Enes Selim – İmam-ı A’zam Ebu Hanife

Ebû Hanife kimdir? İmam-ı A’zam Ebû Hanîfe bizim mezhep imamımız. Türkiye’de büyük çoğunluğun mezhep imamı, ilmin o döneminde etrafına topladığı dev adamlara düşüncelerini takrîr ve dikte eden, ders halkasında ilk dönemlerin aydınlık topluluğuna Şeyhülislâmlık yapan İmam Ebû Yusuf’ları, İmam Muhammed’leri, İmam Hasan Şeybânî’leri, İmam Züfer’leri ve Hz. Şafiî’nin üstadı Veki’leri yetiştiren bir üstadlar üstadıydı. Çağlara imzasını atıyor. kendinden sonraki asırlara sesleniyor ve yüz milyonların imamı olma mevkiine yükseliyor. İmam-ı A’zam Ebû Hanife kırk yıl yatsı abdesti ile sabah namazını kılmış, her ayda altmış hatim indirirdi. Şimdi bir kere daha soralım: Ebû Hanîfe kimdi? Ebû Hanîfe, Allah Resûlü’nün ashabından İbn Mes’ûd’un (radıyallahu anh) ve tâbiînden Alkame’nin, Yezid’in, Esved’in talebesi mi? Hayır, talebesinin talebesi. Yani Hammâd İbni Ebî Süleyman’ın talebesi. Gerçi Hammâd da ayrı bir fıkıh dâhîsi, bir hukuk dâhîsi idi ama, Allah Resûlü’nün talebesinin talebesiydi. Çok ince bir anlayışa sahip olan ve dinin ruhuna fevkalâde nüfûz etmiş olan Ebû Hanife’nin mezhebi, özellikle Türkler arasında yayılmıştır. Abbasiler, Selçuklular, Osmanlılar ve birçok İslâm ülkelerinin tarihte resmi mezhep kabul ettiği, Türkiye’nin % 90 ve daha yukarısı Müslümanlarının “Hanefî” diye meşhur olan görüş sisteminin imamının hayatını, fikirlerini ve metodunu bilmeleri dün olduğu gibi bugün de İslâmı sevmemizi, tanımamızı sağlayacaktır. Ebû Hanife hayranlık uyandıran bir âlimdir, O ilim âyetlerinden bir âyettir.

Onun sözünden yüz çevirenler onu anlamaya takatları olmayanlardır. Cenâb-ı Hakk’ın, yaratılmışların dilleri adedince konuşma tarzı vardır. Bunun gibi, Kur’ân-ı Kerîm de dünden bugüne konuşmuş ve kıyâmete kadar da konuşacaktır. O, İmam-ı A’zam Ebû Hanife ile konuşmuş. Üstad Bediüzzaman’la konuşmuş, bundan sonra da konuşmaya devam edecektir.3 Bu çalışmada İmamı-ı A’zam Ebû Hanife’nin hayatı, fikirleri ve hayatından bazı kesitler kısaca anlatılmaya gayret edilmiştir. Bu konudaki eserler çok kapsamlı, geniş hacimli ve akademik olduğundan4 okuma alışkanlığı olmayan halkımıza fazlaca ulaşamamakta, İmam-ı A’zam gibi İslâm’ı sevdiren örnekler sunulamamaktadır. İslâm’ı sevdirip hâl ve görüşleriyle yaşatan, Müslümanların çoğunun İslâm yaşayış tarzını “Hanefî görüşündeyiz” diye örnek aldıkları önder şahsiyetleri kısaca da olsa tanıtma, sevdirme gayretiyle bu çalışma kaleme alınmıştır. Bu kitabın birinci bölümünde İmam-ı A’zam Ebû Hanîfe ’nin hayatı, öğretmenleri, öğrencileri ve eserleri, ikinci bölümde hayatından kesitler, üçüncü bölümde fıkhî metodu, fikirleri, dördüncü bölümde de mezhep ve fırka ne demektir, 73 fırka hadisi ile Ebû Hanîfe’nin doğduğu, yetiştiği çevre ile Hanefî mezhebinin yayılışı ve bölgeleri kısaca anlatıldı. İslâm’ı tanıtmaya, sevdirmeye çalışan âlimlerimizi rahmet ve minnetle anıyor, bu çalışmayı hazırlamaya vesile olan arkadaşlarımıza, dostlarımıza, öğrencilerimize de teşekkürü bir borç addediyorum.

.