Michael J. Gelb – Leonardo Da Vinci Gibi Dusunmek

Beyniniz Sandığınızdan Çok Daha iyidir • 3 Leonardo da Vincinin parlaklığını abartmak güç olmasına rağmen, son bilimsel araştırmalar kendi yeteneklerinizi muhtemelen küçümsediğinizi ortaya çıkarmıştır. Teorik olarak sınırsız bir öğrenme ve yaratıcılık yeteneğine sahipsiniz. İnsan beyninin bilinen kabiliyetlerinin yüzde doksan beşi son yirmi yıl içinde öğrenilmiştir. Okullarımız, üniversitelerimiz, ve kuruluşlarımız insan potansiyelindeki gelişmeyi yeni yeni uygulamaya başlıyorlar. Leonardo gibi nasıl düşüneceğimizi öğrenmeye çağdaş zekayı ve beyninizin doğasında yapılan araştırmaların bazı sonuçlarını ele alarak başlayalım. Çoğumuz geleneksel İQ testine dayalı bir zeka kon-septiyle büyüdük. İ Q testi Alfred Binet (1857-1911) tarafından anlama, gerekçelendirme, ve muhakemeyi objektif olarak ölçmek için ortaya konmuştur. Binet gelişmekte olan psikoloji disiplinine olan aşırı ilgisi ve ondokuzuncu yüzyıl sonu Fransa’sında çocukların akademik potansiyelinin değerlendirilmesinde kültür ve sınıf önyargılarının üstesinden gelme arzusu ile yola çıkmıştı. Her ne kadar geleneksel İ Q konsepti formüle edildiği dönemde bir devrim sayıldıysa da, günümüzün araştırmaları bunun iki önemli zafiyeti olduğunu ortaya çıkarmıştır. Birinci zafiyet zekanın doğuşta belirlendiği ve değişmez olduğudur, insanlar belli bir alanda genetik olarak az çok yetenek sahibi olmalarına rağmen, Buzan, Mac-hado, Wenger, gibi araştırmacılar ve diğer bir çoğu uygun bir eğitimle İ Q değerlerinin önemli ölçüde yükselebileceğini göstermişlerdir. Nature dergisinde yayınlanan iki yüzden fazla araştırmanın yakın tarihte yapılan istatistiki bir incelemesinde, Bernard Devlin genlerin 4 İ Q’ya yüzde 48’den fazla etkili olmadığı sonucuna varmıştır. Yüzde elli ikisi doğum öncesinin, çevrenin, ve eğitimin bir fonksiyonudur. Genel zeka konseptinin ikinci zafiyeti de İ Q testleri (ve SATlar) ile ölçülen sözel ve matematiksel gerekçelendirme becerilerinin zeka için sine qua non’ olduğu düşüncesidir. Zekaya bu dar bakış açısı çağdaş psikolojik araştırmalarla tamamen kenara atılmıştır. Frames of Mind (1983) adlı modern klasiğinde, psikolojist Ho-ward Gardner her birimizin en az yedi ölçülebilir zekaya sahip olduğumuzu belirten, çoklu zeka teorisini ortaya koymuştur (sonraki çalışmasında Gardner ve arkadaşları yirmi beş değişik farklı alt zekayı tasnif etmiştir).

Yedi zeka ve her biri için bazı dahi örnekleri (bu alanların hepsinde bir deha olan Leonardo da Vinci dışında) şöyledir: • Mantık-Matematik—Stephen Havvking, Isaac Nevvton, Marie Curie • Sözel-Edebi—William Shakespeare, Emily Dickin-son, Jorge Luis Borges • Mekanik—Michelangelo, Georgia O’Keeffe, Buck-minster Fuller • Müzik—Mozart, George Gerswin, Ella Fitzgerald • Beden-Kinestetik—Morihei Ueshiba, Muhammad Ali, F: M. Alexander • İnsanlar arası-Sosyal—Nelson Mandela, Mahat-ma Gandhi, Kraliçe I. Elizabeth • İç dünyası (Kendini bilme)—Viktor Frankl, Thich Nhat Hanh, Rahibe Teresa ‘Sine qua non: Olmazsa olmaz, zorunlu koşul (ç.n.) • 5 Çoklu zeka teorisi artık geniş olarak kabul görmüştür ve zekanın hayatın içinde geliştirilebileceği gerçeği ile birleştiğinde Rönesans kadınlarına ve erkeklerine ulaşmak için güçlü bir ilham vermektedir. Doğayı daha fazla anlamamıza ve zekanın çapını artırmamıza ilave olarak, çağdaş psikolojik araştırmalar potansiyelinizin genişlemesi için çarpıcı gerçekleri ortaya çıkarmıştır. Sonuçları şu ifadeyle özetleyebiliriz: Beyniniz sandığınızdan çok daha iyidir. Beyninizin doğal yeteneklerini değerlendirmek pratik olarak Da Vinci gibi düşünme çalışmaları için mükemmel bir çıkış noktasıdır. Şunları dikkatle düşünün: Beyniniz • herhangi bir süper bilgisayardan daha esnek ve çok boyutludur. • hayatınız boyunca, her saniye, saniyede yedi şeyi öğrenebilir ve daha da çok öğrenecek yeterli yeri bulunur. • eğer doğru şekilde kullanırsanız yaşlandıkça gelişecektir. • sadece kafanızda değildir. Tanınmış nörolog Dr. Candace Pert’e göre, “…zeka sadece beyinde değil bütün vücuda dağılmış hücrelerde yer alır…. Duygular da dahil olmak üzere zihinsel süreçlerin vücuttan geleneksel olarak ayrı tutulması artık geçerli değildir.

” • biriciktir. Halen yaşamakta olan altı milyar ve daha önce yaşamış doksan milyar insandan hiçbiri tıpatıp ikiziniz olmadığı sürece tam olarak sizinle aynı değildir. Yaratıcı vasıflarınız, parmak izleriniz, ifadeleriniz, DNA’nız, hayalleriniz, benzersizdir ve size özgüdür. • hemen hemen sınırsız sayıda kromozom bağlantısı 6 yapma kabiliyetine veya düşünce durumu potansiyeline sahiptir. Bu son nokta ilk olarak Moskova Üniversitesi’nden, psikolojinin efsanevi öncüsü İvan Pavlov’un öğrencisi, Pyotr Anokhin tarafından ortaya konmuştur. Anokhin 1968’de yayınladığı araştırmasında, ortalama bir beynin yapabileceği asgari potansiyel düşünce paterninin 1’den sonra daktilo ile yazılmış 10.5 milyon kilometre sıfır ile meydana gelecek sayı kadar olduğunu gösterdiğinde bütün bilim dünyasını derinden sarsmıştı. Anokhin insan beynini “sonsuz sayıda müzik parçasını aynı anda çalabilen çok boyutlu bir müzik aleti” ile karşılaştırdı. Hepimizin doğuştan hemen hemen sınırsız potansiyele sahip olduğunu vurguladı. Ve ne geçmişte ne de şimdi hiçbir kadın veya erkeğin beyinin kapasitesini tam olarak araştırmadığını belirtti. Ancak, Anokhin muhtemelen tam kapasitemizi araştırmak isteyenler için Leonardo da Vinci’nin en uygun örnek olabileceği düşüncesine katılırdı. • 7 LEONARDO’DAN ÖĞRENMEK Yavru ördekler hayatta kalmayı annelerini taklit ederek öğrenirler. Taklit yoluyla öğrenme insanlar da dahil birçok canlı için esastır. Olgunluğa eriştikçe çok özel bir avantajımız olur; kimi ve neyi taklit edeceğimizi seçebiliriz. Büyüdükçe bilinçli olarak eskilerinin yerine yeni modeller seçeriz.

Bu akla uygundur, dolayısıyla en iyi modelleri seçmek bizi potansiyelimizin gerçekleşmesine doğru götürür. Yani iyi bir golfçu olmak is- ( terseniz, Ben Hogan, Jack ;, Nicklaus, ve Tiger Woods’u inceleyin. Eğer iyi bir lider olmak istiyorsanız, Winston Churchill, Abraham Lincoln, ve Kraliçe I. Elizabeth’i inceleyin. Ve eğer bir Rönesans adamı veya kadını olmak istiyorsanız Leon Battista Alberti, Thomas Jeffer-son, Hildegard von Bingen, ve hepsinden iyisi Leonardo da Vinci’yi inceleyin. The Book of Genius’da Tony Buzan ve Raymond Kee-ne tarihin en büyük dahilerini sıralamak için dünyada ilk objektif girişimi yapmışlardır. Bu kişileri “özgünlük”, “beceriklilik”, “konusuna hakimiyet”, “Vizyonunun evrenselliği”, ve “Güç ve Enerjf’yi de içeren kategorilerde değerlendirmişler aşağıdaki kişileri “top ten” olarak sunmuşlardır. 10. Albert Einstein , 9. Phidias (Atinanın mimarı) 8 8. Büyük İskender 7. Thomas Jefferson 6. Sir Isaac Newton 5. Michelangelo 4. Johann VVolfgang von Goethe 3.

Mısır piramitlerini inşa edenler 2. William Shakespeare Ve, Buzan ve Keene’nin yorucu araştırmalarına göre, bütün zamanların en büyük dahisi? Leonardo da Vinci. Giorgio Vasari’nin The Lives of the Artists adlı eserinin orijinal versiyonunda Leonardo’yu şöyle yazar, “Ta’nrı bazen bize örnek almamız ve taklit etmemiz için sadece insanlığı değil ilahiyatın kendisini de temsil eden birini gönderir ki, böylece aklımız ve zekamız en üst gök küreye ulaşabilsin. Tecrübeler bu harika dahilerin izini takip eden ve araştıranların, doğa kendilerine çok az yardım etse veya hiç etmese de, en azından onun tanrısallığında yer alan doğa üstü çalışmalara ulaşabildiğini göstermiştir.” Zekanın çokluğunu ve beyin kapasitesini anlama-mızdaki gelişmeler doğanın bize sandığımızdan daha fazla cömert davrandığını göstermiştir. Leonardo da Vinci Gibi Düşünmek’de bütün dahilerin en muhteşemi olan bu insanı “araştırarak ve izini takip ederek”, onun aklını ve ilhamını sizin günlük yaşamınıza sokacağız. DEHAYA PRATİK BİR YAKLAŞIM .Dundan sonraki sayfalarda, yaşamınızı zenginleştirmek üzere Leonardo’nun dehasının temel elemanlarının uygulanması için, denenmiş, pratik bir yaklaşımı öğreneceksiniz. • 9 Yaratıcı düşünme için güçlü stratejiler ve kendini ifade için yeni yaklaşımlar geliştirirken, dünyayı orijinal bir gözle görmek ve tadını çıkarmak için coşturucu ve orijinal bir yol keşfedeceksiniz. Duyularınızı keskinleştirmek, zekanızı serbest bırakmak, ve vücudunuzla zihninizi uyumlu hale getirmek için kanıtlanmış teknikleri öğreneceksiniz. İlham meleğiniz Leonardo ile yaşamınızı bir sanat çalışmasına çevireceksiniz. Da Vinci’nin yaşamına ve çalışmalarına aşina olsanız bile, kitabı bu en şaşırtıcı kişiye yeni bir bakış açısı ve daha derin bir hayranlıkla bitireceksiniz. Dünyaya onun açısından bakarken, dehanın getirdiği yalnızlığın hüznünü de hissedebilirsiniz. Ama şunu garanti edebilirim ki onun ruhuyla havalanacak, araştırmalarıyla etkilenecek, ve onunla birlikte olmaktan mutluluk duyacaksınız. Kitap Rönesans’ın ve zamanımızla paralel olan taraflarının kısaca gözden geçirilmesi ile başlar, Leonardo’nun biyografik bir skeci ve önemli eserlerinin bir özeti ile devam eder.

Bu kitabın özü Yedi Da Vinci Prensibinin tartışılmasıdır. Bu prensipler onun ve metotlarının yoğun bir araştırması sonucu ortaya çıkarılmıştır. Onları Leonardo’nun kendi İtalyancasıyla isimlendirdim. İşin iyi tarafı Leonardo’nun prensiplerinin muhtemelen önsezinizle size aşina gelecek olmasıdır. Bunları yeniden keşfetmeye çalışmanıza gerek yok. Bunlar daha ziyade, sağduyu gibi hatırlanmalı, geliştirilmeli, ve uygulanmalıdır. Yedi Da Vinci Prensibi şunlardır: Curiositâ—Yaşama doymak bilmeyen bir merak ve devamlı öğrenme için acımasız bir arayış. 10 .Mimostrazione—Bilgiyi deneme yoluyla test etme, sebatkarlık, ve hatalardan ders alma arzusu. Sensazione—Duyguların, özellikle hayati deneyimlerin bir aracı olan görüşün devamlı olarak rafine edilmesi. Sfumato (lügat anlamıyla “Dumanla yükselmek”)— Anlaşılmazlığı, paradoksu, ve belirsizliği kucaklama arzusu. Arte/Scienza—Bilim ve sanat, mantık ve hayal gücü arasında dengenin geliştirilmesi. “Bütün beyin” ile düşünme. Corporalita—Zarafet, her iki eli de ustalıkla kullanabilme, fitness, ölçülü davranma. C onnessione—Her şey ve olay arasında ilişkileri anlama ve değerlendirme.

Sistemli düşünme. Buraya kadar okuduğunuza göre birinci Da Vinci prensibini zaten uyguluyorsunuz demektir. Curiosita— devamlı öğrenme için arayış—başta gelir çünkü bilme arzuLeonardo Da Vinci Gibi Düşünmek 11 su, öğrenmek, ve büyümek, bilgi, akıl, ve keşfin kalesidir. Eğer düşünmeyle kendiniz için ilgileniyorsanız ve zihninizi sınırlayıcı alışkanlıklardan ve önyargılardan kurtarabiliyorsanız, ikinci prensibi izliyorsunuz demektir: Dimostrazione. Gerçekleri arayışında, Da Vinci devamlı olarak konvansiyonel aklı sorgulamıştır. Dimostrazione sözcüğünü, uygulamalı (pratik) deneyim yoluyla insanın kendisi için öğrenmesinin önemini ifade etmek üzere kullanmıştır. Bir an için durun, ve geçen yıl içinde kendinizi en canlı hissettiğiniz anları hatırlayın. Muhtemelen duygularınız coşmuştu. Üçüncü prensibimiz—Sensazione— bilinçli olarak duyuların keskinleşmesi üzerinde odaklanır. Leonardo, duyusal uyanıklığı rafine etmenin deneyimi zenginleştirmenin anahtarı olduğuna inanırdı. Duyularınızı keskinleştirdiğiniz, deneyimin derinliklerini araştırdığınız, ve sorgulamanın çocukça gücünü uyandırdığınız sürece, giderek artan belirsizlikler ve an-laşılmazlıklarla karşılaşacaksınız. “Karışıklığın devamlılığı” yüksek yaratıcılığa sahip insanların en belirgin özelliğidir, ve Leonardo muhtemelen bu özelliğe yaşamış herkesten daha fazla sahipti. Dört numaralı prensip—Sfumato—size paradoksla arkadaş olmanız için, bilinmeyenle bir arada yaşamanız için rehberlik eder. Belirsizlikten denge ve yaratıcılık meydana getirmek beş numaralı prensibi—Arte/Scienza—veya şimdi kullandığımız deyimle bütün-beyin ile düşünmeyi gerektirir. Fakat, Da Vinci dengenin zihinsel olmaktan daha fazla olduğu inancmdaydı.

