Mısır’da tahrir alanında ayaklanma başladığında El Cezire’nin Tahrir (Kurtuluş) alanını gösteren internet yayını üzerinden ve yayınlardan izlemeye çalışarak, kimi zaman saaati ve dakikasıyla izlediklerimizi yorumlamaya çalıştık. Elbette bu yazılar olaşların gelişimi üzerinde bir etkide bulunamazdı, ama bir devrimci olarak çok sınırlı verilerle bile olayların akışını anlamlandırabilmenin, değerlendirebilmenin ve öngörülerde bulunup bir diriş geliştirebilmenin örneklerini sunmaya […]
“Öz ve görünüm aynı olsaydı, bütün bilim gereksiz bir şey olurdu” Karl Marks Bugün Kıvılcımlı’nın özellikle son politik yazıları okunduğunda, ilk bakışta, onun tipik bir Stalinist ve Türk Milliyetçisi olduğu izlenimi doğar. Brejnev’den adalet istemekte; Türkiye’nin Sıkıyönetim mahkemelerine teslim olmaya gelmektedir. Böyle birisinin Marksizm’e katkılarından söz etmek ne derece doğrudur? Tam bu nedenle, Marks’ın sözlerini […]
Konumuz, Toplumsal Evrim dolayısıyla da Devrimler. Bu evrimin ve devrimlerin mekanizmalarının anlaşılması, bunların özüne daha derinden nüfuz etmeyi sağlayacak kavramsal araçlar. Marksizm’in bunları açıklarken kullandığı iki kavram sisteminin aralarındaki farklar ve çelişkiler. Ve bu çelişkiyi aşmak için yapılmış girişimler. Bunların başarısızlığı ve bu başarısızlığın nedenleri. Hemen görüleceği gibi, kısaca Marksizm de denen, Marksistler tarafından da […]
1971: 12 Mart darbesi; 1980: 12 Eylül darbesi; 1980’lerin sonu: Duvar’ın yıkılışı ve Doğu Avrupa’nın çöküşü; Doksanlar: Türkiye’de Özel Savaş Rejimi, çürüme ve ırkçılığın yükselişi; Doksanların sonu: Öcalan’ın kaçırılışı; İkinbinlerin başı: 11 Eylül’ün ardından Afganistan ve Irak’ın İşgali; birbiri ardınca darbe girişimleri; Hrant’ın öldürülüşü; 2011 seçimlerinden sonra KCK tutuklamaları, Savaş’ın yeniden başlaması ve iyice keyfi […]
(2000’li Yıllar İçin bir Manifesto) (Aşağıdaki denemeyi, 2000 yılı arifesinde Lettre International adlı derginin binyıl sonu dolayısıyla tertiplediği “Geleceği geçmişten Kurtarmak? Geçmişi gelecekten kurtarmak?” başlıklı deneme yarışmasını vesile ederek, 150 yıl önce yazılmış Komünist Manifesto’ya bir gönderme olarak veya onu güncelleştirme niyetiyle yazmıştık. Daha sonra bu yazıyı “Denemeler” kitabına da almış ve onun başlığı olarak […]
Yazar, Fethullah Gülen’i her ne pahasına olursa olsun siyasal İslâm’ın içinde göstermek niyetiyle, Bediüzzaman’ı İslamcı ve Fethullah Gülen’i de O’nun devamı gibi takdim ediyor. Mümtazer Türköne’den iktibaslarda bulunarak ve kendi düşüncelerini iktibasta bulunduğu kişilerin düşünceleri içine karıştırıp, sanki bunların düşünceleriymiş gibi aktarmada beis görmeme canbazlığı yaparak, Said Nursî’yi, ‘Namık Kemal ve Ali Süavi ile başlayan, […]
Görüntü, yakında, bir kıtadan digerine veya en kapalı toplumlann içinde, söz ve basıh malzeme kadar Kolay dolaşaeak. Bu devrim, her bireyin giderek artan sayıda ve sıklıkta yepyeni hizmet ve programlara kolayca ulaşmasına olanak veren, son zamanlarda ortaya çıkan teknik ve teknolojilerin sonucudur. Video gösterici i kaydedici ve video kasetleri gibi özerk gereç ve taşıyıcılara, her […]
OKURA sunduğum bu broşür, 1916 ilkyazında, Zürich’te yazılmıştı. Orada, içinde bulunduğum çalışma koşullarından ötürü, doğal olarak, Fransız ve İngiliz kaynaklarının bir kısmı ile büyük ölçüde Rus kaynaklarından yoksun durumdaydım. Bununla birlikte, emperyalizm üzerine İngilizce yazılmış başlıca yapıt olan J. A. Hobson’un kitabından, bence, gereken bütün dikkati göstererek yararlandım kanısındayım. Bu broşür, çarlık sansürü hesaba katılarak […]
Kievski, bizim parti programımızın, yalnızca ulusal kaderi tayin hakkına ilişkin 9. maddesiyle “görüş birliğinde olmadığı”na hem kendisi inanmıştır, hem okurlarını inandırmak istemektedir. Kievski çok öfkelenmiş; demokrasi sorununda genel olarak marksizmin temel ilkelerinden uzaklaştığı, temel noktalarda marksizme “ihanet ettiği” (öfkeli tırnak işaretleri Kievski’nin) suçlamalarını reddetmeye çalışıyor. Ne var ki yazarımız, bir noktada, kendi iddiasında sınırlı görüş […]
Bugünkü toplum, tamamen geniş emekçi kitlelerin nüfusunun ufak bir azınlığı; yani toprak sahipleri ve kapitalistler sınıfı tarafından sömürülmesi esası üzerine kurulmuştur. Bütün yaşamları boyunca kapitalistler hesabına çalışan “özgür” işçilere sadece kazanç sağlayan kölelerin yaşamını sürdürmeye, kapitalist köleliğin güvenini ve sürekliliğini sağlamaya yetecek oranda geçim olanağı “tanındığından”, bu toplum bir köle toplumudur. İşçilerin ekonomik baskı altında […]
Devlet sorunu, günümüzde, teorik bakımdan olsun, siyasal ve pratik bakımdan olsun, özel bir önem kazanıyor. Emperyalist savaş, tekelci kapitalizmin tekelci devlet kapitalizmi durumuna dönüşme sürecini büyük ölçüde hızlandırıp yoğunlaştırdı. Güçlü kapitalist topluluklarla durmadan daha sıkı bir biçimde kaynaşan devletin çalışan yığınlar üzerindeki korkunç baskısı, kendini gitgide daha çok gösteriyor. Gelişmiş ülkeler –“cephe gerileri”nden sözediyoruz bu […]
İngiliz Klasik Okulu’nun, A. Smith’in Milletlerin Zenginliği (An Inquiry into the Nature and Causes of the Wealth of Nations, 1776) kitabı ile kurulduğu ve J.S. Mill’in Politik Ekonominin İlkeleri (Principles of Political Economy, 1848) kitabı ile sona erdiği kabul edilir. Buna göre Klasik Okul’un yüzyıldan daha kısa süreli bir ömrü olduğu görülür. İşte, David Ricardo, […]
Londra’da Deniz Kuvvetleri Komutanlığındaki bir odanın duvarında «önemli Olayların Kronolojik Şeması, 1939-1945» başlığını taşıyan bir levha uzun zaman asılı kaldı. Bu dikkat çekici levhanın ikinci sütununda üçer aylık devreler halinde müttefiklerin gemi kayıpları (mavi) ile Almanların denizaltı kayıpları (kırmızı) yan yana gösterildi. Savaşın ilk yıllarında mavi sütun yürekler paralayıcı ve trajik bir intizamla yükselirken, kısa […]
Cumhuriyet tarihinin en acı olaylarından birinin, 12 Eylül 1980 darbesinin on sekizinci yıldönümünde yazılı basın, darbeyi adeta oybirliğiyle “kötü, karanlık, yanlış” bir olay olarak hatırladı. Kamuoyunu oluşturan çevrelerde, sermaye ve işçi örgütlerinde, siyasetçilerde 12 Eylüle karşı çıkmayan, onu eleştirmeyen hemen hemen kimse kalmamıştır. Ancak bu tavırlarda eksik kalan, üstüne sünger çekilen, hatırlanmaması istenen bir şeyler […]
Emperyalizm, Sosyalizm ve Türkiye, 1973 ile 2009 arasında yayımlanmış makale ve yazılarımdan; iki kitabımın bazı kesimlerinden; söyleşi ve konuşma metinlerinden oluşan bir derlemedir. Derlemede, “teknik” sayılabilecek iktisat metinleriyle “Türkiye’nin ve dünyanın hali” üzerindeki konuşmalar, söyleşiler; saf kuramsal çalışmalarla nicel ağırlık taşıyan araştırmalar yan yana yer alıyor. Bu çeşitlilik, dört ana başlık ve bölüm altında topladığım […]
İkinci Dünya Savaşı’nın Başlaması ve Başlangıç Aşamasındaki Karakteri Savaşın Diplomasisi 1 Eylül 1939’da faşist Almanya Polonya’ya saldırdı. 3 Eylül’de İngiltere ve Fransa Almanya’ya savaş ilan etti. Aynı gün İngiltere’nin dominyonları Avustralya ve Yeni Zelanda, az bir süre sonra da Kanada ve Güney Afrika Cumhuriyeti Almanya’ya savaş ilan etti. İkinci Dünya Savaşı başlamış oldu. Bu savaş […]