Tihon’un hanı. Sağ tarafta tezgâh ve arkasındaki raflarda şişeler. Arka tarafta dışarıya açılan bir kapı. Kapının üzerinde kırmızı, yağdan kirlenmiş bir fener asılıdır. Yerde ve duvarın yanındaki sedirlerde yolcular ve sofu kadınlar oturmaktadır. Çoğu, yatacak yer olmadığından yerde oturarak uyumaktadır. Gece yarısı. Perde açılırken gök gürültüsü duyulur ve kapıdan içeriye, çakan şimşeğin ışığı vurur.
“Zamanımızın iğrenç olduğunu, ama geleceğin çok güzel olacağını düşünüyorum! Hafifliyorum geleceği düşündüğümde, ferahlıyorum… Uzaklarda bir ışık beliriyor, özgürlüğü görüyorum; çocuklarımın da, benim de işsiz güçsüzlükten, içkiden, kaz etli kapuskadan, yemekten sonra yatıp uyumaktan, asalaklıktan uzak olacağımızı görüyorum…” Olga, Maşa ve İrina. Ağabeyleri Andrey ile birlikte küçük bir kasabada yaşayan üç kız kardeş. Yegâne hayalleri bir […]
Çehov’un ele aldığı, yansıtmaya çalıştığı sorunlar ve bunları bir edebiyatçı olarak işleyişi, edebiyat okuma düzleminden bakıldığında, hem genç okurları hem de yetişkinleri eğitimsel düzlemde “Rus edebiyatının klasiklerine” hazırlayıcı bir nitelik taşıyor. Metinleri ders programı içinde önerecek eğitimci arkadaşlar, elbette kendi seçme kriterlerini kullanacaklardır. Okuma alışkanlığından romana, oradan edebiyata ve hayata uzanan sürecin işletilmesi, hiçbir zaman […]
ANTON PAVLOVİÇ ÇEHOV (1860-1904). RUS OYUN YAZARI VE MODERN ÖYKÜNÜN ÖNDE GELEN USTALARINDAN. MOSKOVA’DA TIP ÖĞRENİMİ GÖRDÜ. ALACAKARANLIKTA ADLI KİTABIYLA RUS AKADEMİSİ’NİN PUŞKİN ÖDÜLÜ’NÜ KAZANDI (1887). MİZAHİ KISA ÖYKÜ TÜRÜNÜ BAŞLIBAŞINA BİR SANAT DURUMUNA GETİREN BİR YAZAR OLARAK ÜNLENDİ. ÖYKÜLERİNDE YOKSULLUĞU VE UMUTSUZLUĞU ELE ALAN TEMALAR BELİRGİN BİR ŞEKİLDE ÖNE ÇIKTIYSA DA YAPITLARINDA MİZAH HER […]
Sorin ‘in çiftliğinde bahçenin bir bölümü, iki yanı ağaçlı geniş bir yol gerideki göle doğru uzanır. Bir amatör tiyatro gösterisi için yapıldığı bel i derme çatma bir sahne gölün görünmesine engel olmaktadır. Sahnenin sağında, solunda fundalıklar. Bir kaç iskemle ve küçük masa. Güneş az önce batmıştır. Amatör tiyatro gösterisi için hazırlanmış sahnenin inik perdesinin arkasında […]
Olay, Rusya’nın güney yöresinde geçer. Tikhon’un hanında büyük bir oda. Meyhane de denebilir. Sağda tezgâh. Üzerinde, arkadaki raflarda şişeler. Fonda yola açılan bir kapı; dışarda üzerinde kirli, kırmızı, küçük bir fener asılı. Yerde, duvarlara bitişik sıralarda hacılarla yolcular. Bazıları, yere çökmüş, dizlerine kapanmış, uyuklamakta. Vakit gece yarısı… Perde gök gü-rültüsüyle açılır. Çakan şimşeğin ışığı görülür […]
Sorin’in çiftliğinde bahçenin bir bölümü. İki yanı ağaçlı geniş bir yol gerideki göle doğru uzanır. Bir amatör tiyatro gösterisi için yapıldığı belli derme çatma bir sahne gölün görünmesine engel olmaktadır. Sahnenin sağında, solunda fundalıklar. Bir kaç iskemle ve küçük masa. Güneş az önce batmıştır. Amatör tiyatro gösterisi için hazırlanmış sahnenin inik perdesinin arkasında Yakov ve […]
Sahile yeni birisinin geldiği söylendi: Küçük köpeği olan bir hanımefendi. İki haftadan beri Yalta’da olan ve orada evi olan Dimitri Dimitriç Gurov, yeni gelenlerle ilgilenmeye başlamıştı. Verney salonunda otururken, kumral saçlı, orta boylu, bere takmış ve peşinde beyaz bir Pomeranya cinsi köpeğin koştuğu bir kadın gördü. Ve daha sonra pek çok kez kadına bahçelerde ve […]
