ANADOLU’daki Ulusal Kurtuluş Savaşımız boyunca, emperyalizm ve kapitalizmin maşası saldırgan dış düşmanlarla olduğu kadar, iç düşmanlar ve siyasal karşıtlarıyla da boğuşup savaşmak zorunda ıkalan Türkiye Büyük Millet Meclisi ve onun başı Mustafa Kemal Paşa, Lozan Barış Andlaşması gereğince, bu anlaşmanın imza tarihine kadarki dönem için bir genel af ilanı zorunluluğu ile karşı karşıya kaldıklarında, uzun […]
Kategori: Genel
Ilhami Soysal – Isbirlikciler
23 Nisan 1920 günü. Ankara’da Hacıbayram Camiinde yapılan dini bir törenden sonra, Taşhan karşısındaki (şimdiki Ulus Alanı) kırmızı kiremitli, birbuçuk katlı binada mebus (milletvekili) olarak toplananların sayısı sadece 115’dir. Bu 115 kişi, Türkiye’nin ilk Büyük Millet Meclisinin ilk oturumunda bulunabilenlerdir. Sonraki günlerde, haftalarda ve aylarda sayıları 380’e yükselecektir. Bu ilk TBMM üyelerinin sayıları 380’e kadar […]
Ildeniz Kurtulan, Ümit Kartoğlu – Yazıyla Çiziyle Darwin ve Evrim Kuramı
İldeniz Kurtulan – Samed Behrenginin Yasam Masalı
Ilber Ortayli – Taşıma Maliyeti
Ilber Ortayli – Osmanli Devleti’nde Kadi
Müessesenin tarihi gelişimi: Kadılık İslâm ortaçağında ortaya çıkan bir idari ve adli görevdir. Kadı’nın sosyal-idari fonksiyonları değerlendirilirken ondört asırlık İslâm tarihi içindeki evrimi gözönüne alınmadığından, bu kurumun İslâm öncesi imparatorluklardan neleri, ne ölçüde miras aldığı üzerinde de durulmamıştır. Kadılık İslâm hukuk tarihinin merkezinde yer alan bir memuriyettir. Osmanlı devletinde ise kadı, genişleyen görevleriyle son Osmanlı […]
Ilber Ortayli – Osmanli Barisi
Osmanlı barışı (Pax Ottomana) tarihteki Roma barışının (Pax Romana) son modelini, Osmanlı tarihçilerinin hassaten Batılı meslektaşlarına Osmanlı düzenine tâbi milletlerin bu idare altındaki uyumunu izah etmek için kullandıkları bir deyimdir. Muhtelif milletler (dinî gruplar) arasındaki uyum için bir tek şart vardır: Hâkim grubun (yani Türk’ün) kendi etnik kimlik ve kültürünü fazla vurgulamadan kabul ettirmeye çalışması […]
Ilber Ortaylı – II. Abdulhamit Döneminde Alman Nüfuzu
Ondokuzuncu yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı imparatorluğu yavaş yavaş yeni bir bağlantıya girdi. Bu bağlantı Osmanlı denge siyasetinin herhangi bir büyük devlete karşı izlediği bir yakınlık değildi. Devlet orduda ve sivil yönetimde Alman nüfuzuna kapılarını açmıştı. Osmanlı Devletinin, ondokuzuncu yüzyıl sonlarında Avrupa güçler dengesini altüst ederek ortaya çıkan Almanya ile kurduğu ilişkiler; devletler ailesindeki herhangi iki […]
Ilber Ortayli – Gelenekten Gelecege
il Yayınevi benden kültür ve edebiyat konularındaki yazılarımı derleyip kendilerine vermemi isteyince biraz düşündüm. Bir kere kendi dalımın ayrıntılarıyla ilgili makalelerim vardı ama, kültür ve sanat konularında yazıp konuştuklarımın okuyucuyu ne hayrı dokunur ki diye düşündüm. Sonra işe giriştim. Basılan veya bir köşede kalan eski yazılarımı, bazı konferansıarın ve tartışmaların dosyadaki notlarını ele aldım, özellikle […]
Ilber Ortayli – Gazi Mustafa Kemal Ataturk
