Kobo Abe – Kutu Adam

Söz konusu olan bir kutu-adamın günlüğüdür: Kafamda taşıdığım, her iki yandan kalçalarıma kadar inen kartondan bir kutunun içindeyim. İşte o anda, kutu-adam benim. Bir başka deyişle: Kutu-adam, bir kutunun içinde, bir kutu -adamın günlüğünü yazar. Bir kutu nasıl imal edilir? Gerekli malzemeler: — Boş bir karton kutu; — Kenarları 50 cm. civarında, kare şeklinde yarı saydam bir plastik; — İki metre demir tel; — Su geçirmez yapışkan bant; — Çakı şeklinde açılıp kapanan bir bıçak; Ve, özel açık hava teçhizatı için, üç büyük parça kullanılmış bez, bir çift kauçuk bot. Bir metre genişliğinde ve bir metreden biraz fazla yükseklikteki herhangi bir boş karton kutu iş görecektir. Bu arada, pratik açıdan, standart boyutlarda bir kutu seçmek tercih edilebilir. Temin etmesi daha kolay olur. Üstelik, değişik boy ve biçimlerdeki ürünler için kullanıldıklarından çok sağlam olurlar. Son olarak, ki bu en önemli sebeptir, bunları diğer kutulardan ayırt etmek zordur. Yüksek kalitede kutular ise, hemen göze batar, kolayca fark edilirler. Günümüzde, orta kalitedeki kartonlar bile, hem sağlam, hem de oldukça su geçirmez oluyorlar. Dolayısıyla, sadece yağmurdan korunmak amaçlanmıyorsa, çok özel bir karton aramak gereksizdir. Üstelik, orta kalitede kartonlar hem daha hafif ve kullanışlı olurlar hem de, daha kolay hava alırlar. Bir kutunun içinde, mevsimlere aldırmadan, belli bir süre ik;:ımet etmek i fazla kullanılır.

Ayakta dimdik dururken, önde en azından bir metrelik görünebilir bir boş alan yoksa yürümek mümkün değildir. Genişlik için ise belirli bir kural yoktur. Ancak kutunun hava alma ve direnç verilerine göre saptanabilir. Her durumda, delikten doğrudan yere bakılması gerektiği için, çok da küçük olmamalıdır. Bundan sonraki işlem, yan saydam plastik perdenin yerleştirilmesidir. Burada da, küçük bir sır vardır. Perde, deliğin yukarı kenarından yapışkan bir bantla tutturularak serbestçe askıda bırakılmalıdır: Bu arada perde üzerinde yatay bir yarık oluşturmayı da unutmamak gerekir. Bu, pratik yaran hemen tahmin edilemeyen çok basit bir sistemdir. Yarık tam ortada yer alır ve her iki kenarı da üç milimetreye kadar aralanabilir. Kutu dik durumda olduğu zaman perde görevini yerine getirir. Böylelikle, kimseye görünmeden içeride konaklamak mümkündür. Kutu hafifçe sallanırsa perde açılır ve içeriden dışarıyı görmek mümkün olur. Bu, basit ama fevkalade incelikli bir hiledir, bu nedenle perde görevi gören yarı saydam plastik parçanın seçimine çok önem- verilmelidir. Parça hem kalın, hem de aynı zamanda esnek olmalıdır. Kötü kalitede ise ve ısı değişimleri sonucunda sertleşiyorsa, bu rahatsızlık verici bir şeydir ama daha da rahatsız edici olan özelliği hafifliğidir.

Yarığın boyutlarının eğime göre rahatça ayarlanabilmesinin dışında, kutuda konaklayan kişinin rüzgarı dert etmemesi için, yeterince ağır ve esnek olmalıdır. Bir kutuadam için, plastik parçanın ortasındaki bu yarık bir göz ifadesi demektir. Bunun yalnızca bir gözlem yeri olduğunu düşünmek hata olur. Aksine, çok ufak bir ayarlama’ ile, bu yarık kendini gösterebilecek duruma gelir. Gayet tabii, burada kastedilen iyiliksever bir bakış değildir; en sert bakış bile, bu yarık kadar tehditkar olamaz. Ama bu savunmasız bir kutuadamın elindeki ender korunma yollarından biridirve bu şekilde gözetlenirken kimse soğukkanlılığını koruyamaz. Kalabalığa karışma ihtimali olabileceğinden, sağa ve sola delikler açmakta yarar vardır. Bunlar aşağı yukarı on beş santim çapında bir yüzeyin üstüne, kutunun direncinin zayıflamaması için aralarında yeterli mesafeler de bırakılarak büyük bir çiviyle açılabilir. Bu delikler, seslerin yönünü ayırt etmeye de yardımcı olurlar. Gözlem boşluğunun kenarlarının dışarı bakması için, delikleri içeriden açmak tercih edilmelidir. Bu belki çok estetik’ değildir ama yağmur yağdığı zaman çok yararlı olur. Mevcut demir tel beş, on ve on beş santim olarak üç değişik boyda kesilerek askı olarak kullanılmak üzere çiviyle açılan deliklere yerleştirilir. Ne kadar az eşya bulundurulursa o kadar iyidir, çünkü zaten radyo, termos, cep lambası, tas gibi birtakım zorunlu özel eşyaları yerleştirme derdi bulunmaktadır. Kauçuk botlar konusunda söylenecek fazla bir şey yoktur. Delik veya yırtık olmamaları yeterlidir.

Bez parçaları ise, kalçaların etrafına sarılmak suretiyle, vücut ile kutunun duvarları arasındaki boşluğu doldururlar ve kutuyu dengelemeye yararlar. Üçe katlanıp önde bir boşluk bırakılarak sarılır, böyle-ce hem her yöne hareket edilebilir, hem de doğal ihtiyaçlar ve benzeri işler kolayca halledilebilir.

.