Paul Burkett – Marksizm ve Ekolojik İktisat – Kızıl ve Yeşil Bir Ekonomi Politiğe Doğru

Bu kitap, Marksist ekonomi politik ile ekolojik iktisat arasında bir diyalog geliştirmeyi amaçlıyor. Kitap, Marksizmin ekolojik iktisada, metodolojik çoğulculuk, disiplinler arası yaklaşım ve mevcut biyosferik krize karşı çıkacak yeni politika ve ekonomik vizyon değişikliklerine açıklık konusundaki taahhütlerini daha iyi yerine getirmesi konusunda nasıl yardım edebileceğini gösteriyor. Marksizmin ekolojik iktisada potansiyel katkısı, dört ana sorun bağlamında geliştiriliyor: (i) doğa ve ekonomik değer arasındaki ilişkiler, (ii) doğanın sermaye olarak işlenmesi, (iii) ekonomik sistemler açısından entropi yasasının önemi ve (iv) sürdürülebilir kalkınma kavramı. Bu kitabı yazarken, Marksizm ve ekolojik iktisat arasındaki entelektüel görüş alışverişinin etkinliğine çoğu zaman zarar verici önyargılara dayalı (ad hominem) tartışma türünden sakınma konusunda bilinçli bir çaba gösterdim. Yukarıda belirtilen dört sorun etrafında ekolojik iktisadın temel teorik yapılarını olduğu kadar paradigmalar üstü olan özelliklerini de ciddi bir biçimde ele almaya çalıştım. Sonuçta, umut ederim, ortaya yalnızca diyalog konusuyla ilgilenen Marksistler ve ekolojik iktisatçılar için değil, ekolojik iktisadın temel fikirlerine eleştirel, ama okunabilir bir giriş yapmak isteyenler için de yararlı olacak bir kitap ortaya çıkmıştır. Bu kitabın ekolojik iktisada bir ölçüde ‘dıştan’ bakan biri tarafından yazılmış olmasının, her iki işlev açısından da etkenliğine bir zarar vermediği gibi, bu etkenliğe bir miktar katkı da sağlayabileceğine inanıyorum. Basmakalıp bir deyişle, bazen dıştan bakan biri ormanı ağaçlardan daha iyi ayırt edebilir. Her ne kadar benim Marksist açıdan ekolojik iktisada duyduğum ilgi 1990’ların başlarına kadar uzanırsa da, bu kitabı yazma fikrinin kafamda uyanması, Kaliforniya’da Center for Process Studies at the Claremont School of Theology desteğiyle yapılan ‘Yoksulluğun Nedenleri ve Çözümleri’ konulu disiplinler arası bir konferans bağlamında Herman Daly’nin yaptığı halka açık bir konuşmaya cevap vermek zorunda kaldığım 19 Ekim 2001 tarihinde olmuştur. Bu açıdan hem Herman Daly’ye hem de o akşam yorumlarımı nezaketle dinleyen ve yanıtlarıyla beni teşvik eden dinleyici topluluğuna şükran borçluyum. Ayrıca Brill’deki Sasha Goldstein ve Joed Elich ile birlikte Sebastian Budgen ve Tarihsel Materyalizm (Historical Materialism) kitap dizisi yayın kurulunun diğer üyelerine de teşekkür ediyorum. Kitabın yazımının değişik aşamalarında daha başka birkaç kişinin yardımı da belirleyici oldu. Alfredo Saad-Filho, kitap konusunda hazırlanmış ilk projeyi okudu ve kitabın yazılması konusunda beni teşvik etti. Kozo Mayumi, entropik iktisatla ilgili en yeni yazılarının bir bölümünü henüz yayınlanmadan elektronik postayla bana göndererek özellikle 5. Bölümün yazılmasına yardımcı oldu.


Ben Fine, 3. ve 4. bölümlerle ilgili el yazmaları üzerine uyarıcı yorumlar yaptı; Michael Perelman’ın eleştirel yorumları, Patrick Bond ve Larry Lohmann’ın önerileriyle yapılan ek okumalar, Rick Lotspeich’ın koşullu değerleme analizleriyle ilgili görüşleri, 2. bölümün hazırlanmasına büyük katkıda bulundu. Rick’in babası Frederick B. Lotspeich’ın Ecological Economics (Ekolojik İktisat) dergisinin tüm koleksiyonunu Indiana State University İktisat Bölümü Kütüphanesine bağışlamış olması, bu disipline ilişkin araştırmalarımı büyük ölçüde kolaylaştırmıştır. Sergei Podolinsky’nin konuya ilişkin çalışması, Angelo di Salvo ve Mark Hudson tarafından İngilizceye çevrilmeseydi 6. bölümde özetlenen araştırma yapılamazdı. John Bellamy Foster’a ise yalnızca 6. bölüm için ‘Podolinsky Meselesi’ ile ilgili ortak çalışmamızdan yararlanmama izin verdiği için değil, aynı zamanda son derece vakıf olduğu Marksizm ve ekolojiyle ilgili görüşlerini yıllar boyu benimle paylaştığı, sürekli teşvik ettiği ve desteklediği için de teşekkür etmek isterim. Bu kitapta yer alan bölümlerden bazıları, tümüyle ya da kısmen, bilimsel dergilerde yayınlanmış makalelere dayanmaktadır: Örneğin John Jermier’in, Organization & Environment (birinci bölüm) [1] ; Malcolm Sawyer’in, International Papers in Political Economy (üçüncü ve dördüncü bölümler) [2] ; Sebastian Budgen’in, Historical Materialism (beşinci bölüm) [3] ; Karen Lukacs’ın, Theory and Society (altıncı bölüm) [4] dergilerinde yer alan makaleleri. Bu dergilerin editörlerine çalışmalarımı değerlendirdikleri ve bu makalelerin gözden geçirilmiş yeni hallerinin burada yayınlanmasına izin verdikleri için teşekkür borçluyum. Ek olarak farklı bölümlerdeki savların bazıları, ilk kez katılımcılarının nazik teşvikleri ve olumlu tepkilerinden yararlandığım konferans oturumlarında dile getirilmiştir: 14-17 Ağustos 2004’te, San Fransisco’da American Sociological Association (Amerikan Sosyoloji Derneği) Toplantılarının Marksist Sosyoloji oturumunda, özellikle Brett Clark (altıncı bölüm); 18-21 Ekim 2001’de Kaliforniya’daki Center for Process Studies at the Claremont School of Theology desteğiyle yapılan ‘Yoksulluğun Nedenleri ve Çözümleri’ konulu konferansta özellikle Walt Sheasby, Herman Daly, Wes Jackson ve John Cobb (dokuzuncu bölüm); 5-8 Mayıs 2003’te Küba, Havana’da ‘Karl Marx’ın Eseri ve 21. Yüzyılın Gündeme Getirdiği Sorunlar’ konulu konferansta, özellikle Michael Lebowitz ve Barbara Foley (onuncu bölüm). Yine Terre Haute’taki Indiana State University İktisat Bölümündeki çalışma arkadaşlarıma bu kitabı tamamlamak için istediğim bir dönemlik izni onayladıkları ve daha genelde, farklı görüşlere sahip bilim insanlarının çalışmalarını yürütmek için ihtiyaç duydukları açık ve dogmatizmden uzak ortamı yarattıkları için teşekkür borçluyum.

Ayrıca, Indiana State University Cunningham Kütüphanesindeki Kütüphanelerarası Ödünç Bölümü’nün, çalışmalarım sırasında önemli araştırma desteği sağladığını belirtmeliyim. Son olarak da, her ne sebeple olursa olsun yirmi yıldır bana katlanmış olan Suzanne Carter’a ve babalarının bu kitabın yazılması sırasında sergilemiş olduğu değişken ruh hallerine karşı sabırlarından dolayı Patrick ve Molly Burkett’e sevecen şükran duygularımı iletiyorum. Bu kitabın iki amacı var: Marksist bakış açısından ilk kez ekolojik iktisadın genel değerlendirmesini yapmak ve Marksist ekonomi politiğin ekolojik iktisada nasıl önemli bir katkıda bulunabileceğini göstermek. Bu iki amacı izleyerek, kitap, Marksistler ve ekolojik iktisatçılar arasında daha esaslı bir diyalog için zemin oluşturmaya çalışmaktadır. Giderek kötüleşen bir çevresel ve biyosferik kriz çağında, ekolojik düşüncenin tüm ekolleri arasında üretken görüş alışverişinin genel önemi savunma gerektirmeyecek kadar açıktır. Ancak paradigmalar arası köprü kurma girişiminin belirli motivasyonları ve bu girişimde kullanılan yaklaşımların her ikisi de bir disiplin olarak ekolojik iktisadın özgül bir kavranışı tarafından şekillendirilmişlerdir. Buna göre, Giriş’in I. Bölümü ekolojik iktisadın tanımlayıcı niteliklerini ortaya koymaktadır. Bu nitelikler analitik beklentiler olarak yorumlanabileceklerinden, disiplini ve Marksizmin ona olası katkısını değerlendirmede kriter olarak ikili bir rol de oynayabilirler. I. Bölüm, bu değerlendirmenin onlar aracılığıyla geliştirileceği önemli sorunları gündeme getirmektedir. Halihazırda böyle bir değerlendirmenin karşılayabileceği belirli ihtiyaçlar II. Bölüm’de daha detaylı tartışılmaktadır. Bu bölümde, üretken bir diyalogun karşısına çıkabilecek belirli tarihsel entelektüel engeller küçümsenmeksizin, ekolojik iktisat ve ekolojik Marksizmin yakın zamandaki gelişmelerin bu engellerin aşılması için bir fırsat yaratmış olduğu önerisi yapılmaktadır. III.

Bölüm ise, daha sonraki kısımlara kısa bir toplu bakıştır.

.

PDF Kitap İndir

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir