Alaca karanlık içinde sivri, siyah bir kayanın belirsiz hayali gibi yükselen Şalgo Burcu uyanıktı. Vakit vakit inlettiği trampet, boru seslerini akşamın hafif rüzgârı, derin bir uğultu hâlinde, her tarafa yayıyor. Karga sürüleri bulutlu havanın, donuk hüznünü daha beter artırıyordu. Mor dağlar gittikçe koyulaşıyor, gittikçe kararıyordu. Yamaçlardaki dağınık gölgeler, ormanlar, dereler, yollar ve ıssız korular sanki […]
Mıstık, Bulgaristan’da doğmuş, büyüyüp biraz aklı başına gelince hemen sınırın on dakika ötesine kapağı atmıştı. “Türkiye değil mi? Sınırı geçer geçmez Bağdat’a kadar her yer aynı!” diyordu. Az zamanda Babyak’taki Türkçe bilmez Pomakların akıl hocası oldu. Bulgaristan’da kalan akrabalarıyla mektuplaşmaya gerek yoktu. Onlarla Bulgar sınır karakolundaki nöbetçinin süngüsü altında, küçük bir hediye karşılığında, saatlerce oturup […]
DİBACE – Alçak… – Alçak… -Hain!.. – Hain!.. – Vicdansız. – Asıl sensin vicdansız… Daha düne kadar bütün kibar Şişli halkının, yeni yetişen çocuklarına: «İşte saadetin timsali! Siz de böyle bir yuva yapmaya çalışınız» diye gösterdiği bu çift, şimdi birbirlerine öyle korkunç bir nazarla, öyle vahşî bir hiddetle bakıyorlardı ki… Sermet tekrar haykırdı: – Asıl […]
Ahmet Bey kaleme girince arkadaşlarına şöyle bir baktı. Güldü. Boyun kırdı. Başını salladı. — Nasıl, gördünüz mü? dedi. Yirmi dört saat evvel Allah’tan ziyade Abdül-hamit’ten korkan kâtiplerin henüz benizlerine kan gelmemişti. Hepsi, yeni geçmiş bir fırtınanın kapalı yerlere savurduğu sonbahar yaprakları gibi solgundu, içlerinde korkunç bir “şüphe” çarpıyor, soramadıkları bir “acaba?”, sökülmez bir hıçkırık ıstırabıyle […]
Edebiyat yapıtı ile yazar arasındaki ilişki, edebiyata gerek sade okuyucu olarak, gerekse akademik anlamda yönelen çevrelerin dikkatini çeken, edebiyat eleştiri kuramında üzerinde önemle durulan bir konudur. Gerçi, 20. yüzyılın etkin edebiyat eleştirisi akımı “yeni eleştiricilik”, edebiyat yapıtını yaratıcısından bağımsız, kendisiyle başlayıp sona eren, tamamlanmış bir nesne olarak görmüş ve yapıtın kavranması için sanatçının anlaşılması gerektiği […]
Şaksiper Kimdir, Eseri Nedir? Yıllar önce yayımlanmış bir broşürün adıydı bu. Ne yazık ki artık adını hatırlayamadığım müellifi, ünlü İngiliz yazarını şöyle 15-20 sayfalık küçük ama yoğun bir broşürle anlatıyor- du. Kitapçığın kapağında “Şaksiper”in resmi bile vardı. Oğuz Atay’ın hayatını ve eserlerini kapsayan bir önsöz yazmak ça- bası da işte bu “adsız” araştırmacınınki kadar acıklı […]
Ey Sevgili Okur, Şu elinde tuttuğun Tehlikeli Oyunlar’ı okumak üzere olduğun için seni ne kadar kıskandığımı açıklamakla başlamak istiyorum bir solukta yazıp bitirmek istediğim bu önsöze. Niçin mi kıskanıyorum seni? Heyecan ve serüven dolu bir yolculuğa benzeyen bu okuma uğraşıyla ilk kez karşı karşıya olduğun için elbet. Bu önsözü bir solukta yazıp bitirmek isteyişime gelince, […]
Asrın tarihine bir bakış – XVII. Asırda Orta Asya Türk Edebiyatı ve Ebü’l-Gaazi Bahadır Han – Azeri Lehçesi Edebiyatı – Saib – Osmanlı Türkçesi Edebiy atı – Asrın Medeni ve içtimai Hayatına Toplu Bir Bakış – Divan Şiiri – Hükümdar Şairler Birinci Sultan Ahmed – Dördüncü Sultan Mehmed Asrın Divan Şairleri – Nef’i – Şeyhülislam […]