Altı numaralı prensibi—Corporalita—vücutla zihnin dengesini örneklendirdi ve teyit etti. Ve eğer paternleri, ilişkileri, bağlantıları, ve sistemleri değerlendiriyorsanız—eğer hayallerini12 • Leonardo Da Vinci Gibi Düşünmek Maestro’nun Portresi Leonardo Da Vinci Gibi Düşünmek 13 : ndan :; ” öğrenerek ona saygımızı gösteririz. Freud, Da Vinci : o hakkinda; : # zin, hedeflerinizin, değerlerinizin, ve en güçlü isteklerinizin günlük yaşamınıza nasıl entegre olduğunu anlamaya çalışırsanız—zaten yedi numaralı prensibi uyguluyorsunuz demektir: Connessione. Connessione her şeyi birbirine irtibatlandırır. Her bir prensip maestronun not defterlerinden alıntılarla vurgulanmış ve onun çizimleri ve resimleriyle şekillendirilmiştir. Bu açıklamayı, yansıma ve öz-değerlendirme için bazı sorular izlemiştir. Bu sorular düşüncelerinizi uyarmak ve prensipleri uygulamanıza ilham vermek için düzenlenmiştir., Kişisel ve profesyonel bir Rönesans meydana getirmek üzere, sorulardan sonra bir pratik program egzersizi gelmektedir. Leonardo da Vinci gibi Düşünmek’den azami yarar sağlamak için, önce egzersizlere hiç dokunmadan kitabın tamamını okuyun. Soruları sadece fikir edinmek ve öz-değerlendirme için gözden geçirin. Bundan sonra her prensibin açıklamasını gözden geçirin ve daha sonra egzersizleri yapın. Bazı egzersizler eğlenceli ve kolayken, diğerleri iddialı bir çalışma gerektirir. Bunların hepsi maestroyu günlük yaşamınıza getirmek için düzenlenmiştir. Egzersizlere ilave olarak, her bir prensibi daha derinlemesine araştırmak ve uygulamak için bir okuma ve kaynak listesi bulacaksınız. Okuma listesi Rönesans, düşünce tarihi, dehanın doğası üzerine görüşleri, ve tabii, Leo-nardo’nun yaşamı ve çalışmalarını içerir.

Kitabın son bölümünde “Yeni başlayanlar için Da Vinci Çizim Kursu”nu bulacaksınız, ve aynı zamanda Da Vinci ruhunun özünü içeren tarihe malolacak bir projede nasıl yer .alacağınızı da öğreneceksiniz. • 15 rno nehrinin tam karşısında Floransa turist Pgüzer gahmın biraz dışında, Santa Maria del #»<§ Carmine kilisesini bulursunuz, içeri girin, sola ve sonra gene hemen sola dönün, şimdi asolino ve Masaccio’nun freskleriyle çevrili Brancacci şapelindesiniz. Soldaki ilk fresk Ademle Havva’nın cennetten kovuluşunu tasvir eder. İşte Rönesans burada başlamıştır: Orta çağın iki boyutlu öbür dünyası yerine, Masaccio’nun Adem ve Havva’sı gerçek insanlara benzer. Düşük omuzları ve hüzünlü bakışları gerçek duyguyu yansıtır. Üç boyutlu olarak çizilen ve ayakları sağlam. bir şekilde yere basan Masaccio figürleri, insan potansiyelinde ve yaratıcılığında yeni bir çağın müjdecisidir.

.