Lisede yatılı okuduğum yıllarda hafta sonları trenle şehrime dönerken, Süreyya Plajı İstasyonu’nu kaçırmamaya dikkat ederdim. Çünkü eskiden denize paralel uzanan demiryolu Süreyya Plajı’nın yanından geçerdi. Plajı çevreleyen, üstü kabartma resimli duvarlara bakmaktan çok hoşlanırdım. Bir duvarda beyaz mayolu, gürbüz ve neşeli genç kızlar ve erkekler denizde top oynarken resmedilmişlerdi; diğerinde bir dizi genç kız birbirlerinin omuzlarına doğru kollarını uzatmışlardı. Kızların kafaları kocamandı, oransız ve kötü resimlerdi, ama çok sevimliydiler. Süreyya Plajı’nı ve demiryolunu neşelendiriyorlardı. O duvarların hep orada kalacağını ve ne zaman özlesem gidip bakabileceğimi sanıyordum. Bir gün o duvarlar söküldü, demiryolu ile plajın arasına geniş bir sahil yolu girdi. Hayatımızı renklendirmiş küçük şeylerin yok olacağını, olabileceğini, ilk kez o duvarların boşluğunu hissedince anladım. Geçmişimizi oluşturan o dikkate değmez, sıradan, önemsiz, alelade şeyler bir aradayken meğer ne kadar anlamlıymış. Bu kitapta benim ve yaşıtlarımın çocukluk ve ilkgençlik yıllarında –70’lerde– var olan küçük, önemsiz, alelade, sıradan, basit şeyleri sıralamaya çalıştım. O yılları hatırladıkça bizim kuşak için anlamlı olan bir on yıldan başka türlü anlamlarla yüklenmiş başka bir on yıla geçtiğimizi, bu arada büyümüş olduğumuzu gördüm. Büyümüş olmak mıydı içimi burkan, yoksa o tuhaf masumiyet miydi, bilmiyorum. Bizim kuşağın on yılını başkaları başka türlü adlandırabilir, ama ben “tutumluluk çağı” demek istedim. Yanan iki lambadan birinin söndürüldüğü, kurşunkalemlerin bir arpa boyu kalana kadar kullanıldığı yıllar…
İçindekiler
1.
Neden, Nasıl?
2. SAKLAMBAÇ OYNAYAN KALEYE MUM DİKSİN
1. Eskiden çocuk olmak
2. Sokağa çıkmak
3. Arsalar, yangın yerleri, ilk çocuk parkları
4. Hüzünlü ağaçlardan ayva çalmak
5. Dut silkmeler, mısır çalmalar
6. Tüm zamanların oyunu: futbol
7. Yakantop, istop, ortada sıçan
8. İp atlamak, beş taş
9. Misket, çivi, topaç, tik tak
10. Seksek, laklak, yoyo, aspirin
11. Kibrit atmaca, kibrit falı, kibritten evler
12. Ön dö trua, güzellik mi çirkinlik mi?
13. İsim, şehir, hayvan; adam asmaca
14.
Sapanlar, uçurtmalar, gazoz kapağı biriktirmek
3. BURDAYIM ÖRTMENİM!
1. Okula yazdırmak
2. Ayakkabı, çanta, önlük, yaka
3. Dört ortalı harita metot
4. Kalem kutusu, kalemtıraş kuyruğu
5. Türküm, doğruyum, çalışkanım, yasam!
6. Tırnak ve mendil kontrolü, kara tahta
7. Sınıf başkanı, eğitsel kollar
8. Bu saçlar kesilecek
9. Teneffüs zili, beslenme saati
10. Aşılı kolum, sallanan dişim
11. En büyük bayram bu bayram
12. Kaç kırık var?
4. RADYOYU KAPAT, TELEVİZYONU AÇ
1.
Kısa dalga, orta dalga, uzun dalga
2. Terete efem, Polis Radyosu
3. Demirbank iyi günler diler
4. Efektör: Korkmaz Çakar
5. Ekranla tanışma
6. “Fakir ama gururlu” ya da tam tersi
7. Televizyonun örtüsü, sehpası, regülatörü
8. Hayatın neşesi: dizi filmler
9. Kaçak, Zengin ve Yoksul ve elbette Uzay Yolu
10. Çizgi filmler ve çocukların ekranı
11. Yöneticimiz uyuyor mu, Akbank’a mı?
12. Tolgahan Dans Grubu, Raffaella Carra Show
13. Zafer Cilasun, Aytaç Kardüz, kele bakış
14. Necefli maşrapa, Telekutu ve Telespor
15. PTT: pijama, terlik, televizyon
16.
Eurovision Şarkı Yarışması
5. “SAZLIKLARDAN HAVALANAN BİR ÖRDEK GİBİ SESİN”
1. Mandolin kursları, pikaplar, kırkbeşlikler
2. Kaset doldurtmak, aranjman yılları
3. Su uyur, arabesk uyumaz
4. Assolistler, solistaltları
5. Solcu şarkılar, marşlar
6. N’AYIR, N’OLAMAZ!
1. Beş dakika ara
2. Makinist ses!
3. Size baba diyebilir miyim amca?
7. GÜLE GÜLE GİY, ÜSTÜNDE PARALANSIN
1. Şıklık ya da rüküşlük
2. Orlon ve jarse
3. Gece kıyafetleri, çamaşır ve çoraplar
4.
Gümüş künye modası
5. Favoriler, kozmetikler, kuaförler
8. CANSIZ HATIRALAR VE DUYGU DEFTERLERİ
1. Ailelerin fotoğraflı tarihi
2. Askerlik ve okul fotoğrafları
3. Albümler
4. Kalbin kadar temiz defterinden…
5. Defter yazma adabı, hayatın dikenli yolları
6. Issız adaya düşseniz yanınıza alacağınız üç şey
7. Artist defterleri
9. CEP FOTOROMAN, GÜZİN ABLA, TOMMİKS, TEKSAS
1. Güzin Abla öpüştüm, hamile kalır mıyım?
2. Cep fotoroman, Kerime Nadir
10. ARKADAŞLIKLAR, AŞKLAR
1. Kan kardeşi, ahret kardeşi, süt kardeşler
2.
Ateşle barut
3. Arkadaşlık teklif etme
4. Dost hayatı yaşamak, metres tutmak
5. O ağacın altı
11. ALLAH BİR YASTIKTA KOCATSIN
1. Dünya evine girmek, yuva kurmak
2. Hayırlı bir iş için geldik…
3. Kız kaçırma, kocaya kaçma
4. Söz kesme
5. “Evlenmeden olmaz”
6. Nişanı kız tarafı yapar
7. Kim kimin neyi olur?
8. Kız kurusu-müzmin bekâr
9. Kız beşikte, çeyiz sandıkta
10. Gelinlik ve damatlık, davetiyeler
11.
Kına gecesi, gelin arabası, gelin başı
12. Her düğünün bir “koordinatörü” vardır
13. Telgraflar, çelenkler, düğün pastası
12. ANALI BABALI BÜYÜSÜN
1. Kurbağa testi ile ilk adım
2. Kız mı olacak oğlan mı?
3. Lizözler, loğusa şerbeti, bebeğe ad konması
4. Kırkı çıkmak, diş buğdayı
13. ALLAH RAHMET EYLESİN
1. Başınız sağ olsun
2. Cenazesi öğle namazını müteakiben…
14. BAYRAMINIZI “KUTLULAR”
, ESENLİKLER DİLERİZ
1. İftar, sahur, davulcu
2. Bayram baklavası, mendil, çorap
3. Bayram kartı
4.
Bayram harçlığı
5. Kurban bayramları
6. Kandil geceleri
15. AFİYET OLSUN
1. Enflasyon da ne?
2. Teldolaplardan buzdolabına
3. “Fırınlı Aygaz”
4. Salça, turşu, erişte, reçel
5. Turfandalar, pazara gitmeler
6. Veresiye satan, peşin satan, kahraman bakkallar
7. Tavuk kestirmek, fast food, yemek yeme adabı
8. Leblebi tozu, pamuk helva, tüp “çukulata” ve pastalar
9. Beyaz gazoz, sarı gazoz, kara gazoz
16. BİR MÂNİNİZ YOKSA, ANNEMLER SİZE GELECEK
1. Misafirlikler, misafir odaları
2.
Kabul günü, altın günü, dolar günü
3. Gece oturmaları, yatıya kalan misafir
4. Kolonya, şeker, ikram
5. Çam sakızı çoban armağanı
6. Canım anneme anneler gününde bir hatıra
7. Diploma hediyesi: bisiklet
17. EVLERDE VE ÇEVREDE GÜNLÜK HAYAT
1. Divanlar, somyalar, sedirler
2. Marley, parke, tahta bezi
3. Sobalar, soba boyaları
4. Hamamdan banyoya
5. Santrifüjlü, merdaneli çamaşır makineleri
6. Ho ho ho hoover, süpürür döver!
7. Yorgan kaplamak
8. Eski yağlar, eski sigaralar, eski markalar
9.
Beşi beş kuruştan beş yumurta
10. Nane-limon, karabiber-bal, evde sağlık
11. Kolonyacılar, terziler, kalaycılar, bileyiciler
12. Marangozlar, hallaçlar, kundura tamircileri
13. Sütçüler, yoğurtçular, diğerleri
18. BİR HABER GÖNDER
1. Muhterem Kardeşim ya da Sayın Bay
2. Al mektuplarını, ver mektuplarımı
3. Sağ üst köşeye tarih ve yer
4. Acele telle stop, bekliyorum stop
5. Telefona yazılmak, kadranlı telefonlar
6. Şehirlerarası ve sıra sorma, Adana çık aradan
7. Telefon kulübeleri, jetonlar
8. Break break, arkadaş arıyorum!
19. BİR YERDEN BİR YERE GİTMEK
1.
Arkaya kamçı
2. Tren gelir hoş gelir
3. İstanbul’un yolları
4. Yine dağların ardından, yine Burhan Pazarlama’dan
20. KÜÇÜK ŞEHRİN HALLERİ
1. Pastaneye, muhallebiciye gitmek
2. Çay bahçesi mi, gazino mu?
3. Piknik mönüsü: kuru köfte
4. Hayırlı işler!
5. Siyaset ve Kıbrıs Barış Harekâtı
6. Gökkonutsal avrat, tozşeker kesmeşekere ne demiş
7. Yenildik ama ezilmedik, yokluk yılları, kuyruklar
