İlk Çağ ve Rönesans arasında… Ortaçağ 6. yüzyıldan 15. yüzyıla kadar, yaklaşık bin yıl sürdü. Kendinden önce gelen Yunan ve Roma dönemleri (bölgelere göre beş ya da altı asır) veya kendinden sonra gelen Yeni Çağ’la (üç asır) karşılaştırdığımızda çok uzun bir dönem. oıesaES Neden. “orta”çağ? Bu on asır, Roma İmparatorluğu’nun yıkılması ile Rönesans (15. ve 16. yüzyıllar) arasında, yani ikisinin “ortasındaki” dönemi oluşturuyor. Eskiden tarihçilere göre Ortaçağ, şaşalı Roma devri ile İlk Çağ’ın yeniden keşfedildiği Rönesans arasında kalmış karanlık bir gerileme dönemiydi. 8 Barbar istilaları mı, yoksa büyük göçler mi? Çok eski çağlardan beri Avrupa’nın kuzeyinde ve doğusunda yaşayan halklar dalgalar halinde batıya göç etti. 3. yüzyıl itibariyle birçoğu Roma İmparatorluğu’nun sınırlarına dayanmıştı. Vizigotlar 410 yılında, kralları Alarik öncülüğünde Roma’yı istila etti. Sonra da Franklar, Vandallar, Alanlar ve Burgondlar ile beraber Calya topraklarına girdiler. Clovis liderliğindeki Franklar önce 507’de Vouille Savaşı’nda Vizigotları yenerek, sonra da 6.
yüzyıl boyunca diğer barbar halkları dize getirerek ilk “Fransa”yı kurdu. Ondan iki yüzyıl sonraysa bu kez Viking göçleri başladı. Gemileriyle nehirleri aşarak karşılaştıkları şehirleri ve manastırları yağmaladılar. 911 yılında Normandiya’da çok güçlü bir prenslik kurdular. Vikinglerin kurduğu Normandiya Prensliği 1204’te Fransa Krallığı’na bağlanana kadar devam etti. Neden “karanlık” çağ? Ortaçağ’ın başı, uzun süre boyunca barbarların istilalarına ve Roma İmparatorluğu’nun yıkılışına sahne olan korkunç bir çağ olarak görülürdü. Kuzeyden ve doğudan gelen pagan halklara barbar deniyordu: Hunlar, Burgondlar, Gotlar, Vandallar, Franklar, Alamanlar, Saksonlar, Vikingler… Doğdukları topraklardan göç ederek İlk Çağ’ın sonuyla 10. yüzyıl arasında Galya (bugünkü Fransa, Belçika’nın bir bölümü, Almanya’nın batısı ve İtalya’nın kuzeyini kapsayan bölge) ve çevresine yerleştiler. O da ne demek? “Pagan” kelimesi barbarlara, yani Yunan ve Roma dünyasının dışında kalan, Hıristiyanlar gibi tek bir tanrıya değil, Wotan, Odin, Thor gibi birçok tanrıya birden inanan halklara verilen addı. Avrupa’da pagan inanışlar, özellikle kralları Clovis’le beraber Frankların Hıristiyanlığa geçişiyle yavaş yavaş ortadan kayboldu. 9 Ortaçağ, bin yıllık koca bir tarih! Sonsuz savaşlar, büyük bir sefalet, cehalet ve veba salgınlarına tanıklık eden karanlık Ortaçağ üzerine yazılmış binlerce tarih kitabı olmasına rağmen hâlâ anlatılacak çok şey var. Ortaçağ masalları Ortaçağ uzmanları ” uzun zamandır hayal v gücümüzle süslediğimiz yanlış ya da masalsı Jıkirlerle mücadele ediyor. Ortaçağ, günümüzde jilm ve dizilerde gördüğümüz fantastik yaratıklar, gerçeküstü olaylarla örülü bir dönem değildi. Aksine bugün çevremizde gördüğümüz dünyaya dair pek çok şeyin başladığı, tüm zorluklara rağmen, insanların çok çalışıp günlük hayatı kurguladığı eşsiz bir zamandı. Ç HAYDİ… ¿y BU KADAR SAÇMAL/K > YETER/ 10 / Ç yüJ-fti $ / « H istû-vtlul’u* m 1 ı<AL&fa^ K ö tü **/)W İ A ^ V L ik frljL ‘ y<Wl’ \ \ ıj^ukoAl— * | /^?cZ ^ ^ fAfrtÇAÎi’U« tdlta- Çıfc}i __ Ortaçağ’in dönemleri Esasında bir değil birkaç Ortaçağ var.
Bunlara dönemlere göre, İlk Ortaçağ, Yüksek Ortaçağ, Geç Ortaçağ, Feodalizm, Merovenj Hanedanı, Karolenj Hanedanı, Roma dönemi, Gotik dönem, katedraller ya da prenslikler çağı gibi jarklı isimler verilir. Fransa gibi bazı Avrupa ülkelerinde 1000 yılının öncesine Erken Ortaçağ, sonrasmaysa Geç Ortaçağ da denir. Ortaçağ’ın 6. yüzyılda başlayıp 15. yüzyılda sona erdiği kabul edilir. Tabii tam olarak ne zaman başlayıp ne zaman bittiğini kesin olarak belirleyecek belli bir olay yok. Bu tarikler, tarihçilerin zaman içindeki önemli değişiklikleri ölçmek için kullandıkları göstergeler. O zamanlarda yaşayan insanlar kuşkusuz böyle değişimlere tanıklık ettiklerinin farkında değillerdi. İskandinav usulü Ortaçağ Dünyanın farklı yerlerinde Ortaçağ aynı şekilde algılanmayabilir. Mesela İskandinavya’da 400’den 793 yılına kadarki döneme Erken Ortaçağ yerine Cermen Demir Çağı denir. İlk Çağ’ı yaşamadıkları için kelimenin gerçek anlamıyla Ortaçağ adı verebileceğimiz bir dönemleri yok. O yüzden de 793 yılında girdikleri döneme Vikingler Çağı denir. Bu dönem İngiltere’nin ıo66’da Normanlar tarafından fethedilmesiyle biter. Bu tarihte İskandinavya’da Ortaçağ başlar ve 1523 yılı civarında sona erer.
.
