Hakan Yavuz – Fitoterapi

Doğrudan doğruya bitkinin çeşitli kısımlarının veya onlardan elde edilen etkili maddelerin dahilen veya haricen insan ve hayvanlarda görülen hastalıkların tedavisinde kullanılan bitkilere Tıbbi Bitki denir.  Bitkilerle tedavinin esasını bitkilerin sentezlediği kimyasal maddeler oluşturmaktadır. Bu kimyasallar vücutta bir takım fizyolojik değişikliklere yol açmakta ve bazı hastalıkların iyileştirilmesinde işe yaramaktadırlar.  Baharat Bitkisi:  Yiyeceklere tat veya aroma vermek için kullanılan bitki kısımları veya bunların karışımlarıdır. Baharat bitkilerinin hemen hemen tamamı tıbbi özellik taşır.  Kokulu (Itri) Bitki:  Parfümeri ve kozmatik ürünlerde kullanılır. Baharat bitkilerinin büyük bir kısmı bu gruba girer. Örn: gül,yasemin,lavanta Drog:  Çiçek, meyve, yaprak vb. çeşitli kısımları tedavi amacıyla kullanılan, kurutulmuş tüm veya parçalanmış olarak ticarete harcanmış bitki kısımlarına denir. Droglar ikiye ayrılır.  a. Offisinel (Resmi) droglar:  Herhangi bir ülkenin farmakopelerinde (kodeks) yer alan droglardır. Farmakope:  Herhangi bir ülkede tedavi amacıyla kullanılan, her türlü aktif maddeyi, bunlardan hazırlanacak ilaçları ve bunların nasıl kontrol edileceğini belirten resmi kitaplardır.  Herhangi bir drog bir ülkede offfisinel olabilirken, başka bir ülkede offisinel olmayabilir. b.

Offisinel olmayan droglar: Halk arasında tedavi amacıyla kullanılan ancak bunların farmakopelerinde yer almayan droglar olup bunların sayısı offisinel droglara göre çok fazladır. Offisinel olmayan droglar yeterince araştırılmamış veya etkin mekanizmaları tam olarak açıklanmamış olan droglardır. Offisinel olmayan drogların bazılarının tedavi edici özelliği şüphelidir. Fitofarmako: Kurutulmuş veya taze bitkilerden izole edilmiş etkili maddeleri tedavide kullanılan ilaçlara denir. Örneğin: haşhaştan elde edilen morfin. Mutfak otları: Taze olarak kullanılan baharatlara denir. Fitoterapi: Bitkilerde yapılan tedavi yöntemine verilen isim olup alternatif tıbbın en önemli kollarından birisidir. TIBBİ BİTKİLERİN SINIFLANDIRILMASI 1. Alfabetik Sınıflandırma: Alfabetik sınıflandırma tıbbi bitkilerin latince veya herhangi bir dildeki isimlerine göre yapılan sınıflandırma olup genellikle ansiklopedi ve tanıtıcı kitaplarda kullanılır. 2. Morfolojik Sınıflandırma: Morfolojik sınıflandırma tıbbi bitkilerin kullanılan kısımlarına göre yapılan sınıflandırma şeklidir. Bu sınıflandırma tıbbi bitkilerin ticaretinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Aynı zamanda yetiştiricilik açısından da önemli bir sınıflandırmadır. Morfolojik sınıflandırma ya göre; Herba (ot): toprak üstü kısımları sınıflandırmada kullanılan bitkiler. hindiba, adaçayı, demirdikeni, Folia: (yaprak): yaprakları kullanılan bitkiler.

Nane, adaçayı, melisa oğulotu Flores (çiçek): çiçekleri kullanılan bitkiler. Hatmi, papatya, lavanta. Fructus (meyve): Kuşburnu, kimyon, anason, kişniş Semen (tohum): Keten, çemen Radix (kök): Meyan kökü, kedi otu, ayrık Rhizom (rizom): Meyan kökü, ayrık Yumru (tuber): Salep Bulb (soğan): Sarımsak

.