Bu kitap, Türk Edebiyatı Tarihi’nin, Türk aydınlarınca bilinmesi gereken macerasını; bütün çağlan, vatanları, büyük isimleri ve eserleriyle; bir bütün halinde hikaye etmek ihti� yacıyle yazıldı. Eserin 1948 de yapılan, daha muhtasar, ilk baskısının en kısa zamanda tükenmesi ve ısrarla aranılır hale gelmesi, müellifine, daha büyük ve da.ha ihtiyaç karşılayıcı nüshayı hazırlama cesareti vermiştir. Ki ta […]
Eleştirinin amacı ve edebiyatın anlamı konusundaki -bazen şiddetli de olan- uyuşmazlıklar, -bazen haşin olan- çekişmeler ve neredeyse kesintisiz süregiden tartışmalar, XX. yüzyıl edebiyat eleştirisi tarihine damgasını vurmuştur. Bununla birlikte, edebiyatın ne anlama geldiğine dair edebi eleştirel kavgalar; bu ya da şu edebi eserin bir başyapıt ya da önemsiz bir eser, kanonik ya da ikinci dereceden […]
Binlerce yıl boyunca, kadınlara, Tarih’te bir straponten koltuğu verildi. Yüzyıllarca, yazınsal veya sanatsal yaratıcılık, felsefi düşünce, bilimler ya da siyasal eylem gibi birbirlerinden çok değişik alanlarda, Hawa’dan Saba Melikesi’ne, Brunehaut’dan Jeanne d’Arc’a, Christine de Pisan’dan Colette’e, pek az kadın ünün doruklarına tırmanabildi. Yeryüzündeki kadın sayısı erkek sayısına hemen hemen eşittir, zaman zaman da biraz üzerinde […]
(Boğaziçinin Anadolu yakasında, büyük bir yalının taşlığı. Karşıda ve orta yerde rıhtıma açılan camlı kapı. Kapının sağ ve solunda, baklava biçiminde, demir parmaklıklı iki pencere; sağda ve ortada çifte koldan yukarı kata çıkan merdiven. Merdivenin iki kolu içinde bahçeye bağlı antre. Solda, birbirinden uzak iki kapı. Đki kapı arasında, üstünde çay takımları duran rönesans bir […]
FERYÂD-I VATAN Sisli bir sabahtı henüz Etrafı bürümüştü bir duman Uzaktan geldi bir ses ah aman aman! Sen bu feryâd-ı vatanı dinle işit Dinle de vicdanına öyle hükmet Vatanın parçalanmış bağrı Bekliyor senden ümit. 20 Haziran 1329 [1913] 8 www.e-kitap.us MEHMET ÇAVUŞA! Vatan için ey kahraman Hayatına hor baktın Arslan gibi saldırarak Namertleri hep yaktın […]
Nâzım*m 50 yıllık sesi ve Bedri Rahmi “ Bu kaydı çok iyi saklayın, aman ha!” Bu sözlerin sahibi olan Bedri Rahmi’nin, oğlu Mehmet ve gelini Hughette’e vasiyet ettiği kayıttaki ses Nâzım Hikmet’e ait. 1960’ların teknolojisi bir makara bantta tam 50 yıl bekledikten sonra Nâzım ülkesine sesiyle de olsa dönüyor… Makara bantm bulunuşu Bedri Rahmi Eyüboğlu […]
S E RYIL I KL E R Bir inilti duydum serviliklerde Dedim burada da agityan var mı? Yoksa tek başına bu kuytu yerde Eski bir sevgiyi anan rüzgar mı? Gözlere inerken siyah örtüler U mardım ki artık ölenler güler Y oksa hayatında sevmiş ölüler Hala serviierde aglıyorlar mı? 1916 6 B I Z VE DENI […]
Nazım Hikmet’in bütün yapıtlarını (şiirlerini, oyunlarım, romanlarını, öbür düzyazılanm) bir araya ıoplayan bu dizi kitaplarda kronolojik sıra uygulanmıştır. Yalnız şiir bölümünde, şairin çocukluk ve çıraklık dönemi ürünleri (ki bunları kitaplarına almadığı gibi. birçoğunu dergilerde de yayımlamamıştır) ayn bir ciltte toplanarak şiir kitaptan dizisinin en sonuna konmuştur. Bu cilt şairin yetişme yıllarındaki gelişmelerini izlemek isteyenler içindir. […]