Dünya üzerinde insanın evrimi konusunda bir kitap yazmayı yazarlara Aleksey Maksimoviç Gorki salık vermişti. Bu kitabın yazarlarından biri, Gorki ile bir konuşması sırasında şunları söylemişti: “Biliyor musunuz, ben bu kitaba nasıl başladım? Şimdi, uçsuz bucaksız uzayı gözünüzün önüne getirin. Yıldızların, bulutsuların doldurduğu uzayı… Bu devler devi bulutsulardan birinde Güneş alev alev yanıyor. Güneşten gezegenler kopuyor. […]
“Biz askeri paktlarımızı kurmayı ve sağlamlaştırmayı hedef alan tedbirlere devam etmeliyiz… Büyük ölçüde politik ve askeri nüfuz garantileyecek genişlikte bir ekonomik yayılma planını Asya, Afrika ve diğer az gelişmiş bölgelerde uygulamak zorundayız… -Yardımda- birinci gruba, bizimle dost olan ve bize uzun süreli askeri paktlarla bağlanmış olan ülkeler girer. Bu ülkelere yapılacak yardımlar ve açılacak krediler […]
12 Eylül 1980 öncesi dönemde, yıllarca kamuoyunu meşgul eden ve üzerindeki perde kaldırılmadığı, hakkında kamuoyuna doğru bilgiler aktarılmadığı için bugün de önemini koruyan ve önce bir tartışma şeklinde başlayan “Kontr-gerilla Kampanyası” nın hikâyesi, diğer bir deyimle bu kampanya döneminin hatıraları kitabımızın konusu oluyor. Hatırlanacağı üzere, ülkemizde belirgin çizgileri ile 1973’lerde bir kontr-gerilla kampanyası başlatılmıştır. Bu […]
Bizi, her şeyi yaratan, bitmez tükenmez nimetleri içinde yaşatan Yüce Allah’a hamd ve sena eder; sevgili Peygamberimiz, dünya ve âhirette en büyük rehber ve önderimiz Hz. Muhammed Aleyhisselam Efendimizi ve bütün ev halkını, kendisiyle sohbet ve İslâm dâvâsına hizmet edenleri sevgi ve saygı ile selamlarım. İtalyan müsteşrik Caetani’nin; İslâmiyet ve Peygamberimiz hakkında bazı müsteşrik, profesör […]
Son olaylar Türkiye’de siyasal mücadelenin sertleşmekte olduğunu ortaya koydu. 7 Ocak’ta İzmir’de Kemal Paşa’nın hedef olduğu suikastın yankıları sürüyor. Ancak resmi bir yalanlamanın gerektiğini de unutmayalım. Kemalizm karşıtı Babıâli gazetecilerinin Aralık ayında İstiklal Mahkemelerince ağır cezalara çarptırıldıkları bilinmektedir. Arkadaşımız G. Astakhov gelişen olaylar üzerine bizi aydınlatıyor. Redaksiyon Kurulu Cumhuriyet’in ilanından iki gün sonra, 1 Aralık’ta […]
1973 yılında Orta Asya kavimlerinin toplumsal gelişmeleri üzerinde çalışmamın birinci amacı, Türk toplumunun uygarlığa geçiş serüvenini açıklamaktı. Kimi tarihsel materyalistler bile, Selçuklu ve Osmanlı feodal toplumlarını, İran, Arap ve Bizans mirasına bağlıyorlardı. Osmanlı devletini Bizans’ın devamı olarak görenler, Avrupamerkezli görüşlere tutulmuşlardı ve Türklerin uygarlık birikimini gözardı ediyorladı. Elinizdeki çalışma, öncelikle destanlar, yazıtlar gibi ilk kaynaklara […]
Coğrafya Açısından Avrasya Avrupa, coğrafya açısından Asya kıtasının bir yarımadasıdır. Asya, bu yarımadasıyla birlikte Avrasya diye anılıyor. Başka deyişle Avrasya, Asya ve Avrupa kıtasının bütünüdür. Ancak Avrasya kavramına, siyasette ve stratejide özel içerikler yüklenmektedir. Özellikle Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonraki saflaşma ve rekabette, bu anlamların öne çıktığını görüyoruz. Çünkü 1990’dan itibaren, o güne kadar Sovyetler Birliği’nin […]
Dündar Kılıç ile ilgili bir kitap yazma düşüncesi Reis kitabının1 çıktığı 1997’nin son aylarından beri aklımdaydı. O günlerden birinde, yıllar öncesinden ailece tanıştığımız Doktor Turhan Temuçin Ağabey’in evinde akşam yemeğine davetliydik. Yemek sırasında Turhan Ağabey bizim için balıkçılar çarşısından arayıp seçtiği, kendi elleriyle ayıklayıp pişirdiği balıkların hangi denizlerde yaşadığını, türünü, yakın akrabalarını, hangi çeşit oltayla […]
