılgı yaratanlardan biridir. Kavramın karşıtı, birçok kez zannedildiği gibi, “askerî” toplum değildir. Terimin vurgusu “şehir âdabı”dır, karşıtı, olsa olsa “gayrımedenî” olabilir. “Sivil toplum”daki “sivİL”in kökü şehir hayatının beraberinde getirdiği haklaRI ve yükümlülükleri ifade eder. Bu vurguyu anlama yolunda bir başlangıç noktası olarak şehirlilik âdabının […]
B u araştırmanın amacı tarih bilimleriyle modern “davranış” bilimlerinin -ve bilhassa sosyoloji, psikoloji, sosyal antropolojinin metodlanmrt- ne şekilde birleştirilebileceklerini göstermektir. Bu uğurda, belirli tarih bilgileri sosyal bilim metodlanyla işlenmiş, “deneme” mahiyetinde bir eser ortaya çıkarılmıştır. Böylece beliren model ne Osmanlı İmparatorluğu’nun iç çatışmalarının tümünün “hakikatte” nasıl cereyan ettiğini gösterme ne de Türkiye’de dinsel davranışın nedenlerini […]
Bu öykünün kahramanı Jacqueline Cascorro, hayatının uzunca bir bölümünde evliliğin olağan deneyimlerini yaşadı: Kızgınlıklar, kavgalar, ihanetler ve barışmalar. Her şey bir anda değişti; elleriyle bir yengecin bacağını koparıp arkasında bir şampanyanın patlatılışını duyduğunda, bundan böyle aralıklı olarak aklına düşecek olan ve onu temelli fesat bir kadına dönüştüren bir fikrin etkisi altına girdi. Yıllar boyunca, olaylı […]
“Kum fırtınası!” Develer huysuzlandı, atlar kişnedi. Erkeklerden oluşan küçük grup kendilerinden önce hayvanlarının başlarını korumak için koşuşturdu. Sonra da kendi yüzlerini yünlü atkılarla örttüler. Gobi’de alışıldığı üzere fırtına birden başlayıvermişti. Adamlar zar zor toparlandılar, Moğolca ve İngilizce küfürler ederek öksürdüler. Fırtına başlamadan önce rehberlerden biri kum tepeleri görmüştü. Tepeler grubun rüzgar ve kumdan korunma umuduydu. […]
Dünya edebiyatında deneme türünün öncüsü ve piri olarak görülen Michel de Montaigne’in “izinde yürümek” deyimi, XXI. yüzyılda kalem oynatan biri için, öncelikle ne gibi anlamlar ifade edebilir? Montaigne’in temellerini attığını söyleyebileceğimiz bu tür, aradan geçen dört buçuk yüzyıl içinde, hangi içerik ve biçim dönüşümlerine uğrayarak günümüze değin gelmiştir? Montaigne’in, bu yazınsal türün tarihsel öncüsü olma […]
Ağn, insanoğlu varolalıdan beri tıpta’ki temel sorunların başında gelmektedir. Hasta çoğu kez ağnşı olduğu için hekime başvurur. Yani ağrı hastayı hekime başvurması için bir uyarı işlevi görür. Bu işievin yanısıra bir çok ağn çeşidi; örneğin, başağnlan, bel ağrılan hastayı işinden gücünden alıkoyan, kişisel ve toplumsal yaşamını etkileyen önemli bir etken olarak bir hastalık olarak karşımıza […]
Cumhuriyet Tarihinin En Acılı Süreci 1992’nin Mart ayında Cizre’deydim. Star televizyonu haber merkezi için çalışıyordum. O yıl Nevruz gösterilerinde büyük olaylar bekleni¬yordu. Nitekim öyle de oldu. Sloganlar atan, sarı, kırmızı, yeşil renklerle Abdullah Öcalan’ın posterlerini taşıyan insanların arasına ilk kez karışmıştım. Olaylar bir anda kontrolden çıktı. Kitlenin üzerine ağır silahlarla ateş açıldı. O gün Cizre’de […]
Bir film çektiğinizde her zaman birçok insanla uğraşırsınız. Kameranızın önünde her zaman oyuncular olur. Anlatacağınız bir hikaye vardır. Uymanız gereken bir program vardır. Kısıtlı bir bütçeniz olur. Seyahat ettiğimde ve fotoğraf çektiğimde farklı bir ritmim vardır. Aniden, ufuk, gökyüzü, binalar, ağaçlar ve çevredeki her şey önem kazanır. Ah, evet, insanlar da, fakat onlar çevreleri içinde […]
Gözlerimi gömdüğüm yerlere gittim. Gözlerim yoktu. Evin içinde göl, gölün içinde ayna. Uzun, karanlık bir koridor. Sonunda hüzme bir ışık. Titrek ve kararsız. Kan ter içindeyim. Gözlerimi açıyorum. Koridor. Kapatıyorum. Aynı koridor. Bedenim bir soluk. Kızgın ve yakıcı. Dışarı çıkmak istiyorum. Neden böyle yoruldum, bilmiyorum. Hareketsiz yatıyorum: Evdeyiz. Annem bulaşık yıkıyor. Bense onu izliyorum. Hep […]