2018’de büyük önder Mustafa Kemal Atatürk’ü 80. ölüm yıldönümünde anacağız. Çağını etkileyen bir büyük filozof veya fizikçinin kurduğu düşünce sisteminin uzun zaman değişmeyen etkisinden bahsedilebilir. Ancak devlet adamları ve politikacılar için böyle bir ölümsüzlük hali ve özlem pek söz konusu değildir. Bir müzisyen veya bir ressamdan bahsedecek olursak o zaman Nietzsche’nin terimiyle Dionisyen sanatlar adına […]
Ilber Ortayli – Eski Dunya Seyahatnamesi
Ben bizim neslin içinde erken denebilecek bir yaşta yurtiçinde ve yurtdışmda gezmeye başlamış talihli insanlardanım. Bu talihimi büyük ölçüde kendi gayret ve inadıma’, ebeveynimin kıt kaynakla da olsa bahşettiği imkanlara borçluyum. Ama bazen onlarla bile seyahatseverliğim konusunda ihtilafa düşmüşümdür. Fizik olarak da dünyaya gözümü seyahatle açtım. Hiç alakası olmayan bir ülkede doğdum. Alakası olmayan yerlerden […]
İlber Ortaylı – Bir Ömür Nasıl Yaşanır
İnsanların bir kısmı maalesef doğuştan zayıf olur ve hastalıklarla boğuşur, bir kısmı ise sıhhatlidir fakat zekâsını çalıştırmak imkânı bulamamıştır. Böylelerin bir kısmı mutlu olur. Hayatı fazla kurcalamadan masallarda ve mesellerde Hans denen safdil mutluluğuyla geçinirler. Bir kısmı ise verilen terbiyeye göre fazla ilginç olmadan hayatlarına devanı ederler. Gençken güzel olanların yaşlılığa doğru fizikî değişimle ellerindeki […]
Ilany Kogan – Kendilikten Kaçış – Sınırları Yıkmak, Birliğe Duyulan Açlık
Psike İstanbul Psi�analiz Kitaplığı 201 . 0 yılında Tür�iye Psikanaliz Çalışma Grubu Psike Istanbul tarafından, lstanbul Bilgi üniversitesi Yayınları ile işbirliği içinde hayata geçirilen bir projedir. Amaç, Türkiye’ de psikanalizin tanıtılması ve yaygınlaştırılması yolunda ruh sağlığı mesleklerinden olan okurların yanı sıra alan dışından okurlara da ulaşabilmektir. Bir taraftan psikanalizin evrensel ilkelerinin tartışılmasına, diğer taraftan ülkemiz […]
İhsan Süreyya Sırma – Alaturka Demokrasi Alaturka Laiklik
Bilindiği gibi, Birinci Dünya Savaşı’mn ardından yapılan îstiklâl Savaşı sonrasında, Ankara’da yeni bir hükümet kurularak, saltanat kaldırıldı, ve yerine yeni bir rejim getirildi. Getirilen rejimin adı Cumhuriyetti… Yâni cumhur’a, yâni halk’a, ve halkın arzularına dayalı bir rejim… Kısaca getirilmiş olan bu rejimin teorideki tarifine göre, halk dilediği yönetimi seçecek, kendi bünyesine uygun idareyi bulacak ve […]
Ihsan Atasoy – Tahiri Mutlu
TAHİRİ MUTLU, celalle cemali, heybetle mehabeti, haşmetle ünsiyeti simasında birlikte barındıran bir Allah dostu idi. Gür kaşları altında kesin hatlarla çevrelenmiş yüz ifadesini ilk görenler, maveradan gelip kalbe akan tatlı sesini duyuncaya kadar, kanaatlerinde yanıldıklarını ve aslında bir melek sima ve ipeklerden yumuşak bir kalp sahibiyle karşı karşıya olduklarını anlamakta gecikmezlerdi. O, kulluğu içinde bir […]
Ihsan Atasoy – Resulullah’in Aile Hayati
Bir gece, bir televizyon kanalında, bir tartışma vardı. Tartışma, nikâhsız beraberlikler, kadın-erkek ilişkileri, çok evlilik ve zinanın suç olmaktan çıkarılması konuları üzerineydi. Tartışma dönüp dolaşıp, Peygamber Efendimizin (a.s.m.) evliliklerine gelmişti. Programı yöneten ve sunan kişi, ilâhiyatçı muhatabına bu konuyu sordu: “Neden Hz. Muhammed, başkalarını dört kadınla sınırladı da, kendisi 15 kadınla evlendi?” dedi. Cevap vermekte […]