Kolektif – Lozan Konferasında – Kürdistan Sorunu

Lord CURZON,İsmet Paşa’nın sözü nü kestiği için özür diledi;fakat, Türk Temsilci Heyetinin bildirisi* öyle görünüyor ki,İngiliz görüşünü kapsayan birinci yazılı açıklamaya Türk Temsilci Heyetinin vermiş olduğu birinci yazılı cevaptan başka bir şey değildir;bu cevap da,aşağı yukarı beş sayfa tutan bir belgedir* Böyle bir belgeyi baştan aşağı okumak hemen hemen bütün sabah oturumunu alacaktır.Lord CURZON,İsmet Paşa’nın bu belgeyi özetliyeceğini ni ummaktadır.Lord CURZON,ismet Pa şa’n m sözünü kesmek isteğinde hiç* değildir;yanlız bu belge okunacağı na,Temsilci Heyetlerine gönderile miş olsaydı,çok zaman kazanılmış o lurdu.Lprd CURZON bunu telkin etmek istemektedir. İSMET PAŞA yapacağı açıklamanın mümkün olduğu kadar Özlü olacağını – 9- – 10- söyledi.Sonra,şöyle devam etti: “Rakamlarını belittiğim çizelge gösteriyor ki: “1.Süleymaniye ve Kerkük Sancak larında Arap -unsuru çok azdır; “2.Musul Merkez Sancağında 137* 000 Türk ve Kürte karşılık,yanlız 28,000 Arap vardır; “3.Son olarak,bütün Musul Vilayetinde ,410,790 Türkle Kürte karşılık 31*000 Müslüman-olmayan vardır. Demek ki,Vilayet nüfusunun beşte dördünden çoğunu Türklerle Kürtler ve beşte birinden azını da Araplar ve Müslüman-olmayanlar meydana getirmektedir. “Burada birinci Türk-İngiliz an laşmazlığivortaya çıkmaktadır. “İngiliz Temsilci Heyeti,sundu­ ğumuz rakamların doğruluğunu kabul etmedikten başka,Türk Hükümetinin. Musul Vilayetinin nüfusuna ilişkin olarak hiç bir zaman doğru istatistikler düzenleyemediğini,buna karşı lık,1918 silah-bırskışiminden sonra, İngiliz subaylarının ve memurlarının bu bölgeyi gezip dolaştıklarını ve orada oturan her soydan ve her mezhepten nüfusun sayısını ve oranı nı bizden çok daha doğru saptadıkla rını söylemektedir. “Bu iddiaya kolayca cevap verile bilir: Türkiye,yüzy\ 11 ardır, Musul.- Vi vt layetinin gerçek sahibi olmuştur;a_s kere alma zorunlulukları yüzünden, Vilayetteki nüfys hareketinin çok doğru olarak bilmek zorundaydı;son olarak,Türk istatistikleri,Dünya şa – 11” varından önce,esaslı bir inceleme sonucunda ve nüfusun çeşitli unsur l a n arasındaki oranı gösteren rakamları değiştirmekte biç bir siya sal çıkarı olmadığı bir sırada düzenlenmiştir.


“Oysa,İngiliz Hükümetti, sözü geçen Vilayetin hiç bir zaman gerçek sahibi olamamıştır;üstelik,İngiliz memurları ve subayları bugüne kadar Süleyraaniye Sancağına da girememiş lerdir;Hükümetlerinin otoritesini bile kuramadığı bir Vilayetin yanlız bir parçasını dolaşan bir kaç memurun,bu Vilayetin tümüne ilişkin olarak doğru istatistik düzenliyebiİmesini kabul etmenin imkansızlı ğı açıkça bellidir. “Bu koşullar altında,yanlız Türk istatistiklerinin gerçeğe uygun ol­ -13- duğunu kabul etmek gerekir. “Kaldı ki,İngiliz Temsilci Heye tinin verdiği rakamlara göre de,Mu sul Vilayetinin nüfusu(1921 yılında) şu unsurlardan oluşmaktadır:

.

PDF Kitap İndir

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir