AMERİKALILARIN çoğunun sosyalizm konusunda bildikleri tek şey, ondan hoşlanmadıklarıdır. Bunlar sosyalizmin, ya uygulanamaz olduğu için gülünç ya da şeytan işi olduğu için korkulacak bir şey olduğuna inandırılmışlardır. Bu durum, kaygı vericidir. Amerika Birleşik Devletleri’nde, şu günlerde, çok yaygın olan bu derece önemli bir konuyu, pek üstünkörü ve taraf tutucu görüşlere dayanarak, görmezlikten gelmek ya da […]
“Apple muhteşem varlıklara sahip ama biraz dikkat edilmezse şirket, eee, şirket, eee, – doğru sözcüğü bulmaya çalışıyorum– eee, şirket çökebilir.” —Steve Jobs, geçici CEO olarak Apple şirketine dönüşü üzerine, Time, 18 Ağustos 1997 Steve Jobs ürünlerin içine konduğu mukavva kutulara neredeyse ürünler kadar kafa yorar. Bu, zevk ya da zarafet nedenlerinden ötürü değildir –bunlar da […]
Zihniyet bir toplumsal grubun örtük referans sistemidir. Bu toplumsal grup paylaşılan ortak anlayışsayesindetürdeştir.Sözkonusureferans,.siste~ mi şeylerin bellibir biçimde görülmesini,dolayısıyla bu anlayışla uyumlu tepkiler ve davranışlar gösterilmesini olanaklıkılar. Zihniyeti “eğitim cşekillendirjr.’ Toplumsal yaşamda edinilmiş bütün deneyler, kendi yargı’ ve davranış alışkanlıklan olan değişik gruplara katılun’ zihniyeti biçimlendirir. Bizimkarmaşık toplumlarımızda, alınan eğitim, toplumsal yaşarnda edinilmiş deneyler, kültürel gruplar… […]
Şiddet; cinayet, işkence, darbe (vuruş) ve etkili eylem, savaş, baskı, suçluluk, terörizm vb. demektir. Birbirlerine uymayan tüm bu olgulardan, şiddetin yapısını açıklayan bir tanıma nasıl ulaşılacaktır? I. “Şiddet”in Anlamı ve Etimolojisi Konuya getirilebilecek güzel bir yaklaşım, günlük kullanım ve eLimoloji açısından araştırma yapmak olacaktır. i) Çağdaş Fransızca sözlükler (örneğin Robert, 1964), şiddeti; a) Bir kişiye, […]
Alman Romantizminde Sanat Ele?tirisi Kavramr, Benjamin’in doktora tezidir. Haziran 1919’da (27 ya�mdayken) , Bern Oniversi 2. Alman Romantizminde Sanat Ele�tirisi Kavrami. Bern Oniversitesi Felsefe Bohimu doktora tezi. Berlin’de Walter Benjamin tarafmdan sunuldu. Berlin: Arthur Scholem, 1920. Bu, Benjamin’in universitede gorup gorecegi son ba�anydi. Maddi s1kmtllan ylizunden memleketi Berlin’den aynlmak zorunda kalm1�, be� yil sonra doc;entligi […]
Bu kitap, modern edebiyat kuramım mümkün olan en geniş sayıda okura anlaşılır ve çekici kılma yolunda bir girişimdir. 1983’teki birinci baskısından bu yana, edebiyat eleştirmenlerinden avukatlara, kültür kuramcılarından antropologlara çeşitli kesimlerden insanların kitabı okumuş olduğunu bilmek de sevinç verici. Bir anlamda belki de bu o denli şaşırtıcı değil; çünkü kitabın temel tezi, yalnızca edebiyattan kaynaklanan […]
Bu kitap, cinselliğe ilişkin ezoterik [9] öğretiyi aktarmaktadır ve özellikle konuya ilişkin okült bilgiye sahip olmayan fakat açık bir zihinle, yaşam sorunlarını çözmelerine katkıda bulunabilecek bilgi arayışında olanlara hitap eder. Bu kişilere, burada açıklananların ışığı altında; her ırkın [10] , hiçbir zaman açığa vurulmamış fakat bunu almaya layık oldukları düşünülen kişilere sözlü ya da el […]
Diogenes Laertios’un Felsefe Tarihindeki Yeri On kitaplık Udžnlü Filozoϐların Yaşamları ve Odžğretileri adlı yapıt başlangıcından ISǚ III. yüzyıla Felsefe dünyasını bize tanıtan en kapsamlı, en temel kaynak. Diogenes Laertios’un yapıtının alanındaki önemini görmek için biraz gerilere gitmemiz gerekiyor: Eskiçağ düşünürleri üzerine bilgi veren derleme metinler yakın dönemlerde ilk olarak Hermann Diels’in 1879 yılında yayımladığı Doxographi […]
Hümanizma ruhunu anlama ve duymada ilk aşama, insan varlığının en somut anlatımı olan sanat yapıtlarının benimsenmesidir. Sanat dalları içinde edebiyat, bu anlatımın düşünce öğeleri en zengin olanıdır. Bunun içindir ki bir ulusun, diğer ulusların edebiyatlarını kendi dilinde, daha doğrusu kendi düşüncesinde yinelemesi; zekâ ve anlama gücünü o yapıtlar oranında artırması, canlandırması ve yeniden yaratması demektir. […]
Budizm konusunda yazılmış ve yayınlanmış çok kitap var; ama bu büyük inanç ve aydınlanma düzencesinin başlangıç kitabı Dhammapada [1] , doğrudan doğruya bu sistemi kuran Gautama Buddha’nın sözleridir. Bu özgün metni bugünün diline çevrilmiş olarak vermekle, ülkemiz kültürüne yararlı olacağımı umuyorum. Çeviri ince bir yol, zor bir sanattır. Çevirmen elinden geldiğince özgün metnin anlam ve […]
“Zeka” sözcüğü için önerilen tanımlar çok çeşitlidir. Bu da zekcinın. kesin belirlenmiş olgu katcgorisivle doğrudan bir bağlantıya sokulamayacağını …. kanıtla� . . Zekü kelimesini tanımlamak, zekclyı tanıınhımak demek degildir. Çeşitli olay ve etkinlik grupların m betimlenmesi ve kuramı zekfının yerini aldığından, bilimsel statüye ulaşmış olan psikolojide zekftnın yerinin olmadığını iddia etmek hiç de çelişkili değildir. […]
Toplumsal Sınıf’tan ne anlaşılmalıdır? Bu terimin anlamı iJdrcilve’değişken, tanımı da sürekli bir tartışmakaynağıdır. Toplumsal sınıf terimi ile “aynı aileden başka kesimlerin (işçi sınıfı, üst sınıf, burjuva sinıfı, vb.) modern dillerdeki kökeni görece yenidir. Çeşitli Batı dillerindeki tarihi de oldukça karmaşıktır: Terim, Marx’ın damgasını yemiş olsa bile hiçbir zaman tam anlamıyla yerleşmemiş ve ?:aman içinde pek […]
“Candide”, Voltaire’in Klasikler dizisinde çıkan üçüncü kitabıdır. Bundan önce “Safoğlan” diye çevrilen “Ingenu” ile “Felsefe Sözlüğü” diye çevrilen “Le Dictionnaire philosophique” adındaki yapıtları, Voltaire’i, iki yönüyle Türk okuyuculara tanıtmıştı: Biri hikâyeci, diğeri filozof Voltaire. “Candide”, Voltaire’in bu iki yönünü birden açıklayan bir hikâyedir. Bu hikâyesinde Voltaire, genç ve her şeyden habersiz Candide’e, Alman düşünürü Leibniz’in […]
YİRMİ BİRİNCİ BÖLÜM Dinlerin çelişmesi sorunu Bu sırada, her topluluk yerine geçerek kalabalığın gürültüsü derin bir sessizliğe dönünce, Yasa Yapan, “Budunların önderleri, bilginleri!” dedi, “Bugüne dek birbirinden ayrı yaşayan ulusların, nasıl başka başka yollar tuttuklarını görüyorsunuz: her ulus gerçek yolunda gittiğine inanıyor; gerçeğe götüren yol tekse, düşünceler de birbirine uymuyorsa, besbelli ki yanılgıya düşen biri […]
YIKINTILAR ya da İMPARATORLUKLARDAKİ DERİN DEĞİŞİKLİKLER KONUSUNDA DÜŞÜNCELER Yakarış Issız YIKINTILAR, kutlu mezarlar, sessiz duvarlar! Tanık gösterdiğim, yalvardığım sizlersiniz. Evet, anlayışsız bir adamın bakışları, gizli bir korkuyla, üzerinizde duramazken, ben sizi seyretmeye dalmakta, derin duyguların, yüksek düşüncelerin çekiciliğini buluyorum. Siz, danışmasını bilenlere, öyle yararlı dersler, öyle acıklı ya da derin düşünceler veriyorsunuz ki! Bütün dünya, […]
Okuyucu, önsöz okumazsın sen, biliyoruz, kendimizden biliyoruz bunu. Haksız da değilsin hani, önsözlerin çoğu anlayışına sınır koyar; bir gözlük takar gözüne. Öyle bir gözlük ki ne kadar güzel de gösterse, görülmüş bir dünyayı gösterir sana. Önsözü eserin sahibi de yazmış olsa, sana dilediğini göstermeye hakkı yoktur o eserde. Hakkı olsa da çokluk bir şey kazanmaz […]