Albert Camus – Ecinniler

Albert Camus, Dostoyevski’nin 1870/71 yıllarında yazdığı ünlüEcinniler romanını 1959’da oyunlaştırarak, ‘Théâtre Antoine’da kendisi sahnelemiştir. Bu yapıt, bir Dostoyevski uyarlaması olmakla birlikte, Camus’nün sanatsal-felseϐi yaratımları arasında önemli ve özgün bir yere sahiptir. Ancak, nasıl Camus bu yapıtını Dostoyevski’den almışsa, Dostoyevski de yapıtım kendi döneminin gerçek yaşamından almıştır. Bu nedenle, yapıtın dayandığı yaşamsal olgulara dönerek, gerek Dostoyevski’nin, gerek Camus’nün bu olgulara nasıl baktıklarının burada gözden geçirilmesi, yapıtın daha iyi kavranabilmesi açısından, hiç kuşkusuz, önem taşımaktadır. Bilindiği gibi, 19. yüzyılda Rusya, çok karmaşık ve çelişkilerle dolu bir toplumsal, siyasal yaşama sahip olduğu kadar, aynı zamanda, siyasal-devrimci bir arenadır da. Bir yanda Belinski, Dobrolyubov ve ‘ Çemişevski gibi devrimci-demokratlar, bir yanda Slavcılar, bir yanda Batıcılar, bir yanda Petraşevski Çevresi, bir yanda ‘Rus sosyalizmimin sözcüsü Herzen ve Ogaryov, bir yanda Lavrov, Tkaçyev ve Mihaylovski’nin popülist ideolojileri, bir yanda Bakunin ve Kropotkin’in anarşizmi… Odžte yanda da, bunların dışında kalamayacak bir romancı, Dostoyevski.