Modern çağlarda çoğu Ortadoğulu’nun bilinçlenmesinde hakim unsur Avrupa’nın -daha sonraları genelde Batı’nın- etkisi ve bunun getirdiği değişim -bazılarına göre köksüzleşme- olmuştur. Bölgenin modern tarihi hızlı ve metazori bir değişim, yabancı bir dünyanın tehdidi ve siyasi gelgitlerle doludur. Bu değişimin ekseninde dış faktörlerin yanı sıra bölge dinamiklerinden beslenen ve değişimi daha da ileri götürmek isteyen pek […]
Bu kitap, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’ nde vermekte olduğum “Tarih Felsefesi” dersi için bir kaynak ve başvuru kitabı olması amacıyla hazırlanmış ve birkaç yıldan beri öğrencilere teksir, fotokopi gibi yollarla ulaştırmaya çalıştığım ders notlarımın derlenmesinden meydana gelmiştir. Bu dersler için öğrenciye yine teksir, fotokopi gibi yollarla ulaştırmaya çalıştığım tarih felsefesine ilişkin filozof metinlerine […]
Bu kitap, Doğan Avcıoğlu’nun bıraktığı araştırma notlarının, onun ölümünden sonra incelenip düzenlenerek hazırlanmasından oluşmuş bir çalışmadır. Yani, Batıda Latince ismiyle ünlenmiş deyimiyle “postmortem” bir kitaptır. Nasıl hazırlandığını okuyuculara ve ileride bu çalışmadan veya kaynak çalışmasından yararlanmak isteyebilecek araştırmacılara anlatmak isterim. 4 Kasım 1983’te aramızdan ayrılan Doğan Avcıoğlu’ndan, elyazısıyla yazılmış defterler ve kâğıtlar dolusu notlar kaldı. […]
Göçer dalgaları yüzyıllar boyunca yüksek Avrasya bozkırlarından batıya, Çin sınırlarından başlayarak Türkistan üzerinden daha ötelere doğru aralıksız aktı durdu. Kırsal kesimlerde çadırlarda yaşayan, hayvancılıkla uğraşan, besin ve giyim kaynağı olan sürülerini beraberlerinde taşıyan bu insanlar dönem dönem mevsimlik meralara doğru yer değiştiriyorlar; daha verimli bölgeler bulmak veya kendilerini izleyen akraba göçerlerin baskısından kaçmak için sürekli […]
MUSTAFA KEMAL, sonraki adıyla Kemal Atatürk, yirminci yüzyılın ilk yarısını olağanüstü kişiliğiyle etkilemiş büyük bir asker ve devlet adamıydı. Onu çağının diktatörlerinden ayıran iki önemli nokta vardı: Dış politikası, sınırları genişletmek yerine daraltmak esasına; iç politikası ise kendi ölümünden sonra da ayakta kalabilecek bir siyasal sistem kurmak düşüncesine dayanıyordu. Bu gerçekçi ruhladır ki, memleketini yeniden […]
1912’de Petersburg’da doğup, 1992 yılında hayata gözlerini yuman Rus tarihçi ve etnologu Lev Nikolayeviç Gumilev’un elinizdeki “Hunlar” isimli bu eseri, 1960’da Rusya’da yayınlanmış, 1974 yılında ise “Çin’deki Hunlar” ismiyle ikinci bir kitap okuyucusuyla buluşmuştur. Gumilev’un ölümünden sonra Moskova’da 1993’de kurulan “Gu-milev Dünyası Vakfı” yazarın tüm eser ve makalelerini “Bütün Gumi-lev” serisi adı altında yeniden yayınlamıştır. […]
Avrupa Birliği tartışmalarının hiç gündemden düşmediği bu yıllarda Türk imgesi[1] konusunun irdelenmesi yeniden güncellik kazanmıştır. Bu konuda gerek Almanya, gerek Türkiye’de çok sayıda önemli çalışmalar yayınlanmıştır. Bu çalışmalar tarihî bir süreç içerisinde Avrupalıların Türklere bakışını ortaya koyarak yüzyıllardır aktarılan önyargıları farklı açılardan ele almışlardır. 16 yüzyılda Türk imgesi konusuna gelince çalışmaların sayısının hem Almanya, hem […]
Çadırlar kurulmuş, ocaklar yakılmış, kazanlar kaynıyor. Palalar bilenmiş, duâlar edilmiş. Birçok kültürden ve anlayıştan beslenen bir dil ile muhtemelen dünya tarihinin önemli bir sürecini belirleyecek kararlar alınmış, ardından bu kararların rüyaları görülüyor. Oldukça ak bir sayfa ve bir karmaşadan henüz çıkamamış birçok savaşla tuğlalarını pişirmiş bir coğrafya var ortada. Sonra, ilerleyen zaman içinde mutlak bir […]