Paul Strathern – 90 Dakikada Hegel

Hegel’in doğduğu yıl, 1770’de, kırk beş yaşında olan Kant, Königsberg Üniversitesi’nde ilk dersini vermektedir. Aynı yıl Hölderlin ve Wordsworth de dünyaya gelir. Şairane cezbenin, sağlam sistematiğin, nesnellik ve öznellik iftiralarının tohumları ortaya atılmaktadır. Bu arada Avrupa, Rönasans’tan bu yana en büyük devrimlerin eşiğine gelmiştir. Bu değişimler kendini politikada Fransız İhtilâli’yle, kültürde de romantizmle göstermekte olup aynı sıralarda gelişen Sanayi Devrimi de bütün kıtanın çehresini değiştirmektedir. Hegel’in ölümünden birkaç yıl sonra ise Marx, 20. Yüzyıl’ın çehresini yaratacak olan, başka bir değişimi hazırlar. Hegel bu olaylarda önemli bir rol oynamıştır. Henüz öğrenciyken Fransız İlıtilâli’ni selâmlamış, yaşlı bir adamken diyalektik yöntemi marifetiyle çark ederek Prusya devletinin borusunu öttürmesi mümkün olmuştur. Hegel diyalektik yöntemi sayesinde insanlığın en devasa felsefi sistemini kurmuştur; yani güçlü devleti göğe yükseltecek bir gücü. Ama Hegel’in yöntemi, çalışkan taraftarlarından M arx’in elinde, Fransız İhtilâli’nden beri en büyük toplumsal devrim olarak tekrar biçimlenir. Bu da, yeniden, insanlık tarihinin en ilginç politik sistemine dönüşmüştür. (Çeşitli bakımlardan, korkutucu bir şekilde Prusya devletini anım- satmıştır.) Diyalektik, sistem işlemesi seıekti”i sibi işlemiştir. I— c ? J> i Hegel büyük bir olasılıkla, bunun tam tersini düşünmüş olsa bile.


Hegel (1770-1831) “Oysa, yalın saçmalık yutturma ve o güne değin sadece tımarhanelerde işitilebilecek cinsten olan deli saçması, kuduruk sözlerin kâğıda çiziştirilmesi yönünde yapılabilecek küstahlıklar, ennihayet Hegel’de zuhur etmiş, böylelikle o, eşine rastlanmamış hoyrat ve belirsiz bir yalanla oyalama olayına öyle büyük bir başarıyla alet olmuştur ki, bütün bu safsatadan sonraki kuşaklar harikulâde etkilenmiş, hâttâ Alman Niai serisinde onun için bir anıt dahi dikmişlerdir.” diye yazar Hegel’in Berlin Üniversitesi’ndeki meslektaşı Schopenhauer. Schopenhauer’in yorumu sizde hiçbir yargı uyan- dırmamalı, aksine sizin için sadece bir uyarı olmalıdır. Çünkü Hegel ile, felsefe aşırı ciddi bir mesele olur, öyle ki, bütün neşemizi hemen terketmemiz bizim için en iyi yol olacaktır. Viktoryen Bathdardan birinde eğlenen banyo müşterilerini cehennem ateşiyle tehdit eden sert bir amatör vaizin de dediği gibi: “Gülenlerin olduğu yere, kurtuluş çok geç gelir.” Hegel’le felsefe gerçekten olağanüstü ağırlaşmıştır, çünkü onun felsefesi en yüksek konsantrasyonu gerektirir. Schopenhauer ise ustura keskinliğindeki zekâsına rağmen H egel’in felsefesini, anlaşılan hafife almıştır. Diğer yandan bizzat Hegel bile kendisini sadece bir tek insanın anladığını, onun da yanlış anladığını belirtmiştir. Bazı eleştirmenler Hegel’in bu noktada abarttığını düşünüyorlar -onu anlayan bir Allah’ın kulu gerçekten var mıydı acaba? Georg Wilhelm Friedrich Hegel 27 Ağustos 1770’de Stuttgart’ta memur kökenli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelir. Babası Württemberg mâliyesinde çalışıyordu. Hegel, hayatının sonuna kadar koruduğu sert Suebya aksam için ceddine şükran borçludur. Aynı zamanda gerçek kültürlülüğün temel faziletine ait ağırbaşlı çekingenliği de bunun bir kanıtıdır. Gençliğinde birçok farklı konuda kitapları, gazeteleri, araştırmaları yutarcasına okumuştur. En genç yıllarında bile sistemli hamlelere önem vermiş ve alfabetik sırayla kaydettiği derslerini temiz özetlerle pekiştirmiştir.

.

.

PDF Kitap İndir

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir