Benden Önce Bir Başkası bir yazan bir başka yazann ışığında okuyan denemelerden oluşuyor. Bir yapıta bir başkasınm ışığında bakan ikili okumalar. Dostoyevski’nin Suç ve Ceza sını Kafka’nm Dönüşümüyle, Kafka’nın Babama Mektup’unu Oğuz Atay’ın “Babama Mektup”uyla, Tanpınar’ın günlüklerini Dostoyevski’nin Yeraltından Notlar’ıyln, Benjamin’in Pasajlarım Tanpınar’m Beş Şehir’iyle birlikte ele alan çapraz okumalar. Peyami Safa’mn “Şark Nedir?”ini Cemil […]
WALTER BENJAMIN Tek Yön’deki bir fragmanında, yürünerek kat edilen yolun, uçaktan seyredileninkinden farklı bir gücü olduğunu söyler. Uçaktan bakan aşağıda geniş bir manzara, alabildiğine uzanan bir düzlük görür: Yol düzlüğün içinde, çevresindeki araziyle aynı yasaların buyruğunda ilerliyordur. “Sadece yolu yürüyerek kateden kişi,” der Benjamin, “yolun neye hükmettiğini öğrenebilir.” Yolun “uçaktan yayılmış bir düzlük gibi görünen […]
BU KİTAPTA zor bir konuyu, en azından bana hep zor gelmiş bir konuyu, edebiyatın mağdurlukla ilişkisini ele almaya çalışacağım. Mağdurluğun, adına “edebiyat” dediğimiz anlatma deneyimini nasıl biçimlendirdiğini, ama edebiyatın da adına “mağdurluk” dediğimiz duruma nasıl bir ışık düşürdüğünü anlamaya çalışacağım. Kendini dışlananlara, horlananlara, haksızlığa uğrayanlara yakın hisseden bir edebiyatın imkânlarını, aynı zamanda da sorunlarını tartışacağım. […]
Yüksek dağların arasında bir orman varmış. Orman, büyük çam ve meşe ağaçlarıyla doluymuş. Bir gün bu ormana bir tilki gelmiş. Bir süre sonra tilkinin canı sıkılmaya başlamış. Çünkü, ormanda hiç arkadaşı yokmuş. Ormanda üzüntülü üzüntülü dolaşırken kartala rastlamış. Tilki: – Kartal kardeş, ormanda hiç arkadaşım yok. Canım sıkılıyor. Gördüğüm kadarıyla siz de yalnızsınız. Arkadaş olalım […]
Şafak sökerken sular da çekilmiş olur, martıların çığlıklarıyla uyanırdım. Hava kötüyse, sanki ölmüşüm de kuşlar yüreğimi kemiriyorlarmış gibi hissederdim. Ben bir süre daha uyukladıktan sonra sular yükselir, gölgenin yamaçlarda ilerlemesi kadar büyük bir hızla kumlan kaplar, çok geçmeden ilk dalgalar yatak odamın penceresi altındaki duvara vurmaya başlar, şok duygusu deniz yüzünden vücudumun tâ derinlerine kısacık […]
Soylular, kilise ve prensler arasında egemenlikten ve ülkenin gelirinden pay almak uğruna verilen mücadeleler bütün Ortaçağ boyunca sürer. 12. ve 13. yüzyıllar boyunca, güç çekişmesindeki bir muhatap olarak bir grup daha ortaya çıkar: ayrıcalıklı kent sakinleri, yani “burjuvazi”. Bu sürekli çekişme tablosu ve çekişenler arasındaki güç oranları değişik ülkelerde hayli farklıdır. Mücadelelerin sonucu hemen hemen […]
Bugün duygular ve bunların denetimi üzerine düşünmek ve bir kuram geliştirmek istenince, ampirik malzeme olarak, genellikle gelişmiş toplumların çağdaş insanı üzerinde yapılan gözlemler yeterli görülür. Özel bir toplumsal gelişim aşamasında bulunan bir topluma, içinde yaşanılan, burada ve şimdi gözlemlenebilen bir topluma ait insanların duyguları ve denetim yapıları üzerine yapılacak araştırmaların, üzerinde çok fazla düşünülmeksizin, her […]
Arabası tekleyip Las Vegas’ın bir buçuk kilometre dışında durduğunda Darcy Wallace’nin cebinde sadece 9 dolar 37 sent vardı. Dün gece Utah’taki bir restoranda cüzdanı çalındıktan sonra üzerinde bu kadar para bile kalmayabilirdi.Şanslı sayılırdı.En son yediği yemek ise lastik gibi bir tavuklu sandviç ile Coca Cola’dan ibaretti. Kansas’taki işini ve evini kaybetmişti.Ailesi ya da gidecek kimsesi […]
Karanlıkta uyandı. Penceredeki panjurun aralıklarından giren günün ilk ışıkları, yatağın üzerinde çizgi halinde gölgeler oluşturmuştu. Bir hücrede uyanmaktan farksızdı. Rüya etkisini kaybederken, bir süre hareketsiz, titreyerek yatmaya devam etti. Görevde geçen on yıla rağmen Eve, hâlâ rüya görüyordu. Altı saat önce bir adam öldürmüş ve ölümün adamın gözlerinin içine süzülmesini seyretmişti. Ne ilk kez silah […]
O n u yakıp kül etmey i ki m isterdi? Kayıtlarını yo k etmeyi? Bürosunu mahvetmeyi ? Geçi m kaynağını kurutmayı? Thomo s Daniel s babasının edinmi ş oiobileceğ i yüzlerc e düşmanı düşündü . Babasının tanıdıkları arasında! ateşl e oynamakta n hoşlanan kiır» vardı? «Doğrusu, ta m bir ust a işi bu yangın,» dedi […]
Elinizdeki kitap, Michael Albert’in günümüzün en önemli muhalif entelektüellerinden Noam Chomsky ile 1993 yılı Ocak ayında yaptığı uzun bir söyleşiden oluşuyor. Söyleşi daha sonra Z Magazine tarafından aynı yıl içinde yayınlandı. 1993 gibi görece eski bir tarihte yapılmış olmasına rağmen hâlâ güncelliğini koruyan bu metin bizi entelektüellerin sorumluluğu üzerine düşünmeye davet ediyor. Söyleşide, sosyal bilimlerin […]
Bugün sözü “devrim”e getirdiğinizde birçok insan gülümsüyor. Oysa daha 30 yıl önce tüm dünyada milyonlarca insan devrimin çok yakın olduğuna inanıyordu. Hanoi’den Paris’e, Prag’dan Detroit’e, Atlantic City’den Mexico City’ye kadar birçok yerde kadınlar ve erkekler yepyeni bir yaşam kurmak için dövüşüyorlardı. Altmışlı yılların sonunda ortaya çıkan hareketlerin neredeyse tümü, devlet destekli şiddet karşısında hızlı ve […]
Ben Beyrut. Adı Beyrut olan bir kent. Günlüklerimi yazıyor ve intihar etmeden Önce size gönderiyorum. Bu, kalkıştığım beşinci intihar. İlk dördünde, son anda kurtardılar beni; içtiğim De-mol hafif gelmişti çünkü. Aralarında bedevî/aşiretlerin bulunduğu kabileler ölmemem gerektiği üzerinde birleşmişlerdi çünkü. Ama bu kez Ölümüm yaklaştı. Çünkü satın aldığım Demol bir kenti öldürmeye yeter. Bana zehri satan […]