Moskova’da îslâv Pazarı otelinde uşak olarak ça lisan Nikolay Çikildeyev hastalanmıştı. Ayakları uyuşuyordu, yürüyüşü değişmişti. Öyle ki, bir gün koridordan geçerken ayağı sürçmüş, üzerinde bezelyeli jambon bulunan tepsiyle birlikte yere yuvarlanmıştı, işini bırakması gerekmişti. Karısının, kendisinin ne kadar parası varsa hepsini doktorlara harcadı; yiyecek için elinde bir şey kalmadı, işsizlikten canı sıkılmaya başladı, köye, evine […]
Sabah. Saat daha yedi olmadığı halde Makar Kuzmiç Bliostkov’un berber dükkânı açık. Şık giyimli, ama üstü-başı kir içinde, henüz yüzünü bile yıkamamış bulunan, yirmi yaşlarındaki dükkân sahibi Makar sabah temizliği yapmakta. Aslında nereyi temizlediği de belli değil, gene de hayli terlemiş. Elindeki bezle bir yerleri siliyor, şuraya-buraya parmağını sürüyor, duvarda gördüğü bir tahtakurusuna fiske atıyor… […]
İkisi de omuzlarına kadar suya girmişlerdi, Layevskî söze başladı: Bir sualime cevap ver, Aleksandr Davidiç. Diyelim ki, bir kadın sevdin, onunla birleştin. İki seneden fazla birlikte yaşadınız diyelim. Sonra da, olur ya, soğudun; onu kendine yabancı hissetmeğe başladın. Böyle bir durumda olsan ne. yapardıjı? Çok basil. Hadi yavrum, al başını istediğin yere git derim. O […]
“Tıp, nikâhlı karım benim, edebiyat ise metresim. Birine kızarsam geceyi öbürüyle geçiriyorum. Bu davranışımı belki biraz uygunsuz bulabilirsin ama en azından sıkıcı değil. Hem zaten, benim bu ikiyüzlülüğümden ikisinin de bir şey kaybettiği yok.” Anton Çehov (1860-1904), 1888 yılında, bu “aşk üçgeni reçetesi”ni, yakın dostu ve yayıncısı Aleksey Suvorin’e açıkladığında, yalnızca yirmi sekiz yaşında bir […]
Birinci Perde İvanov yurtluğunun bahçesi. Solda evin teraslı ön yüzeyi. Pencerelerden biri açıktır. Terasın karşısındaki geniş, yarım daire biçimindeki alandan bahçenin daha uzak yerlerine, ortadan ve sağdan ağaçlı yollar uzanıyor. Sağda bahçe sıraları ve masaları. Masalardan birinde bir lamba yanmaktadır. Hava kararmakta. Perde açılırken, evden bir piyano-viyolonsel ikilisi işitilir… ivanov, borkin (İvanov masalardan birinde kitap […]
Geceyarısı. On üç yaşındaki besleme Varka, beşiği sallarken bir yandan da uykulu bir ninni tutturmuş, mırıldanıyordu: Uyusun da büyüsün, ninnii, Tıpış tıpış yürüsün, ninnii… Meryem Ana tasvirinin önünde küçük, yeşil bir lâmba yanıyor. Odanın bir başından öteki başına gerili ipte, kurumaları için kundak bezleri, iri, kara pantolonlar asılı. Lâmbanın ışığı, tavanda geniş, yeşil bir yuvarlak […]
Hümanizma ruhunun ilk anlayış ve duyuş merhalesi, insan varlığının en müşahhas şekilde ifadesi olan sanat eserlerinin benimsenmesiyle başlar. Sanat şubeleri içinde edebiyat, bu ifadenin zihin unsurları en zengin olanıdır. Bunun içindir ki bir milletin, diğer milletler edebiyatını kendi dilinde, daha doğrusu kendi idrakinde tekrar etmesi; zekâ ve anlama kudretini o eserler nispetinde artırması, canlandırması ve […]
Hastahanenin avlusunda, avret otlarının, ısırganları» ve yabani kenevirlerin teşkil ettiği koca bir ormanla çevrili küçük bir pavyon vardır. Çatısı paslanmış, bacası yarı yarıya yıkılmış, antresinin çürümüş basamaklarında otlar fışkırmış ve sıvalarından ancak izler kalmıştır. Pavyonun ön cephesi hastahaneye bakar; arka cephesi ise – hastahanenin, üzerine çiviler çakılmış kurşunî renkli tahta perde-sile ayrılan – tarlaya nazırdır. […]
