Joe Navarro – Beden Dili

Masanın bir ucunda oturan sakin tavırlı adam, karşısındaki FBI ajanının sorgusuna, dikkatlice oluşturduğu cevaplarını vermekteydi. Aslında adam cinayet davasında esas şüphelilerden biri olarak görülmüyordu. Suçun işlendiği esnada başka bir yerde olduğunu inandırıcı bir biçimde ortaya koymuştu ve sesi de içten geliyordu. Ajan gene de sorularını sürdürdü. Rızası alman şüpheliye, cinayet silahıyla ilgili bir dizi soru yöneltildi. “Bu suçu siz işlemiş olsaydınız, tabanca mı kullanırdınız?” “Bu suçu siz işlemiş olsaydınız, bıçak mı kullanırdınız?” “Bu suçu siz işlemiş olsaydınız, buz kıracağı mı kullanırdınız?” “Bu suçu siz işlemiş olsaydınız, çekiç mi kullanırdınız?” Cinayette bu silahlardan biri olan buz kıracağı kullanılmış ancak bu bilgi kamuoyuna sunulmamıştı. Bu nedenle gerçek cinayet silahının hangisi olduğunu yalnızca katil biliyordu. FBI ajanı silah listesini okurken, bir yandan da dikkatli bir şekilde şüpheliyi inceledi. Sıra buz ÎO Beden D iliniz kıracağına geldiğinde, adam ın göz kapakları indi ve bir sonraki silah okunana dek gözleri kapalı kaldı. Ajan, tanık olduğu bu tepkinin ne demek olduğunu anlam ıştı. Bu andan itibaren, dava açısından ikincil derecede önem ifade eden adam, soruşturm anın bir num aralı şüphelisine dönüştü. Adam bir süre sonra suçunu itiraf etti. Joe N avarro’ya bir sayı daha! Buz kıracağı katilini ortaya çıkarmanın ötesinde, yirm i beş yıllık başarılı FBI kariyerinde, “usta casuslar” da dahil olm ak üzere sayısız suçluyu yakalayan dikkate değer birisi, Navarro. Peki, bunu nasıl başardı? O na soracak olsanız, sakin bir tonda şu cevabı alırdınız: “ Bunu insanları okuyabilm em e borçluy u m /’ Görünen o ki Navarro, insanların ne düşündüğünü, davranışlarını nasıl tasarladıklarını ve söylediklerinin doğru olup olm adığını çözüm ­ lemek için, bütün profesyonel yaşam ını sözel olm ayan iletişim -y ü z ifadeleri, el kol hareketleri, fiziksel hareketler (kinesis), vücut m esafeleri (proksem ik), dokunm a (haptiks), vücudun duruşu (postür) ve hatta kılık kıyafet- üzerinde çalışarak, tekniklerini geliştirerek ve bu teknikleri farklı olaylara uygulayarak geçirm iş. Bu, N av arro ’nun dikkatli incelemesi altında, beden dilleri aracılığıyla düşünce ve niyetlerini açık ve algılanabilir bir hale getirecek yeterli işaret veren suçlular, teröristler ve ajanlar için hiç de iyi bir haber değil.

Öte yandan, N avarro’nun bu yeteneklerinin sizin için gayet iyi bir haber olduğunu söyleyebiliriz. Ç ünkü N av arro ’nun usta bir “ajan-avcısı”, bir “yalan m akinesi” ve F B I’ın eğitm enlerinden biri olarak kullandığı ve bu kitapta sizinle paylaşacağı sözel olm ayan dil teknikleri, etrafınızdaki insanların duygu, düşünce ve niyetlerini daha iyi anlayabilmenizi sağlayacak. Tanınm ış bir yazar ve eğitm en olan N avarro, çevrenizdeki insanlarla daha başarılı bir etkileşim kurabilm eniz için, size bir uzman gibi gözlem yaparak diğerlerinin sözel olm ayan davra- Ö nsöz 11 nışlannı tespit edip çözümleyebilmeyi öğretecek. İster iş ister sosyal hayatınız söz konusu olsun, bu bilgilerin hayatınızı nasıl zenginleştirip geliştirdiğini kısa zaman içinde göreceksiniz. Navarro’nun bu kitapta sizinle paylaşacağı bilgilerin büyük bir çoğunluğu on beş yıl öncesine kadar bilim dünyası tarafından tanınm amaktaydı. Bilim adamları ancak beyin tarama ve sinirsel görüntülem e teknolojilerindeki yakın zamanlı gelişmeler sayesinde N avarro’nun kitap boyunca anlatacağı davranışların geçerliliğini kabul edecek bir noktaya geldi. Psikoloji, nörobiyoloji, tıp, sosyoloji, kriminoloji (suçbilim), iletişim ve antropoloji alanlarında gerçekleşen en son keşif ve ilerlem elerden (ve çeyrek asırlık kariyerinde FBI Özel Ajanı olarak sözel olmayan davranışları kullandığı deneyimlerinden) yola çıkan N avarro’yu, sözel olmayan iletişim konusundaki becerilerinizi geliştirmenizi sağlayacak eşsiz bir kaynak olarak görebilirsiniz. Kendisinin yetenek ve deneyimleri tüm dünya tarafından kabul görmüş durumda. Düzenli olarak katıldığı televizyon programlarının (N BC’de Today Show, CNN Headline News, Fox Cable News ve A B C ’de Good Morning America) yanında, FBI, CIA ve istihbarat dünyasının diğer kurum lan için sözel olmayan iletişim üzerine seminerler düzenlem ekte ve hem ABD hem de diğer ülkelerdeki bankalar, sigorta şirketleri ve büyük hukuk bürolarına danışmanlık yapmakta. Navarro aynı zam anda, Saint Leo Üniversitesi’nde ve sözel olmayan iletişim üzerine kendine özgü anlayışının, hastalarının durumlarını daha hızlı ve doğru şekilde değerlendirm ek isteyen hekimlerin de dahil olduğu ciddi bir dinleyici kitlesi bulduğu Birleşik Devletler’deki çeşitli tıp fakültelerinde dersler vermekte. Kitabı okurken sizin de göreceğiniz gibi, Navarro ’nun akademik yetenekleri ve mesleki kredisi (ve gerçek yaşamdaki çok ciddi durum larda sözel olmayan işaretleri ustaca imaliz edebilme 12 Beden D iliniz becerisi) sözel olmayan davranışlar üzerine uzmanlık kazanmasını ve bir eğitmen olarak Öne çıkmasını sağlamıştır. Navarro’vla birlikte çalışmaya, seminerlerine katılmaya ve fikirlerini kendi hayatımda kullanmaya başladıktan sonra inanarak söyleyebilirim ki, bu kitaptaki bilgiler sözel olmayan iletişim konusundaki anlayışımız açısından ciddi bir artı değer ifade etmektedir. Bunu, Navarro’nun sözel olmayan iletişim üzerine sahip olduğu bilimsel bilgileri profesyonel amaçlar ve kişisel başarı için kullanm ak konusundaki öncü çalışmalarından duyduğu heyecan yüzünden, bu kitap projesine dahil olmuş uzman bir psikolog olarak söylüyorum. Navarro’nun konuya mantıklı ve itinalı yaklaşımından da etkilendiğimi söylemeliyim. Örneğin, sözel olmayan işaretlerin gözlemlenmesi birçok davranış türünü “doğru bir şekilde okuyabilm em ize” imkân tanırken, Navarro yalancılık ve sahtekârlığı beden dilini kullanarak tespit etmenin özellikle zor ve riskli bir iş olduğu konusunda bizi uyarmaktadır.

Bu, jüri üyeleri ya da yasa uygulayıcılar tarafından nadiren tanım lanabilen çok önemli bir noktadır ve sözel olmayan davranışlarına bakarak bir insanı dürüst ya da yalancı olarak ilan etmeden önce çok dikkatli olmamız gerektiğini gösteren kritik bir bilgi olarak düşünülebilir. Sözel olmayan davranışlar üzerine yazılan diğer birçok kitabın aksine, burada edineceğiniz bilgiler, kişisel fikirlere ya da kuramsal spekülasyonlara değil, bilimsel gerçeklere ve deneylerle tespit edilm iş sonuçlara dayanmaktadır. Dahası, bu kitap yayınlanm ış diğer çalışm aların çoğunlukla göz ardı ettiği çok önemli bir noktayı, sözel olmayan ipuçlarını anlamak ve etkili bir şekilde kullanm a konusunda insan beyninin limbik sisteminin oynadığı kritik rolü öne çıkarmaktadır. Bedenimizin sessiz dili üzerinde uzm anlaşabilirsiniz. İster m esleğinizde yükselmek ister arkadaşlarınız ve ailenizle olan ilişkilerinizi daha iyi bir noktaya çekm ek için sözel olm ayan davranışlar üzerinde Önsöz 13 çalışıyor olun, bu kitap sizin için hazırlandı. Kitaptaki farklı konulara odaklanmış bölümlerin dikkatli bir şekilde incelenmesi ve Navarro’nun öğretilerini kavramak ve gündelik yaşantınıza katmak için ayıracağınız zaman ve enerjiyle, sözel olmayan iletişim konusunda ustalık kazanabilirsiniz. İnsanları başarılı bir şekilde okuyabilmek (hareketlerini tahmin edebilmek için sözel olmayan davranışları saptamak, şifrelerini çözmek ve elde edilen bilgileri değerlendirmek), denemenize değecek ve harcayacağınız çabanın karşılığında ciddi ödüller elde etmenizi sağlayacak bir iştir. Bu yüzden koltuğunuza rahat bir şekilde oturun, bir sonraki sayfayı çevirin ve Navarro’nun size göstereceği, hepsi de büyük önem ifade eden sözel olmayan davranışları öğrenmeye hazırlanın. Çok zaman geçmeden, bir bakışta herkesin ne söylediğini keşfetmeye başlayacaksınız.

.