Pascal Quignard – Dünyanın Bütün Sabahları

1650 ilkbaharı, Madam de Sainte Colombe öldü. Geride iki kız bıraktı, biri iki, biri altı yaşında. Mösyö de Sainte Colombe eşinin ölümünden sonra kendine gelemedi. Onu seviyordu. Anısına ‘Özlemler Ağıtı’nı besteledi. Bahçesi la Bievre Çayının kıyısında olan bir evde iki kızıyla birlikte yaşıyordu. Dar bahçenin, etrafı çaya kadar çitlerle çevriliydi. Çayın kıyısında söğüt ağaçları ve akşamleyin hava güzel olduğunda Sainte Colombe’un gidip içinde oturduğu küçük bir sandal vardı. Yoksulluktan yakınmayacak kadar varlıklıydı. Le Berry’de kendisine ufak bir gelir sağlayan arazisi vardı, burada kumaşla ya da av etiyle değiş tokuş ettiği şarap üretirdi. Avlanmak konusunda oldukça beceriksizdi, vadiye yukarıdan bakan ormanları bir baştan bir başa geçmek hoşuna gitmiyordu. Öğrencilerinden sağladığı gelirle de açığını gediğini kapatıyordu. O sıralar Londra ve Paris’te hayranlık kazanmış olan viyola 1 çalgısını çalmayı öğretiyordu. Ünlü biriydi. Hizmetinde iki uşak ve küçüklerle ilgilenen bir aşçı kadın vardı.

Port-Royal’le 2 ilişkili bir demeğin üyesi olan Mösyö de Bures çocuklara edebiyat, matematik, dinbilgisi ve bunu- anlamaya yetecek kadar Latince öğretti. Mösyö de Bures, Saint-Dominique-d’Enfer çıkmaz sokağında yaşardı. Sainte Colombe’a Mösyö de Bures’ü Madam Pont-Carre salık vermişti. Kızlarına ilk gençlik yıllarından başlayarak notaları ve anahtarları Mösyö de Bures öğretmişti. Kızlar güzel şarkı söylüyorlardı, müziğe karşı gerçek yetenekleri vardı. Toinette beş, Madeleine dokuz yaşma geldiğinde üçü birden oldukça zor ve kısa triolar yapıyorlardı; babaları kızların yorumlamalarındaki incelikten hoşnuttu. Kızlar annelerini hiç anımsatmamakla birlikte daha çok babalarına benziyorlardı; yine de annenin anısı Sainte Colombe’da hiç bozulmadan öylece duruyordu. Üç yıl sonra görüntüsü hâlâ gözünün önündeydi. Beş yıl geçmesine karşın sesi kulaklarında çınlıyordu. Çoğunluk suskundu, ne Paris’e ne de Jouy’a giderdi. Madam de Sainte Colombe’un ölümünün üstünden iki yıl geçince karısının atını sattı. Karısı son nefesini verirken yanında olmayışının üzüntüsünden hiç kurtulamıyordu. O anda, biraz puisey şarabı ve müzikle ölmeyi dileyen rahmetli dostu Mösyö Vauquelin’in başucundaydı çünkü. Dostu öğle yemeğinden hemen sonra ruhunu teslim etmişti. Mösyö de Sainte Colombe gece yarısını geçe Mösyö de Savreux’nün arabasıyla evine dönünce, karısı giydirilmişti bile, etrafı mumlarla ve gözyaşlarıyla çevriliydi.

Ağzını açmadı, gözü kimseleri görmedi. Paris’e giden yol henüz taş döşenmediğinden, yürüyerek kente ulaşmak iki saat alıyordu. Sainte Colombe evine kapandı ve kendini müziğe verdi. Yıllarca viyola çaldı, ünü çevreye yayıldı. Karısının ölümünün ardından iki mevsim boyunca günde on beş saat hiç durmadan viyola çaldı. Bahçede Mösyö de Sully zamanından kalma büyük dut ağacının üzerinde bir kulübe yaptırdı, dört basamak merdiven yetiyordu kulübeye çıkmak için. Böylelikle küçüklerin derslerine de oyunlarına da engel olmadan çalışabiliyordu; hatta aşçı kadın Guignotte, kızlarını yatırdıktan sonra bile çalışmasını sürdürebiliyordu. Uyumadan önce karanlıkta çene çalan kızların konuşmalarına müziğin karışmasının iyi olmayacağını düşünüyordu. Viyolayı bacaklarının üstüne koymadan dizlerinin arasında tutmak gibi farklı bir yöntem bulmuştu. Daha önemli olanaklar sağlayabilmesi ve daha dokunaklı olabilmesi için çalgısına bir bas tel ekledi. Elinin ağırlığını azaltıp işaret parmağıyla orta parmak yardımıyla baskıyı özellikle tellerin üstünde yoğunlaştırarak yay tekniğini geliştirdi; bunu şaşılacak bir beceriyle yapıyordu. Öğrencilerinden biri, Cöme Le Blanc baba, insan sesinin tüm değişmelerini çıkarabildiğini söylüyordu: Genç bir kadının iç çekmesinden tutun da yaşı geçmiş bir adamın hıçkırığına, Henri de Navarre’ın savaş çığlıklarından kendini dersine vermiş, resim yapan bir çocuğun soluğunun yumuşaklığına, kimi zaman cinsel doyum anında çıkan coşkun hırıltıdan duasına dalıp gitmiş bir adamın hemen hemen dilsiz ağırbaşlılığına kadar her sesi çıkarabiliyordu ve bunu pek az bir akordla ve pek az bir çabayla gerçekleştiriyordu.

.