Kamu eğitimine ilgi duymamı Everett Reimer’a borçluyum. 1958 yılında Puerto Rico’da onunla karşılaşıncaya kadar bütün insanları etkisi altına alan ve giderek genişlemekte olan zorunlu eğitimin değerini sorgulamamıştım. Sayın Reimer’la birlikte, insanların çoğunun öğrenme hakkının okula devam mecburiyetiyle kısıtlandığını fark ettik. CIDOC’da ortaya konulan ve bu kitapta toplanan çalışmalar ona sunduğum ve 1970’li yıllarda birlikte tartıştığımız anlaşma taslağının bir sonucunu oluşturmaktadır. Kitabın son bölümü Bachofen’in Mutterrecht isimli eseri üzerine Erich Fromm’la yaptığım bir konuşmaya dayanan kendi düşüncelerimin bir ürünüdür. 1967 yılından beri Meksika’daki Cuernavaca’da Kültürlerarası Dokümantasyon Merkezi’nde Reimer’la düzenli aralıklarla biraraya geliyorduk. Merkezin yöneticisi Valentine Borremans da bizim bu toplantılarımıza iştirak ediyor ve zaman zaman Latin Amerika ve Afrika gerçekleri karşısında düşüncelerimi gözden geçirmemi ısrarla tavsiye ediyordu. Elinizdeki kitap, aynı zamanda, Bayan Borremans’ın sadece toplum kurumlarının değil, yaşam felsefesinin de ‘okulsuzlaştırılması’ gerektiği yolundaki inancını yansıtmaktadır. Okullaştırma yoluyla uluslararası eğitim uygulanamaz. Eğitim işine günümüz okulları tipinde inşa edilmiş alternatif kurumlar aracılığıyla teşebbüs edilmiş olsa, bu durum uygulanabilir bir hale gelecektir. Ne öğretmenlerin öğrencilerine karşı sergiledikleri yeni tavırlar, ne eğitimsel birimlerin (sınıfların) hızla yayılması, ne de pedagojik sorumluluğu öğrencilerin tüm yaşamlarını içine alacak derecede genişletme teşebbüsleri evrensel eğitim için vadedilen sonuçlara ulaşabilecektir. Yeni eğitim olanakları için yapılan çalışmalar, kurumsal karşıtlık ilkesi doğrultusundaki araştırmalara dönüştürülmek zorundadır. Ancak, kurumsal olmayan yapılar her insanın yaşamının her anında öğrenme, paylaşma ve umursama şansını artıracak olan eğitim ağlarıdır. Eğitim hakkında bu yönde araştırmalar yürüten ve diğer kurulu hizmet sektörlerine alternatifler arayan kişilerce ihtiyaç duyulan kavramların oluşum ve açılımına yardımda bulunacağımızı ümit ediyoruz. 1970 yılının ilkbahar ve yaz mevsimi boyunca her çarşamba bu kitabın çeşitli bölümlerini Cuernavaca’daki CIDOC programlarına katılanlarla paylaştım.
İştirak edenler birtakım öneriler yanında eleştirilerini de ortaya koydular. Joseph Fitzpatrick, John Holt, Angel Quintero, Layman Allen, Fred Goodman, Gerhard Ladner, Didier Piveteau, Joel Spring, Augusto Salazar Bondy ve Dennis Sullivan’ın yanı sıra özellikle Paulo Freire, Peter Berger ve Jose Maria Bulnes’in görüşlerine de bu kitapta yer verilmektedir. Eleştiride bulunanlar arasında özellikle Paul Goodman düşüncemin değişmesinde radikal bir tavırla etkili oldu. 1., 3. ve 6. Bölümlerde Robert Silvers’ın önemli katkılarını gördüm. Reimer ve ben ortak gerçekleştirdiğimiz araştırmamızın sonuçlarını ayrı ayrı yayınlamayı kararlaştırdık. Reimer kapsamlı ve dokümanlarla zenginleştirdiği eserini 1971 yılında Doubleday & Company ve Penguin Eğitim serisinde School is Dead- Okul Öldü- başlığıyla yayınladı. Reimer ile yaptığım görüşmeler sırasında tanıdığım ve onun sekreterlik hizmetini yerine getiren Dennis Sullivan, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki kamu okulları hakkında yapılan gündemdeki tartışmalarla ilgili düşüncelerinin yer aldığı bir kitabı yayıma hazırlamaktadır. Bu çalışmaların Cuernavaca’da bulunan CIDOC’daki ‘Alternatif Eğitim’ başlıklı seminerler dizisine [eleştirel bir yaklaşım olması bakımından katkı] sunacağını ümit ediyorum. Toplumun okulsuzlaştırılması hipotezine yürekten inanır ve desteklerken, ortaya çıkan bazı karmaşık ve anlaşılması zor konuları tartışmak, gelişmeyi hak eden kurumlan ayırt etmemize yardımcı olabilecek kriterleri araştırmak ve hizmet sektörünün hakimiyetindeki bir ekonomiyle tezat teşkil eden ‘Boş Zaman Çağı’nın gelişimini hızlandıracak bu kişisel amaçları aydınlığa kavuşturmak niyetindeyim. Çünkü bunlar okullaştırılma sürecinin yaşandığı toplumsal çevrelerde öğrenmeyi desteklemektedir.
.
