Robert Michael Ballantyne – Mercan Adası

Çocukluğumdan beri dünyayı gezmeyi, denizlerde, karalarda dolaşmayı çok severdim. Yeni gördüğüm yerler, tanıdığım yeni insanlar içimi sevince boğardı. Yüreğim sevinçle dolunca da ben mutlu olurdum tabii. Babam kaptan olduğu için küçükken beni gemisiyle sık sık yolculuğa çıkarırdı. Bu yüzden birçok ülkeyi, birçok yerleri gezip dünyanın dört bucağını dolaşmıştım. Kaptan babam, 12 yaşına girdiğimde beni de yanına almıştı. Gemiyle yolculuğa çıkmaya işte o tarihlerde başlamıştım. Birkaç yıl İngiltere’nin girintili çıkıntılı kıyılarını, koylarını, fiyortlarını dolaştık, sayısız limanlara uğradık. Sahi, dostlar bana Göçebe adını takmıştı. Göçebeliğim aslında doğar doğmaz başlamış. Hem de Atlas Okyanusu’nun göbeğinde, fırtınalı bir gecede. Bunda şaşılacak pek bir şey yok denebilir. Bütün akrabalarım, soyum sopum denizciydi. Anneciğim de uzun deniz yolculuklarında babamı yalnız bırakmaz, denizcilere uğursuzluk getirse bile onunla birlikte yolculuk edermiş. Böylece o zamanlar yaşamlarının çoğu gemilerde geçmiş.

Ben de bu yüzden denizde dünyaya gelmişim. Ben dünyaya geldikten hemen sonra babam da gemiciliği bırakarak, emekli olmuş. Ailemiz, İngiltere’nin batısında deniz kıyısında, sessiz bir balıkçı köyüne yerleşmeyi tercih etmiş. Amacı benim iyi bir şekilde yetişmemi sağlamakmış. Ama atalarımın damarlarında dolaşan göçebe kanı, henüz küçücükken beni de harekete getirmeye başlamıştı. Böyle bir kanın dürtüsüyle çocukluk yıllarımın ilk anısı, yarı emekleyip yarı sürünerek evimizin bahçesine yalnız başıma çıktığım ilk gün, bahçe içindeki çamurlu bir havuza düşmem oldu. Annem kurtarmasa, hiç kuşkusuz bu anıları okuyamayacağınız gibi Mercan Adası’nın da kıyısından geçemeyecektiniz. Çünkü ilk göçebelik denememi hayatımla ödemiş, açıkçası yaşama veda etmiş olacaktım. Böyle kalmayacaktım elbet. Biraz serpilip geliştikten sonra, evimiz, evimizin çevresi, yaşadığımız balıkçı köyünün sınırları bana dar gelmeye başlamış, yeni yerler arama sevdasına kapılmıştım.Uzak ülkeleri düşlemekten başka bir şey yapamaz duruma gelmiştim artık. Uzak denizler beni kendine çekiyordu. Dostlarım, “Şu bizim Ralph, acaba kalın kafalının biri mi?” diye düşünmeye başlamışlardı. Anneciğimle babacığım da bu duruma yakından tanık olmuş, kaygı duymaya başlamışlardı. Dalgınlıklarımın akılsızlıkla, beyinsizlikle kurduğum hayallerle yakından ilişkili olduğunu herkes kabul etmeye başladı.

Meğer gerçekten göçebe olacağım, bilinmez uzak denizleri, adı duyulmadık ülkeleri göreceğim günler de uzak değilmiş. Kafamı hep bu deniz seyahatlerine yorduğum için kendimden de hiç kuşku duymuyordum. Ben atalarının soylu kanını damarlarında taşıyan Göçebe Ralph olarak, kendimi bu uğurda rahatlıkla harcayan biri olarak, bilinmeyen denizleri ve ülkeleri gezip göreceğim günler elbette uzak değildi. Buna gönülden inanıyordum. Hayatım işte bu inançla beni dimdik tutuyor, yarınlarıma daha güvenle bakıyordum. Küçük köyümüzün çevresindeki kırları, ormanları, deniz kıyılarını da doya doya gezip gördükten sonra, bir karar aldım: Küçük bir gemide miço olarak çalışacaktım. Bu isteğimi duyan babamla annem, hemen karşı çıktılar. Babam çok haklıydı. Çünkü adamcağız sırf ben denizden uzak kalayım diye kaptanlığı bırakmıştı. Emekli bir yaşam sürmeyi ve buna katlanmayı göze almıştı. Ancak onun da çabaları sonucu değiştirmedi. Benim kararım kesindi. Kısa sürede İngiltere kıyılarında yük taşıyan küçük gemilerden birinde bir miçoluk bularak, büyük bir sevinçle çalışmaya başladım. Birkaç yıl bu tür gemilerde denizi, deniz insanlarını tanımaya çalıştım. Uzak denizleri gidip görmüş denizcilerin geceleri kıç altına toplanıp anlattıkları ilgimi çok çekiyordu.

Bu gemiciler, başlarından geçen acı ve tatlı olayları, okyanusta yakalandıkları fırtınaları, tutuldukları fırtınadan nasıl kurtulduklarını, bilinmez ülkelerde rastladıkları tuhaf insanları, insanı hayrete düşüren hayvanları, balıkları, bitkileri anlatmayı çok severlerdi. Bu olağanüstü olayları anlatırken, onları yeniden yaşıyormuş gibi oluyorlardı çoğu zaman… Pırıl pırıl olmuş gözlerine baktıkça, ben de onlar gibi olmak, ben de böyle olağanüstü serüvenler yaşamak için can atmaya başlamıştım. Bütün anlatılanları kafama kazıyor, onlar içinde düşlerimi tıka basa dolduran ne yalan söyleyeyim, görmeye o günlerde severek, bilerek en çok can attığım yer Pasifik Okyanusu’ndaki Mercan Adaları’ydı. Mercan Adaları o günlerde dillere destan olmuştu. Kaptanlar oraya uğramadan edemezlerdi. Herkes oraya gitmek, kısa süreli de olsa Mercan Adaları’na gezi yaparak, oraları görmek en büyük dilekleriydi. Mercan Adaları, mercan adı verilen kabuklu ve küçük bazı deniz hayvancıklarının denizin içinde bir araya gelerek oluşturdukları adacıklara deniyordu. Bunu henüz öğrenmiştim. İrili ufaklı binlercesi vardı, Pasifik Okyanusu’nda. Bu adalarda hiç kış olmaz, yıl boyunca sonsuz bir bahar havası sürerdi. Ağaçlar ise türlü türlü meyvelerle doluydu. Gökyüzünde rengârenk kuşlar, denizlerinde ise hiç görülmemiş balıklar dolanırmış. Ancak bu adalarda yaşayan yerliler, henüz uygarlaşmamış, vahşi insanlarmış ne yazık ki. Mercan Adaları’nın içi dışı vahşet doluydu. Yerlileri de bunların simgesiydi üstelik.

Adamlar, uygarlaşmadıkları için, adalarına taş taş üstüne koymuyorlardı. Bu yüzden de çok ürkütücü, hatta korkunç denebilecek insanlardı. Bu öykülerin, benim gibi doğuştan Göçebe ve düş kurmaya yatkın bir çocuğu nasıl etkileyeceğini gözünüzün önüne rahatça getirebilirsiniz. Düşlerimde her türlü vahşetine karşın o ılık kıyılarda mutlu bir şekilde yüzüyor, rastlanmadık balıkları avlıyor, kepçeme doldurduğum balıkları hemen tekneme atıyor, göz alıcı renkleri ve çığlıklarıyla o olağanüstü kuşların ardından koşuyor ve yerli halkla amansız savaşlara kalkışıyordum. Bu savaşların kiminde ben zafer kazanıyor, kiminde de yeniliyordum. Bütün bunlar er geç gerçek olacakmış meğerse. Hem de umulmayacak derecede kısa bir zamanda. Hem de hiç beklenmedik bir biçimde. Ben de bunlara çok şaşıracaktım. Bir gün, çalışmakta olduğum küçük bir kıyı teknesinden izin kopartarak köyüme döndüm. Beni büyük bir tantanayla karşıladılar. Az sonra bir fırsatını bulup babama Pasifik Okyanusu’na açılmak istediğimi anlattım. Önce babamla annem, bu isteğime karşı çıktılar. Ama ben dinler miyim? İsteğimi kabul ettirebilmek için doğal olarak uzun süre ısrar ettim. Babam bir türlü düşüncemi kabul etmeye yanaşmıyordu.

Babama: “Sen yalnızca kıyılarda gidip gelen o küçük gemilerde çalışmış olsaydın, şimdi böyle büyük bir kaptan olabilir miydin?” diye sorunca adamcağız, çaresiz razı oldu. Annem de boyun eğmek zorunda kaldı. Anneciğim beni göz yaşlarıyla uğurlarken: “Hiç değilse gittiğin yerden çabuk dön,” diye ricada bulundu. “Görüyorsun yavrum, yaşlandık artık. Ömrümüzün son günlerinde yanımızda olmalısın. Bu en büyük dileğimizdir çocuğum. Bir de kendine iyi bak, kendini iyi koru. Biricik yavrumuzsun bizim. Tanrı saklasın seni yitirecek olursak, ne yaparız sonra?” Kadıncağız bana bunları söylerken, bir yandan da gözyaşlarını tutamıyordu. Bu arada başımı hıçkırıklarla sarsılan göğsüne bastırdı. Babam da gözlerinde biriken yaşları göstermemek için olmalı, başını öte tarafa döndürmüştü. Sonunda araya taraya, babamın da yardımıyla “Altın Ok” isimli bir gemide iş bulup kapağı oraya attım. Kıyı gemilerinde çalışırken kazandığım deneyimler, kolayca iş bulmamı sağlamıştı. Zaten okyanus gemilerinde çalışmak isteyenlerin sayıları pek o kadar fazla sayılmazdı. Bunun nedenini daha sonra anlatacağım sizlere.

Henüz kıyıdan açılmadan yeni gemimin her tarafını gezdim. Kaptanlarla ve arkadaşlarla tanıştım. Mutfağına, su doldurulan ambarlarına dikkatle baktım. Anlatılan hikâyelerde gemilerin bazen su fıçıları delinerek nasıl susuz bırakıldıkları aklımda kalmıştı. “Altın Ok”un su fıçılarını iyice kontrol ettim. Hepsi de delinmeyecek kadar sağlam madenden yapılmıştı. Yeni gemim “Altın Ok” sıcacık, pırıl pırıl bir yaz günü kıyıdan açılarak, uzak denizlere doğru yelken açtı. Kıyı gemilerinde birkaç yıllık deneyimim olmasına karşın, bu kez hiç görmediğim şeylerle karşılaşıyordum. Her şey oldukça uzun sürecek bir yolculuğun belirtilerini taşıyordu. Gemimizin kocaman demiri denizden çekilip güvertenin kıyısına kalın bir halatla sıkıca bağlandı. Tayfa, bunu yaparken demiri seviyle okşayarak şunları söyledi: “Dinlen bakalım koca oğlan! Nasıl olsa uzun bir süre denizden yoksun kalacaksın. Çok özleyeceksin onu.”

.