Kategori: Tarih

Alper Görmüş – İmaj ve Hakikat

2003-2005 ARASINDA TÜRK SİLAHLI Kuvvetleri’nde Deniz Kuvvetleri Komutanı olarak görev yapan Oramiral Özden Örnek’in binlerce sayfadan oluşan “anılar”ı genel yayın yönetmeni olduğum Nokta dergisine 2007 Şubat’ının ilk haftasında ulaştı. İlk satırları Örnek’in askeri lise yıllarına (1957) uzanan ve binlerce sayfadan oluşan bu çok parçalı metni “hızlı okuma tekniği”yle gözden geçirdiğimde, bunların dergiye hangi yönüyle yansıtılması […]

Sina Akşin – Kısa Türkiye Tarihi

Osmanlı Devleti’ne Kadar Türkler Türklerin Üç Yurdu Türklerin ilk tarih sahnesine çıkmaları Hun Hükümdarlığı ile olmuştur. Bu kuruluş için verilen ortaya çıkış ve son buluş tarihleri M.Ö. 220 ile M.S. 216’dır. Bu tarihlerden ortaya çıkan bir şey var. O da Türklerin tarih sahnesine “geç” çıkmış olduklarıdır. Yani Türkler bu bakımdan görece “genç” bir halktır. Şu […]

Sina Akşin – İstanbul Hükümetleri ve Milli Mücadele 2 – Son Meşrutiyet (1919-1920)

1976’da İstanbul Hükümetleri ve Milli Mücadele kitabım çıkmıştı. Aslında o, dört cilt olarak tasarladığım bir çalışmanın tümüne ait bir isimdi. Onun için her cilde ayrı adlar bulmak ihtiyacını duydum. Birinci cilde Mutlakıyete Dönüş adı uygun göründü. Gerçekten de, o ciltte açıklandığı üzere, İttihatçı önderlerin ülke dışına kaçmasıyla birlikte Vahdettin’in bir karşı-ihtilalinden söz etmek mümkün görünmektedir. […]

Sina Akşin – İstanbul Hükümetleri ve Milli Mücadele 1 – Mutlakıyete Dönüş (1918-1919)

Bu çalışmanın amacı, 14 Ekim 1918 ile 2 Ekim 1919 arasındaki dönemde İstanbul hükümetlerinin karşılaştığı ana siyasal olaylar zincirini ve buna gösterdikleri tepkileri belirli kaynaklara dayanarak ve oldukça ayrıntılı olarak saptadıktan sonra siyasal yorumunu yapmaktır. Şüphesiz ki, bu arada İtilaf devletlerinin siyaseti, Anadolu’da gelişen Müdafaa-i Hukuk ve Kuva-yı Milliye hareketleri ve tabii, Mustafa Kemal’le arkadaşlarının […]

Sibel Özbudun – Kızılderililer, İndianer, Vardık, Varız, Hep Varolacağız

“Vardık, varız, varolacağız!” ya da Bir “yokedilemeyiş” öyküsü 1 “O çamur ve kanın içinde bir başka şey daha öldü. Bir halkın düşü öldü orada. Güzel bir düştü…” New York’da bugün üzerinde çokuluslu bankaların, borsanın, dev şirketlerin merkezlerinin yer aldığı ticaret merkezi Wall Street’in neden böyle anıldığını bilir misiniz? Sahi, neden “Duvar Caddesi”? Çünkü cadde bir […]

Sevan Nişanyan – Yanlış Cumhuriyet

2008’den Bakış Bu kitabı 1993-94’te yazmış, ancak bazı düşüncelerle yayımlamaktan vazgeçmiştim. Aradan geçen yılların kitaba güncelliğinden çok şey kaybettirmediğini düşünüyorum. Bazı değinmeler, bazı vurgular bugün için biraz eskimiş olabilir. Ancak Türkiye’nin düşünce ufkunu kısıtlayan büyük tabu, en ufak değişikliğe uğramadan bugün de hayatiyetini sürdürmektedir. Bu tabu sorgulanmadan her türlü siyasi çıkış çabasının beyhude olduğunu, 15 […]

Sevan Nişanyan – Şirince Meydan Muharebelerinin Mufassal Tarihçesi

Şirince’ye ben 1992’de ayak bastım. Müjde benden birkaç yıl önce köyü keşfetmiş, aşık olmuş, 23 yaşındayken deli bir cüretle gitmiş, köylünün ahır olarak kullandığı yarı yıkık bir evi satın almış, varını yoğunu harcayıp tamir ettirmiş. O dönemde Müjde turist rehberliği yapıyor. Ben bir İngiliz yayınevi için dünyanın çeşitli ülkeleri hakkında rehber kitapla derken tam yedi […]

Sevan Nişanyan – Ağır Kitap

Son beş yılda ne kadar çok yazı yazmışım! Arkadaşların ısrarıyla derlemeye giriştim. Taraf gazetesinde çıkan Kelimebaz yazılarını, Agos gazetesine yazıp daha sonra Aslanlı Yol adıyla derlediğim anı ve gezi yazılarını, Şirince Meydan Muharebelerinin Mufassal Tarihçesi kitabında topladığım Şirince yazılarını, ayrı bir kitap olarak toparlamayı düşündüğüm Swami Saraswati yazılarını çıkardıktan, mükerrerleri eledikten, polemiğin şehveti içinde söylenmiş […]

Ali Şeriati – Dinler Tarihi

Elinizdeki kitap, sehid ögretmen Dr. Ali Seriatî’nin 1971 yi linda Tahran’da Hüseyniye-i Irsad’da verdigi “Dinler Tarihi ve Dinleri Tanimak” isimli derslerinden derlenmistir. Bu derslerin bir araya toplanip hazirlanmasi için Seriatî’nin hayattayken faaliyetleri sirasinda tanzim edilmis olan kasetler den ve teksirlerden faydalanilmistir. Bu metinlerde, Dr. Seria tî’nin sonradan çesitli konularda kasetlere ek olarak söyledikle rine mutabik […]

Ali Rıza Seyfi – Büyük Osmanlı Denizcileri Kemal Reis ve Baba Oruç

Tarihimizin belki de en çok ihmal edilen ve en az bilinen sahalarından birinin denizcilik tarihi olduğunu söylersek mübalağa yapmamış oluruz. Dünyanın dörtte üçünün denizlerle kaplı olduğu gerçeğini her düşündüğümüzde bahriye sahasının ehemmiyetini tekrar hatırlıyoruz; fakat ne hikmetse bu sahaya hak ettiği alakayı göstermiyoruz. Tarih boyunca dünyaya hükmeden devletlerin deniz güçleri sayesinde bunu başardıkları, göz ardı […]

Ali Mithat İnan – Atatürk’ün Not Defterleri

Bu araştırma, içerik olarak bir kişinin not defterlerini; yani özel olarak tuttuğu notları konu almaktadır. Ama bu kişi, Anadolu toprakları üzerinde yaşayan Türk Milleti’nin XX. yüzyılın ilk yarısında yeniden doğuşunu sağlayan onurlu bir Milli Mücadele’nin mimarı, kahramanı, önderi olursa; artık bu defterlerdeki notlar, yalnızca o kişinin değil, Türk Milleti’nin tarihini ve dolayısıyla da dünya tarihini […]

Ali Kuzu – Atatürk Din Düşmanı Değildi

Sevgili okuyucular, bazı gruplar ve cemaatler Atatürk’e ve Cumhuriyet’e saldırmakta, hatta Atatürk’ü din düşmanı, din karşıtı ve dinsiz gibi göstermektedirler. Bunların yalan ve iftira olduğunu şimdi yazıda kaynaklarıyla okuyacaksınız… Atatürk’ü, yaptığı işlerle tanımak güçtür; onu, yaşadığı hayat ve düşündüğü şeylerin maddi ölçülere sığmayan yüksek felsefesi ile tanımalıyız. O, gittikçe farkına varılan derin bir psikolog, fikirleri […]

Ali Karadaş – Direnişi Nasıl Dokuduk

96 Ünaldı Dokuma İşçileri Direnişi; Direnişi Nasıl Dokuduk dokuma işçilerinin yıllardır devam eden kötü çalışma koşullarına karşı, sabırla ilmek ilmek dokudukları bir direnişin öyküsüdür. Direnişe önderlik eden ve katılan dokuma işçilerinin anlatımıyla neredeyse her anını duyumsadığınız bir işçi örgütlenmesi, mücadele ve direniş deneyimi. Ünaldı dokuma işçileri 1996 yılı yazında gerçekleştirdikleri bu direnişle, ağır sömürü ve […]

Ali Çimen – Tarihi Değiştiren Konuşmalar

‘Söz ola kese başı, söz ola bitire savaşı…’ demiş eskiler, sözün kudretine ya da yaratabileceği tehlikelere dikkat çekmek için. Tarihin uzak ve yakın koridorlarında yankılanan önemli konuşmalara kulak verdiğinizde, kimi sözlerin estirdiği fırtınayla rejimleri değiştirip, saltanatları yıktığına; kimilerininse kitleleri önüne katıp radikal değişikliklere kapı açtığına şahit oluyoruz. Küçük bir kelimenin çıkardığı kıvılcımla dünyalar tutuşuyor adeta. […]

Ali Çimen – Tarihi Değiştiren Bilginler

Tarihi değiştirenlerin bu kez ki durağı; bizler günlük hayatın rutin koşturması içersinde farkında olmasak da, olağanüstü zihinsel gayretleri ve kendilerini insanlığa adamışlıkları ile bilim adamları. Değişik coğrafyalarda ve zaman dilimlerinde yaptıkları ile adeta insanoğluna çağ atlattıran, kendisini ve evreni keşfinde büyük merhaleler kat etmesini sağlayan bu değerli beyinleri bir başlık altında anmak, her ne kadar […]

Ali Çimen – Tarihi Değiştiren Askerler

Tarihe yolculuğumuz devam ediyor… “Galyalılar Romalı askerler tarafından değil, Sezar tarafından mağlup edildi. Roma’nın, karşısında titrediği Kartacalı askerler değil, Hannibal’dı. Hindistan’a korku salan, Makedon mızraklıları değil, Büyük İskender’di. Weser ve Inn’e ulaşan Fransız ordusu değil, Turenne’di. Prusya’yı yedi yıl boyunca Avrupa’nın en görkemli üç gücüne karşı savunan Prusya askerleri değil, Büyük Frederick’di”  (Napolyon) Diplomatlar, siyasetçiler, […]