Maun sandalla müsademeyi andıran bu tesadüflere artık o kadar alışmış idiler ki, bugün Kalenderden dönerken gene onun âdeta çarparcasına yakından sıyırıp geçişini fark etmemiş gölündüler. Beyaz sandalın şık, zarif süvarilerinde küçük bir telâş eseri, bir ufak haşyet sayhası bile uyandıramıyarak geçen maun sandala — her iki tarafı görebilmek üzere biraz yan oturan. Peyker başını bile […]
İnsanlığı huzur ve mutluluğa götüreceği iddia edilen birçok ideoloji, felsefî akım ve model, uzun tarihî tecrübelerden sonra birbiri ardından silinip gitmektedir. Komünizmin bir “çığ” gibi yıkılışı da bunlardan birisidir. Bu yüzden ferdin yaratılışına en uygun bir din olan İslâma yöneliş, gerek ülkemizde ve gerekse bütün dünyada hızla devam etmektedir. Çölün ortasında susuzluktan ölmek üzere olan […]
Göz yaşlarımı sile sile bir hal olmuştum. O güne kadar kalbimin böylesine dayanılmaz bir heyecan içinde çarptığını hiç hatırlamıyorum. Anlatılan olaylar o kadar yakıcı ve o kadar hazindi ki, dayanmak mümkün olmuyordu. Bu aşk hikâyesi dünyamı allak-bullak etmişti. İnanılmaz bu olaylar serüveninde bazen göğüs kafesim daralıyor, bazen de ibret ve hayret içinde “Allah Allah, bu […]
KENTİN sesi hiç kesilmezdi. KenƟn çıkardığı, şimdi değişmekte olan sesi dünya dursa bile kesilmezdi. Salise salise, saniye saniye, dakika dakika, saat saat, gün gün, gece gece süregelmiş; asırlar, çağlar boyunca bir salise bile kesilmeyip sonunda zamanın kendisiyle bütünleşmişƟ. Bu ses, binlerce insanın gözlerini ilk açƨğı andan son defa için kapadığı ana dek aralıksız duyduğu bu […]
Onlara ilkçocuk deniyordu. İnsanoğluyla uzaktan yakından ilgileri olmamalarına rağmen, etten ve kandandılar; uzayın derinliklerine baktıklannda, korku ile hayranlık arası bir saygı, şaşkınlık ve yalnızlık hissi kaplıyordu içlerini. Güç kazanır kazanmaz, kendilerine yıldızlar arasında dostlar aramaya başladılar. Araştırmaları sırasında, çok çeşitli yaşam türleri ile karşılaşmışlardı ve binlerce gezegenin evrim süreçlerini izlemişlerdi. Kozmik gecede ilk zeka pınltılannın […]
“TMA-1” diye açıkladı Dr Michaels, neredeyse saygıyla eğilerek. “Oldukça yeni görünüyor değil mi? Onun birkaç yıllık olduğunu sanan ve 1998’deki üçüncü Çin Keşif Seferi ile bağlantı kurmaya çalışanları suçlayamam. Ancak ben buna hiç inanmadım. Ve şimdi, yerel jeolojik bulgulardan cismin gerçek yaşını ortaya çıkardık. Meslektaşlarım ve ben, Dr Floyd, bütün şerefimizi ortaya koyarak diyoruz ki […]
BU DENEMELER yıllarca süren bir işbirliğinin ve öncelikle de Fernand Braudel Center for the Study of Economies, Historical Systems and Civilizations; Maison des Sciences de L’Homme ve Starnberger Institut zur Erforschung Globalen Strukturen, Entwicklungen, und Krisen tarafından desteklenen Dünya Ekonomisi hakkında yıllık Uluslararası Kollokyumlar’a ortak katılımlarımızın ürünüdür. İlk dört deneme sırasıyla, Yeni Delhi, 4. Kollokyum, […]
Uzayda Piknik, Sovyet bilimkurgu yazınının dünyada en çok okunan yazarları Ştrugatski kardeşlerin en ünlü romanıdır. Dünyadışı bir uygarlıktan gelen konuklar, yeryüzünün geli şigüzel birkaç köşesinde yol kenarında piknik yapar gibi bir an konaklayıp gitmişler, ama geride b ıraktıkları artıklar, olağandışı teknolojilerinin inanılmaz ürünleri, uğrak yaptıkları yerlerde insan yaşamını, toplum ilişkilerini alt üst etmeye yetmiştir. İnsancı […]
“Şimdi anladın mı. Mac?” dedi. “Bir-iki, ve her şey biter diye düşündün. Strannik! Öldür! Yaratıcıları as, korkakları ve faşistleri yeraltı yönetici kadrosundan uzaklaşın ve devrimin böylece sona ersin. Her şey bu kadar basit değil.” “Hayır, asla bu kadar basit olacağını hiç düşünmedim.” Maxim kendim savunmasız bir aptal gibi hissediyordu. “Bilmiyorum.” dedi. “Bu dünyayı anlayabilen insanların […]
Sakalsız Bir Oğlanın Tragedyası charles chaplin bir savaşta yitirdim sakalımı çıkmazlığın grev sesi umutlarımı vururken yendirdim bıyıklarımı papağan kuşkulara biraz elma şekeriyle kazıdım sakalımı lohusa şerbetiyle kazıdım sakalımı yanaklarım paprika lahmacun ister misiniz al işte sana böyle yüze böyle güz demeyin deseniz de sakal yok ya ucunda bu güz vermedi tarla seneye bıyık kerim ben […]
Poetika, Aristoteles’den elimize eksik, öyle ki kimi bölümleri parçalar halinde geçmiş bir kitap olmakla birlikte, düşünce tarihinin tanıdığı sanat olayını araştıran ilk, ilk olduğu kadar da önemli bir eserdir. Gerçi, Aristoteles’den önce hocası Platon’un gerek Büyük Hippias, Symposion, Phaidros gerekse Politeia adlı diyaloglarında sanat ile güzellik üzerine önemli düşünceler geliştirdiğini görüyoruz. Ancak, Platon’un bu düşünceleri, […]
Umberto Eco’nun ünlü romanı Gülün Adı’nda heyecanın doruğa vardığı noktada, Rahip Baskerville’li William, bir Ortaçağ manastırının labirent benzeri kitaplığında, sonunda ele geçirdiği lanetli bir elyazmasını mum ışığında okumaya başlar: “Birinci kitapta tragedyayı ele almış, acıma ve korku esinleyerek, nasıl bu duygulardan arınma sağladığını görmüştük. Söz verdiğimiz gibi şimdi de güldürüyü…” * Tek nüshası bile günümüze […]
Topikler’i teşkil eden ve ehemmiyet bakımından pek farklı olan sekiz kitabın konusu, olası bilginin aleti olarak alınan diyalektiğin incelenmesidir. Bu kitaplar bilhassa Port Royal mantığı (3. bölüm, I. XVIII) ile «kullanılan bütün delillerin kendilerine icra olundukları bazı umumi başlar» diye tarif olunabilen bir Topoi veya müşterek yerler koleksiyonunu ihtiva eder. Argümantasyon burada Birinci ve ikinci […]
Burada tercümesini verdiğimiz İkinci Analitikler, Aristo’nun mantık eserlerinin ana bölümünü teşkil eder. Birinci Analitikler yalnız her ispatın bağlı olduğu formel şartları açıklıyordu; ispat alanında sillojistik yöntemin tatbiki ve onun verimliliğinin denenmesini yapmak kalıyordu. Kommantercilerin fark gözetmeksizin Ta apodeiktika. apodeiktike pragmateia veya apodeiktike adını verdikleri eserde Aristo’nun ele aldığı konu budur: gerçekte, gerekli öncüller üzerine dayanan […]
BİRİNCİ ANALİTİKLER, tabiî olarak, ÖNERME kitabi ile İKİNCİ ANALİTİKLER arasın da yer alır. ARİSTO burada, son olarak daha sonra ispatçı ilme tatbik edeceği formel kıyas teorisini kurar. Kitabın aslına uygunluğu meselesi hiçbir zaman bahis konusu olmamıştır ve kommanterciler de onu ARİSTO’ya isnat etmekte müttefiktirler. Yalnız BİRİNCİ ANALlTIKLER’in yazılmasının İKİNCİ ANALİTİKLER’den ve TOPlKLER’den önce veya sonra […]
Bu yazıda tam bir transkripsiyon kullanmadık. Ancak Arapça ve Farsça kelimelerde ayn harfi ters virgül (‘arz), hemze virgül (te’sir), uzun sesliler uzatma işareti ^ (dânâ) ile gösterilmiştir. Farsça izafetlerde daima (i) harfi kullanılmıştır. Ma’rifet iltifâta tâbi’dir Müşterîsiz metâ’zâyi’dir Genelde, bilim adamı ve sanatçı, belli bir toplumda egemen sosyal ilişkiler ve belli bir kültür çerçevesinde sanatını […]