Soğuklar eksi yirmi-otuz, eksi beş dereceye bir günlüğüne düşünce nasıl sevinir, şükreder olduk, tekrar ķrladı eksi yirmiye! Bu şehre geldiğimde soğuk işte böyleydi, Nazi kampı, imha savaşı gibi. Odunsuz, kömürsüz taş Ankara evleri içinde, çişim gelmese, helaya gitmesem diye dualar ederdim. Soğuk, paslı bir hızar gibi kaval kemiklerimi keser. Aç ve susuz, yirmi yıl merhametsizce […]
Üniversite yıllarında etliye sütlüye karışmayan, siyasal, aktüel konularda hiç konuşmayan, sis gibi, uzak beyaz bir arkadaşımız vardı. Kül saçlı, mum yüzlü… Sessizliği derin bir ıstırabın iniltisi mi, yoksa beli bükülmüş zavallı, sarp bir yoksulluğun karlı beyaz resmi mi… Ruh gibi, hayalet gibiydi Macit! Ya da uzak uzak yerlere gelin gitmiş gibi. Bizim gibi, Âdem ve […]
Nihat Erim’in 12 Mart Anıları, kendisinin kasete okuduğu ve daha sonra kasetlerden çözülerek sağlığında daktilo edilmiş metinlere hiç dokunmadan aynen yayımlanmaktadır. Metinler zaman zaman Günlükler’le de karşılaştırılmış ve gerekli yerlere dipnotlar konmuştur. Köşeli parantezler içindeki sözcükler de yayına hazırlayan tarafından eklenmiştir. Tarih yazımı olayların hissi yorumlarından arındırılmasından sonra yapılan bir çalışmadır. Bu süreçte kişiler belgeleri […]
Deniz Gezmiş titredi- diye işten uzaklaştırılması, dönemin baskı ve sansürünün boyutları hakkında fikir verir. 1976 yılının Mayıs’ında, üç gencin darağacında canverişlerinin dördüncü yılında, bu sis perdesi – Darağacında Üç Fidan-ın yayımlanmasıyla aralandı. Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan’ın yaşamları, son günleri, son sözleri aynı kuşağın şair ve yazarı Nihat Behram’ın kaleminden kamuoyuna yansıdı. Bu […]
Üstü örtülü bir kağnı, gecenin karanlığı içinde ağır ağır ilerliyordu. 1403 yılının sonralarıydı ve dondurucu bir rüzgar ortalığı kasıp kavuruyordu. Genç ve gürbüz bir atlı, kağnının önünden, ardından, yanından giderek öküzleri idare ediyor, arada sırada kırbacını sırtlarında şaklatıyordu. Kuşkulu bir hali vardı. İkide bir arkasına bakınarak gözlerini zifiri karanlığa dikmesi bir şeyden çekindiğini gösteriyordu. Yol […]
Bir hükümdarın sevgisini kazanmak isteyenler, çoğu kez ona en değerli eşyalarını, ya da onun en çok hoşlanacağını sandıkları şeylerini sunarak kendilerini tanıtırlar. Bu sebeple çoğu kez, atlar, silahlar, sırma kumaşlar, değerli taşlar ve onun büyüklüğüne yaraşır buna benzer süslü eşyalar verirler. Ben de yüce efendimize olan bağlığıma tanıklık edecek bazı şeylerle kendimi tanıtmak istedim. Büyük […]
Nicolaus Copernicus’un getirdiği yeniliğin iyi anlaşılabilmesi için, kendi dönemine kadar büyük ölçüde kabul edilmiş olan Aristotelesçi evren ve Dünya görüşünün iyi bilinmesi gerekir. The Copernican Revolution adlı eseriyle Copernicus’u ve bilim tarihinde sebep olduğu değişikliği yetkin bir şekilde analiz etmiş olan T. S. Kuhn’un da aktardığı gibi, Aristoteles’in insana ve evrene bakışının temelinde, o dönemden […]
Her insanın hayalleri vardır. Bir tarihçi olarak benim de en büyük hayallerimden biri Osmanlı tarihi ile ilgili önemli eserlerin, seyahatnamelerin, elçi raporlarının Türkçe’ye kazandırılmasıydı. Cumhuriyetin ilk yıllarında yabancı dillerdeki eserlerin çevrilmesi gerektiğinin farkına varılmış ve çeşitli devlet kurumları tarafından birçok eserin Türkçe çevirisi yayınlanmıştır. Ancak bu uzun ömürlü olmamış, daha sonraki yıllarda devlet kurumları genellikle […]
Osmanlı padişahları içerisinde en bilineni hiç şüphesiz Kanunî Sultan Süleyman’dır. 46 yıl süren hükümdarlığının izleri günümüze kadar gelmiştir. Kanunî Sultan Süleyman döneminde doğu sınırlarının fazla tehdit almaması ve Avrupa’da gelişen şartlar sebebiyle asıl hedef batı olmuştu. Kanunî döneminde Habsburg İmparatorluğu akrabalık bağlarıyla Avrupa’nın önemli bir kısmına sahip olmuştu. Onların önünde direnen tek güç Fransa ve […]
Bir ulusun parasını basmama ve kontrol etmeme izin verirseniz, yasaları kimin yazdığı umurumda olmaz’ – Amschel Rothschild ‘Elitler’in yakın tarihteki hikayesi, Orta Çağ Avrupa’sında modern bankacılık sisteminin ortaya çıkışıyla başlar. O zamanlar, maddi servet genellikle altın veya gümüş sikkeler halindeydi ve güvenlik için, yerel kuyumcunun kasasında saklanıyorlardı zira kuyumcu, çoğunlukla köyde-kasabada güvenli bir kasası bulunan […]
… kitabın başarısı ya da başarısızlığıyla ilgili hiçbir düşünce yoktu kafamda. Yazmayı düşünüyordum sadece. Altı yıllık bir araştırmadan sonra öyküyü toparlamak için oturdum; bir sürü konu katmanını plânladığım şeklide iç içe dokuyabilmem için, daha önce hiç yaşamadığım derecede yoğunlaşmam gerekiyordu. Mesih mitini irdeleyen bir öykü olacaktı bu. Bu öyküde, insanların işgal ettiği gezegeni bir enerji […]
Hadi Benotto’nun konuşmasından, Rakis gezegenindeki Dar-es-Balatta yapılan keşifleri bildiren pasaj: Bu sabah size, içinde diğer bazı şeylerle birlikte, ridulia kristal kâğıdına yazılmış el yazmalarından oluşan görkemli bir kolleksiyonun da bulunduğu bu harika mahzeni keşfettiğimizi duyurmak benim için büyük bir zevk. Bunun yanı sıra, II. Leto’nun yani İmparator Tanrı’nın orijinal günlüklerini bulduğumuza inanmamızı sağlayan nedenleri gözlerinizin […]
Muad’Dib’in öğretileri, skolastiklerin, batıl inanç sahiplerinin ve yozlaşmışların oyun alanı haline geldi. Dengeli bir yaşam tarzı öğretmişti o; bir insanın, durmadan değişen bir evrenden kaynaklanan sorunlara göğüs gelebilmesini sağlayan bir felsefe öğretmişti. İnsanoğlunun asla sona ermeyecek bir sürecin içinde hâlâ evrimleşmekle olduğunu söylemişti. Bu evrimin, yalnızca sonsuzluk tarafından bilinen değişken ilkelere dayanarak ilerlediğini söylemişti. Yozlaşmış […]
Ix’li Bronso ile Ölüm Hücresi’nde Yapılan Görüşmeden Pasajlar: S: Muad’Dib’in tarihçesine farklı bir şekilde yaklaşmana yol açan nedir? Y: Niye senin sorularına yanıt vereyim? S: Çünkü söylediklerini olduğu gibi koruyacağım. Y: Vayy! Bir tarihçi için ne büyük lütuf! S: Peki işbirliği yapacak mısın? Y: Neden olmasın? Ama Tarih Analizi’min ilham kaynağını asla anlayamayacaksın. Asla. Siz […]
Başlangıç, dengelerin doğru olduğuna dair en hassas ihtimamın gösterileceği zamandır. Her Bene Gesserit rahibesi bunu bilir. O halde, Muad’Dib’in yaşamını incelemeye başlarken, evvela onu kendi zamanına yerleştirmeye ihtimam gösterin. O, imparator Padişah IV. Şaddam 57 yaşındayken doğmuştur. En özel ihtimamı ise Muad’Dib’i kendi mekanına yerleştirirken gösterin, Arrakis gezegenine. Onun Caladan’da doğmuş ve ilk on beş […]
Modern sanatla ilgilenen çoğu kişi gibi ben de Picasso’nun eserlerini ve hayatını uzun seneler boyunca, mümkün olduğunca yakından takip ettim. Onu, hayatına giren herkesin gözlerinden görmeye çalıştım. Hem Picasso’nun hem de benim hayatımda görünen ilk gözler; Montmartre’deki Bateau Lavoir’daki ilk zamanlarında Picasso’ya eşlik eden Fernande Olivier’ye aitti. Olivier uzun yıllar sonra eşime Fransızca dersleri vermek […]