Süleyman Yağız – Ecevit Hep Haklı Çıktı

Demokrasi ve özgürlük savasimeisi bir Iiderin .. ozyasami ve öngörülerinin öyküsü 17 Bülent Ecevit, 1928 yilinda istanbul’da dogdu. Babasi, Ankara Hukuk Fakültesi ögretim üyesi ve Kastamonu Milletvekili Dr. Fahri Ecevit; annesi ise Ressam Nazli Eceviftir. Ansiklopediler onu, “Türk siyaset adami, gazeteci ve sair” olarak tanimliyor. 1944 yilinda Robert Koleji’ni bitirdi. 1946’da Basin Yayin ve Enformasyon Cenel Müdürlügü’nde çalisirken Rahsan Aral’la evlendi. Bu sirada devam ettigi Dil Tarih Cografya Fakültesi’ndeki ögrenimini yarida birakti. Londra Basin Ataseligi’nde görevaldi. Dönüste Ulus gazetesinde sanat elestirmeni. çevirmen ve fikra yazari olarak çalisti. 1957’de Amerika’da Harvard Üniversitesi’nde sekiz ay psikoloji ve Ortadogu tarihi üzerine çalismalar yapti. Ayni yil Türkiye’ye döndü ve CHP’den milletvekili seçildi. Çalisma Bakanligi yapti 1961 yilindaki Kurucu Meclis’e girdi. Ayni yil Zonguldak’tan miiietvekili seçildi. 1961-65 yillari arasinda görev yapan ismet Inönü baskanligindaki üç koalisyon hükümetinde Çalisma Bakani olarak görevaldi. Bu dönemde Toplu Is Sözlesmesi, Crev ve Lokavt Kanunu’nun çikarilmasi, sosyal güvenlik haklarinin genisletilmesi için çaba harcadi. 1965’te “ortanin solu”nda yer aldigir,j açiklayan CHP’de bu akimin öncülügünü yapti. Kibris Baris Harekati 1966’da CHP Genel Sekreteri oldu. 14 Mayis 1972’de CHP’nin Genel Baskanligi’na seçildi. 14 Ekim 1973 seçimlerinde en çok oyu aldi, ancak çogunlugu saglayamadigi için 6 subat 1974 tarihinde MSP ile koalisyon hükümeti kurdu. 1 Temmuz 1974’te Amerika’nin hashas ekimi yasagina karsi çikti. 20 Temmuz 1974’te gerçeklestirilen Kibris Baris Harekati’nin bas kahramani oldu. 18 Eylül 1974’te hükümeti birakti. 1 Haziran 1977 seçimlerinden sonra 21 Haziran 1977’de azinlik hükümeti kurdu, ancak güvenoyu alamadi. Ocak 1978’de 11 bagimsizia birlikte yeni bir hükümet kurdu. Ekim 1979’da yapilan kismi senato seçimlerinde oy kaybedince 16 Ekim 1979’da basbakanliktan çekildi. 19 12 Eylül 1980 Harekati’nin ardindan Gelibolu’daki Hamzakoy’da gözetim altina alindi. 28 Ekim 1980’de siyasal parti çalismalari durdurulunca CHP Genel Baskaniigi’ndan istifa etti. Nisan 1981 ‘de yurt disina çikisi yasaklandi. Daha sonra yabanci basina siyasal demeç verdigi gerekçesiyle tutuklandi. Kasim 1981 ‘de Ankara Sikiyönetim Mahkemesi’nce 4 ay hapse mahkum edildi. 1982 Anayasasi ile 10 yil siyaset yasagi getirildi. Öbür siyasiler gibi o da yasakli oldu. iktidar alternatifi oldu 1983-85 arasinda Demokratik Sol Parti’nin çalismalarini destekledi. Yasakli oldugu için partinin basina esi Rahsan Ecevit geçti. Siyaset yasagini çignedigi için hakkinda çesitli davalar açirdi. 6 Eylül 1987’de yapilan referandumla siyaset yasagi kalkinca DSP’nin basina geçti. 29 Kasim 1987 seçimlerinde baraji asamadigi için siyasal yasamdan çekilecegini açikladi. Ama gene DSP Genel Baskanligi’nda kaldi. 20 Ekim 1991 seçimlerinde 6 milletvekiliyle birlikte Meclis’e girdi. 1995’e girdigimizde ise küçücük partisini iktidar alternatifi haline getirdi. Çok sayida basilmis eseri var. Ecevit’i zirveye yükselten 10 sebep • 12 Eylül 1980 Harekati’ndan sonra kendini yenileyebilen tek solcu lider oldu. • Darbe ayrimi yapmadi, hepsine karsi çikti. • Politikayi kisir çekisme olarak görmedi. • Sadece laf degiL, çözüm de üretti. • Rakiplerine yapilan haksiz elestirilere bile karsi çikti. • Dürüstlügün sembolü oldu. • Sag partilerIn tabanina da seslenmesini bildi. • Milli ve manevi degerlere sahip çikarak büyük puan topladi. • Basörtülü ve türbanli olan, ancak bunu ideolojik amaçli kullanmayan hanimlarin dahi destegini aldi. • Refah’a giden soloylarin önünü kesti. 20 iKiNCi BÖLÜM ECEVIT HEP HAKLi ÇiKTi 21 70’li yillarda adi daglara taslara yazilan. ancak kurdugu iki hükümet döneminde de karsilastigi bazi talihsizlikler sebebiyle puan kaybeden Ecevit, buna ragmen hiç yilmadi ve bugün yeniden umut haline geldi. Neydi bu talihsizlikler ve bunlara ragmen Ecevit. bu noktaya. bugün nasil geldi? Ecevit iktidari döneminde “yokluklar” yasandi; örnegin yag yoktu. ampül yoktu. Benzin almak için kuyruklara giriliyordu. Neydi sebepleri? Peki bunun suçlusu Ecevit miydi? Kesinlikle degildi. Çünkü: 1- Sadece Türkiye’de degil. bütün dünyada petrol krizi yasaniyordu. Amerika’da bile araçlar benzin kuyruguna giriyordu. Ama Ecevit, bu “benzinsiz”ligin tek sorumlüsu oldu. 2- Aslinda hiçbir malin sikintisi yoktu. Belki biraz azdi. Fakat Ecevit’e karsi olan büyük sirketlerin depolari mal doluydu. Amaçlari. mal sikintisi yaratip Ecevit’i zor durumda birakmakti. Bir örnek vermek gerekirse, bir ampül fabrikasinin deposunda yapilan aramada çok sayida stoklanmis ampül bulunmustu. Oysa piyasada o zaman ampül. mumla araniyordu. Stokçu firmanin yetkilileri. kendilerini, “Bunlar kalite kontrolü için bekletiliyor” diye savunmuslardi. Ama dogruyu söylemiyoriardi. Çünkü paketlenmis ampüllerin kalite kontrolleri yapilmisti. Zaten bazi is çevrelerinin Ecevit’i ne kadar sevdikleri, sonunda ünlü TÜSIAD ilanlariyla da ortaya çikmisti. 3- Ecevit üç kere hükümet olmustu ama. üçü de eksikliydi; biri koalisyon, biri azinlikti, biri de 11 bagimsizin katilimiyla gerçeklesmisti. Ecevit, koalisyonu demokrasinin çok önemli bir unsuru olarak görüyordu. Bu nedenle 1974 yilinda MSP ile koalisyon kurmustu. MSP’nin basinda o zaman, simdiki Refah Partisi Genel Baskani Necmettin Erbakan vardi. Erbakan, huysuz bir ortakti. Ecevit’i sürekli yokusa sürüyordu. O kadar ki, müthis bir güvensizlik yaratmisti. Ecevit, yurt disina çikarken. BasbakanVekilligi’ni. Basbakan Yardimcisi olarak Necmettin Erbakan’a vermesi gerekirken, güvenmedigi için kendi partisinden birbakana vermek zorunda kaliyordu. Ecevit’inMSP ile koalisyon döneminde yaptigi en iyi is, bugün bile hala unutulmayan Kibris Baris Harekati’dir. 23 Bu harekat. Ada’da bir dönüm noktasiriiri baslangici olmustu. Dahasi o vakte kadar cuntayla yönetilen Yunanistan’a bile bu harekat . sayesinde demokrasi gelmisti. Ecevit. Erbakan Hoca’nin huysuzluguna daha fazla tahammül edemedi ve koalisyonu bozdu. Içine sindiremedi Ecevit, 1978’de 11 bagimsiz ile de hükümet kurdu. Bu hükümet 79 yili sonlarina kadar sürdü. Sebebi, ara seçimlerde 5-1 kaybetmesiydi. O zaman en büyük parti olmasiria karsiri. bu yenilgiyi içine sindirememis ve koltugu birakmisti. Oysa baska bir lider olsaydi. kesinlikle hükümeti birakmazdi. Ecevit, bagimsizlarla kurdugu hükümet döneminde de çok çekti. Hükümet 11 yamali bohça gibiydi. Aslirida partisinin oy yüzdesi hiç de az degildi. Yüzde 42’ydi. Fakat o zamank Seçim Yasasi. Ecevit’e tek basiria iktidar sansi vermemisti. Yüzde 42 oyla ancak 215 milletvekili çikarabilmisti. 226’yl bulabilmek için 11 bagimsiz milletvekiline bakanlik vermek zorunda kalmisti. Bu bakanlardan bazilari da “defolu” çikmisti. Ecevit onlariri faturasirii da ödemek zorunda kalmisti. “Birileri gelir, düdügü çalar!” Ecevit. hükümeti birakirica yerine Demirel liderliginde bir azirilik hükümeti kurulmustu. Fakat ortada Cumhurbaskani’ni dahi seçemeyen bir Meclis vardi. Ecevit bir koalisyon daha kurmak istedi. Çünkü rejim tehlikedeydi. Meclis’te hiçbir sey yapilamiyordu. Tur üstüne tur atiliyordu ama, Cumhurbaskani bir türlü seçilemiyordu. , Ecevit. tehlikeyi sezmisti. Parlamentodaki bu tikaniklik. anti demokratik yollardan asilmak istenebilirdi. Onun için dönemin Adalet Partisi Lideri Süleyman Demirel’e, koalisyon önerisinde bulundu. Dedi ki: “Ülkenin. demokrasinin kurtulusunun tek yolu. Adalet Partisi ile Cumhuriyet Halk Partisi’nin koalisyon kurmasidir. Eger AP-CHP koalisyonu kurulamazsa birileri gelir. düdügü çalar ve bu is de burada biter.” 24 Feragat etmisti Ecevit, o zaman en büyük partinin Genel Baskani oldugu için muhtemel bir koalisyonda Basbakan olacakti. Fakat bundan feragat etmesini bilmisti. Demirel’in, Ecevit liderligindeki bir koalisyona evet demeyecegini iyi biliyordu. Onun için sunu da söylemisti: “Önemli olan AP-CHP koalisyonunun kurulmasidir. Basbakan’in kim olacagi önemli degildir. Benim disimda, bagimsiz birinin basbakanliginda da koalisyon kurulabilir. ” Ne var ki kimseyi ikna edemedi. Demirel hiç yanasmadi. Kendi partisinden bile tepki gördü. Bazilari, “Ecevit. CHP’yi saga çekiyor” diye iddiada bulundu. Evet AP-CHP koalisyonu kurulmadi ve Ecevit’in dedigi oldu . Birileri geldi. düdügü çaldi ve demokrasiyi rafa kaldirdi. Yani Yanisi su, 12 Eylül 1980 darbesi oldu. Ecevit hakli çikmisti. Zaten Ecevit’in hakli çikisinin en büyük örnegi. bu olaydi. Nitekim 12 Eylül darbesinin lideri 7. Cumhurbaskani Kenan Evren, yillar sonra. “Eger AP-CHP koalisyonu olsaydi darbe olmazdi” demisti. Bu söz, Ecevit’in hakliliginin en somut isaretiydi. Açik mücadele Darbe oldu. ne oldu? Ecevit. Demirel. Erbakan ve Türkes basta olmak üzere siyasilere önce gözalti. bazilarina zorunlu ikamet. sonra da tümüne yasak geldi. Dahasi ne oldu biliyor musunuz? Ecevit’in AP- CHP koalisyonuna karsi çikanlar, zorunlu ikamete tabi tutulduklari Zincirbozan’da “zoraki koalisyon” kurdular. AP’liler ve CHP’liler, 12 Eylül yönetimine karsi -pek de fazla ileri gitmeyenbir dilekçeye birlikte imza koydular. Zorunlu ikametten kurtulan siyasilerin birçogu kösesinde kuzu kuzu oturdU. Bazilari da gizli gizli faaliyetlerde bulundu. Ya peki Ecevit ne yapti? Ecevit açik mücadeleyi seçti. 25 Neredeyse 12 Eylül Harekati ile tek basina mücadele etti. Siyaset yapmasi yasaklandigi için CHP liderliginden istifa etti. bir vatandas olarak, bir gazeteci olarak mücadele etmek istedi. “Arayis” adli bir dergi çikardi. Fakat her defasinda önü kesildi. Gazetecilik yapmasi da yasaklandi.

PDF Kitap İndir

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir