«Vaktiniz hoş olsun can seven’im, Morgen nix arbayt-bayrammış iş olmadığıntlan evdeyim. neylersin? Nere gidersin? Bilmez dilin, işitmez kulağın, sudan çıkmış balığım! Dün akşam işten dönerken Banhof’ta bayide gördüm Cumhuriyet’i, bir mark dediler. O anda tüttü burnuma köprüdeki balık ekmek gibi, o da bir lira idi. Çeyrek ekmek arasında alır yersin ya bir kokuyla? Gazete bu, […]
I. Türkiye iki yüzyılı aşkın bir zamandan beri Batı gibi olmak için onu taklit ediyor. Küçük bir azınlığın “refahı” pahasına, giderek insanlığın varoluş koşullarını ortadan kaldıran burjuva uygarlığının “ayrıcalıklı” ülkelerine benzemek istiyor. Öyle bir burjuva uygarlığı ki: “Sahiplerinin çıkarma olarak sermayenin genişletilmiş yeniden üretimini sağlıyor da, bir bütün olarak toplumun basit yemden üretimini sağlıyamıyor.”(1 ) […]
O yılın Ocak ayı aklıma düştüğünde içim ürperiyor, üşüyorum. İçimde, çok derinlerde bir yerlerim sızlıyor. Annem çok acı çektiğini anlatmak için elini sol memesinin üstüne koyar ve “Tam şuram, tam şuramda bir yer, sızım sızım sızlıyor,” derdi. Tam da öyle yüreğimin derinliklerinde bir yerlerim sızım sızım sızlıyor. Eski, kararmış ama kocaman taşlarla örülü yüksek duvarların […]
Bu kitap, lise öğrencileri için b ir elkitabı değildir. Felsefe tarih in in en ö n em li yazarlarıyla ah lâk sal d ü şü n c e ak ım ları ü stü n e bilgi içerm em ektedir. G eniş kitlelere k o şulsuz b u y ru k ları açıklam a çabasına […]
İstasyondan çıktılar; sokağa varınca, kadın şaşkınlıkla, oturduğu sokakta, evine birkaç adım mesafede bulunduğunu gördü. Donakaldı. Ardından, yol arkadaşına şaşkınlığını ifade etmek için geriye döndü; ama arkasında kimse yoktu. Aysı ve ıssız sokak vardı, bir tren hattının son istasyonu olabilecek ya da öyle görünebilecek hiçbir binanın olmadığı sokak. Şaşkın, yan uykulu, ama içten içe uyanık ve […]
Küçük Ophélia, Beni küçümsediğinizi ya da en azından bana karşı gerçekten ilgisiz olduğunuzu göstermek için ne bu kadar uzun bir söylemin belirgin biçimde örtük olması gerekirdi, ne de bana yazdığınız ciddiyet ve inandırıcılıktan uzak bir dizi “neden” göstermeye gerek vardı. Yeterdi bunu bana söylemeniz. Böylece, çok iyi anladım, yalnız bu bana daha da acı verdi. […]
Tarih bilgisi, insanın maddi bir üretim yapabilmesine, hatta en sıradan gündelik ihtiyaçlarını karşılamasına bile olanak vermez. İnsanın maddi hayatını sürdürmesi konusunda bu denli pasif bir konumda olan tarih, gene de her uygar toplum tarafından büyük bir istekle eğitim programlarının baş köşesine konulmuştur. Hatta sıklıkla karşımıza çıkan ve neredeyse bir dogma halini alan bir görüşe göre, […]
1950’lerin başlarında, her zaman olduğu gibi, çiçeği burnunda bir avuç genç, Türk öykücülüğünü, Türk şiirini yenileştirme sevdasıyla ortaya çıkmışlardı. Sonraları ’50 Kuşağı’ adını alacak bu kuşağın yazarlarından birinin, yarım yüzyılı aşan bir sürede yazdığı öyküler yer alıyor bu kitapta. Ama tümü değil. Yazarlığımın ilk yıllarında yayımlamak cesareti gösterdiğim öykülerden bir-ikisi dışındakileri yayımladığım kitaplara almadım. Dolayısıyla […]
Hak. kentim çileli gözlerin cüzzamlı derin ÖN VE SONSÖZ A /Hak. kenti. ve-kar ile devam eder adın. İrtifa binaltıyüz metre. Nüfus onbin yarısı asker. Ne yolun var, ne suyunyarlar arasından akan ve yaza doğru dağlardan eriyen karlarla birlikte taşan Zap ‘ını saymazsak. Adın gibi garip bir kentsin Hak. Sende yaşayanlar ne Tanrılar, ne insanlar hiçbir […]
Birkaç yıl önce, Raymond Queneau’nun Exercises deS(y/e (Uslûp Alıştırmaları) adlı kitabını çevirmeye çalışıyordum. Amacım, kendi dilimde, üslûp temrinleri yapmaktı. Çeviri ilerledikçe, bu çabamın başarısız kalacağını gördüm. Queneau, Paris’te bir otobüste geçen, düşsel, yalın bir olayı anlatıyordu yüz değişik üslûpta. Fransız dilinin olanak ve yetenekleri içinde düşünülmüş bu metinlerden birçoğunu Türkçeye çevirmenin olanağı da yoktu. 1 […]
6 Ağustos 1971 ‘de üzücü ve düşündürücü bir olay sonunda kaybettiğimiz Lütfi Erişçi. 4 Mart 1915’te İstanbul’da, Etyemez’de doğdu. Topçu Alİ Rıza Paşa’nın torunu, İstanbul Gümrüğü Umum Müdürü Nimet Bey’in oğludur. İlk ve Orta öğrenimini Kızıltoprak Taşmektep’te tamamladıktan sonra Haydarpaşa ve Kabataş liselerinde okudu. Yüksek eğitimini İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde sürdürdü. Erişçi’nin yazı hayatı lise […]
Jozef Nassi, Galata’daki konağında Lala Mustafa Paşa şerefine parlak bir ziyafet hazırlamıştı. Naksos Dukası unvanını haiz olan Nassi, İstanbul’un en zengin ve nüfuzlu şahsiyetlerinden biriydi. Şehzadeliği zamanından tanıdığı Sultan İkinci Selim’in güven ve teveccühünü kazanmıştı. Akrabalarından bir kadın padişahın sevgili zevcesi Nur-bânu sultanın nedimeleri arasında bulunuyordu. Saray memurları içinde birçok tanıdıkları vardı. Başkentin ticaret ve […]