Buraya ölüyü gömmeye, hayaletleri canlandırmaya gelmiştim; bir bakıma, geçmişin gerçeklerini ve yalanlarını aramanın en uygun yeri de mezarlık olmalıydı. O sabah Novodeviçiy Mezarlığı’nda yağmur yağıyordu, ben babamı ikinci kez toprağa veriyordum. Bir insanın iki kere gömülmesi enderdir, yağmurdan kaçmak için altına sığındığım kestane ağacının gerisinden, mezarlık kapısından girip biraz ötede duran siyah Mercedes’i gördüm. Arabadan […]
New York’ta, Jennifer March sabaha karşı saat üç karanlığında uyandığında, odada bir varlığın hareketini hissetti. Dışarıda fırtına kol geziyor, şimşekler pencere camlarım aydınlatıyor, yağmur bardaktan boşanırcasına yağıyordu. Gözlerini açtığında, dehşet içinde kalarak iki şeyin farkına varmıştı: fırtınanın uğultusu ve yakınında bulunan birinin korku verici varlığı. Yüzünü ter bastı, kısa kısa, kesik kesik soluk alıp vermeye […]
Yazdı, güneş mavi denizin üzerinde parlıyordu, ama kıyı bomboştu. Yazlık evin kapısında bekliyorlardı; genç doktor küçük oğlanın elini tutuyordu. Çocuk korkuyla titriyordu, ama ağlamıyordu. Küçük yeşil Austin toprakla kaplı dar yolda göründüğünde, çocuğun yüreği hızla çarpmaya başladı. Mavi pamuklu elbisesiyle annesi çok güzel görünüyordu, ama arabadan inip koyu renk güneş gözlüklerini çıkardığında, çocuk annesinin kahverengi […]
“Sayın bayan, herhangi bir baskı altında kalmadan, kendi özgür iradenizle, sayın bay ile evlenmeyi kabul ediyor musunuz?” “Evet!” “Peki sayın bay, siz de herhangi bir baskı altında kalmadan, kendi özgür iradenizle, sayın bayan ile evlenmeyi kabul ediyor musunuz?” “Evet!” “Öyleyse, ben de yasaların bana verdiği yetkiye dayanarak sizi karı koca ilan ediyorum.” Tebrikler, mutluluklar, öpücükler, […]
Ungaretti şiirine en birebir yaklaşım Batık Liman’ı kapatan dizeleri okumaktır: Bulduğum zaman bu sessizliğimde bir sözcük bir uçurum gibi hayatıma kazılmıştır Yirminci yüzyılın hangi kuramı içinden okursak okuyalım; ister “anlam üretimi” sürecini izleyelim, ister “yazınsal iletişim” odağından bakalım, ya da Mallarmé’nin “dil ezgidir” ilkesinden yola çıkıp yalnızca dinleyelim, dizeleri kuran tüm kelimelerin, üçüncü dizede, tam […]
Fransa’ da kısa bir süre önce P01takal Ağacmm Sütü (Le Lait de l’oranger, Gallimard, 1988) adıyla yayımlanan politik hatıratım Gisele Halimi, babası “Muhteşem Edouard”a ithaf etti: “Senin için Edouard, senin ıçm anlamak, öğrenmek, başarmak istedim. Senin için bağımsızlık savaşı verdim; çok ayırdında olmadığın haksızlıklara karşı, her zaman çok iyi anlamadığın davalar uğruna senin için savaştım” […]
Bildiğim kadarıyla bir hastalığın ağır olup olmadığını anlamak için doktora gitmek gerekir, (bunun gibi) elinde ayna varsa ancak güzel veya çirkin olduğunu anlarsın. Günümüzdeki olaylara bakmak tarihe bakmaktan, anlamaktan daha önemlidir, bize uzak örneklerle kendimizi karşılaştırmaktansa bize yakın örnekler ile karşılaştırmak daha iyidir. Bu sebeple, hastalığı anlamak için hastalığı iyice araştırmak gerekir. Ben birçok ülkeye […]
Çağdaş İtalyan yazınının temel taşlarından birini oluşturan Giovanni Verga’nın yapıtı ülkesi Sicilya ile derin bir bağlılık içinde gelişmiştir: Denebilir ki yakınçağda özgün Sicilya âleminden yükselen ve İtalyan yazınının geleceğine damgasını vurarak, günümüze değin sürecek yeni bir ufuk açan güçlü sestir o. Çok daha sonraları, yirminci yüzyılın adalı romancıları Tomasi di Lampedusa, Leonardo Sciascia, Elio Vittorini, […]
Gog’u nerede tanıdığımı söylemeye utanıyorum: Tımarhanede! Oraya sık sık, bir Dalmaçyalı şairi görmeye giderdim. Bir hayale karşı duyduğu ümitsiz aşk, şairi paranoyaya düşürmüştü. Sevgilisi film yıldızıydı ve kendisine beyazperde dışında gülümsemiş değildi. Şair çoğu zaman sakin olduğu için, bu paralı deliler pansiyonunun müdiirii -boy bakımından cüce, şişmanlıkta dev- onunla bahçede konuşmamıza izin verdi. Bahçenin şurasına […]
Ben hiç çocuk olmadım. Çocukluğum olmadı. Çocuksu esrimenin sıcak ve güneşli günleri; saflığın engin huzuru; evrenin gündelik keşfindeki sürprizler: Nedir bunlar? Bilmiyor ya da anımsamıyorum. Sonradan kitaplardan öğrendim bunları; şimdi ise gençlere bakarak tahminde bulunuyorum. Bu duygulan ilk kez, yirmi yaşından sonra, birkaç mutlu ateşkes ya da boş vermişlik anında hissettim ve yaşadım. Çocukluk aşktır, […]
Dekameron’dan bazı parçalar, özet olarak, evvelce türkçeye çevrilmiştir. Biz, eserin tamamını sunuyoruz. Bu tercümeden güttüğümüz amaç şudur: Dekameron, ortaçağın sonuna yaklaştığı devirde yazılmıştır. Eser, o devri anlatmaktadır. Bu, tam manasıyla bir düşme devridir. Beşeri sapıklıkların ön plânda olduğu, dinin, ahlâkın devletin bozulduğu, perişan bir devirdir. Bu devir anlaşılmalıdır ki, büyük Fatih’in İstanbul’u alarak dünyaya açtığı […]
Ferrara’da Doktor Fadigati’yi anımsayanlar giderek seyrelmeye başladıysa da, bugün bile sayılarının az olduğunu söylemek olanaksızdır. (Evi ve muayenehanesi Erbe Meydanı na iki adım uzaklıktaki Gorgadello Sokağında bulunan ve sonu içler acısı olan bu zavallı adam gençliğinde, doğduğu Venedik’ten kalkıp kentimize yerleşmeye geldiğinde fazlasıyla düzenli, sakin ve de bu özellikleri yüzünden -anımsayanlar bilir- mesleğinde fazlasıyla kıskanılan […]
İmparator 1. İustinianos M.S. 529 yılında, Helen karşıtı hizipte yer alan fanatik danışmanlannın etkisinde kalarak, Atina felsefe okulunun kapatılmasını buyurdu. Bu, o sırada okulun başında bulunan Damaskios’un, pagan felsefesinin son diadoku olacağı anlamına geliyordu. Diadok, kendisine yardım sözü veren saraydaki taruşıkJan vasıtasıyla bıı durumu tersine çevirmeye çalıştıysa da, okulun mülk ve gelirlerinin müsadere edilmesi karşısında […]
Milano’daki Ambrosiana Kütüphanesinde değerli minyatürler barındıran 13. yüzyıla ait bir İbrani Kutsal Kitabı bulunmaktadır. Üçüncü kitabın son iki sayfası tamamen mistik ve Mesih’e ilişkin esin sahneleriyle resmedilmiştir. 135v sayfası araba tasviri olmaksızın Hezekiel’in kehanetini resimler: Ortada yedi kat gök, ay, güneş ve yıldızlar vardır; köşelerde ise, mavi bir fon üstünde eskatolojik dört hayvan bulunur: horoz, […]
İnsanlığın geçmişiyle ilgili konulara ihtiyatla yaklaşmamız gerekir, zira geleceğe ait sayısız belirtilere ve olaylardan mantıksal sonuçlar çıkartabilmemize rağmen, ileride olacakları bilmemize engel olan bir sis perdesi bulunduğu gibi, geçmişteki şekilleri kaplayıp onları bulanık ve anlaşılmaz kılan bir diğer örtünün varolduğunun da bilincindeyiz. Tarih ve arkeoloji bilimlerinin genelde kesin olduğuna inanan bir kimse, bu bilimlerin devinimli […]
20’li yaşlarımda eşek kadar adam olmuştum 10’lu yaşlarımdaki “ben”e göre , ama hala aşık olunca ortaokullu ergenlerden farklı davranamıyordum. Nasıl tanışsam ? Ne desem ? Ne yapsam ? “Siz de mi partiden sıkıldınız leydim ?” Yok yok yok , “çok klasik”ten bile öte bir şey artık bu. Hay Allah.. Acaba felsefe mi yapsam ; “Kalabalıklar […]