Halkbilimi (*) oldukça genç bir bilimdir. Batı ülkelerinde 1846’dan bu ve onun yayın organlarında: «Halk bilgisi mecmuası» Ankara 1928; «Halk bilgisi haberleri» İstanbul 1929); etnoğrafya («Türk tarih, antropologya ve etnoğrafya dergisi», Ankara 1933; «Türk etnoğrafya dergisi» Ankara 1956); budun bilgisi (Hâmit Zübeyir Koşay, Ankara budun bilgisi, Ankara 1935); folklor (P.N. Boratav, Folklor ve edebiyat I, […]
Bu kitaptaki metinleri seçerken, masal derlemelerine başladığım günlerden bu yana otuz yıla yakın bir zamanın geçmiş olduğunu gördüm: Elimdeki masallardan ilk derlenenlerin tarihi 1928 başlarına, Türk folklorunun çeşitli konularına yeni bir ilgi ile bakmaya hazırlanan bir üniversite öğrencisi olduğum çağa çıkıyor. Bu tarihten önce Türk folklorunun konuları arasında masallara aydınlarımızın dikkatini çekecek çalışmalar yapılmıştı: başta […]
Her kültürün büyük sözlü kaynakları, bu kaynakları harekete geçiren büyük simge-kahramanları olur: Hikayeleri ağızdan ağıza, yöreden yöreye, dilden dile dolaşırken çoğalır, değişir, aslından zenginleşerek uzaklaşır, aslına zenginleşmiş olarak döner, dönüşür, birilcir. Anadolu kültürünün en güçlü figürü hiç şüphesiz Nasreddin Hoca’ dır. Bir başlangıcı, bir gerçekliği var mıdır bu damarın; bir yüzü, bir künyesi, sicili var […]
Bu kitaptaki 39 masal ile bir tekerleme daha önce Batı dillerinde yayımlanmıştı. Onların Türkçe asıllarının yayımlanmadan, anadilimin tadını tattırarak okunmadan kalmasına gönlüm razı olmadı. Bu kitap o 40 metne 8 yeni metnin eklenmesiyle meydana geldi. Kitaptaki masalların arşiv dosyasını ve numarasını, daha önce yabancı bir dile çevrilmiş olanların yayımlandıkları yerler üzerine bilgileri, okuyucu hemen metinlerden […]
üşahhas» oldukları söylenir. Bu doğru bir görüş değildir. Halk şairlerini kıymetlendirmek isterken kıymetten düşüren l:llr anlayıştır. Büyük h alk şairlerinde realizm hemeh hiç yoktur. Halk şairlerinin eserleri tipinde realist ve objektif bazı eserlere rastlıyorsak, bunlar esasen sanat eseri değil, zamanın hadiselerini nakleden vesikalardır ; sanat kıymeti değil, tarih kıymeti taşırlar. Bunlar adeta eski devirlerde bugünkü […]
Cemiyet ilimlerinin araştırma alanına giren konular hakkında çok defa yanlış hükümler verildiği, en basit ilim görüş ve düşünüşüne aykırı meraklara saplanıp kalındığı görülür. Fizik, kozmografya, botanik… konuları üzerinde konuşurken, konuların veya bunları araştırma metotlarının millî veya «gayri millî» olup olmadığını düşünmek kimsenin aklından geçmediği halde, felsefe, sosyoloji, edebiyat konuları üzerinde konuşan ve yazanlar sık sık […]
