Yazın m Sıftr Derecesi Roland Barthes’ın ilk kitabıdır. Pek çok ilk kitap konusunda olduğu gibi Yazının Slj1r Derecesi konusunda da belirgin etkilerden söz edilir sık sık, özellikle de Sartre’ın ve Marx’ın etkileri önemle vurgulanır. Hiç kuşkusuz, büyük ölçüde doğru bir saptamadır bu. Bildiğimiz kadarıyla, Roland Barthes’an kendisi de bunu yadsımaz. Ne var ki, daha ilk […]

Bir yazar ya da bir araştırmacı olarak Roland Barthes’ın yerini belirlemek ilk bakışta oldukça zor gibi görünür. Etkinlik alanı nedir? Eleştiri mi? Yazınbilim mi? Dilbilim mi? Göstergebilim mi? Toplumbilim mi? Felsefe mi? Yoksa Roland Barthes yapısalcı düşüncenin öncülerinden biridir de, getirdiği ya da tanıtüğı kuramları örneklendirmek için mi bu alanların hepsinde az çok at oynatır? […]

Düşsel bir halk tasadamak istersem, ona uydurma bir ad verebilirim, onu açıktan açığa romansı bir nesne olarak ele alabilir, düşlemimde hiçbir gerçek ülkeye gölge düşürmeyecek biçimde, yeni bir Garabagne ülkesi* kurabilirim (ama yazının göstergelerinde bu düşlemin kendisine gölge düşürmüş olurum o zaman). Bir de, hiçbir biçimde en ufak gerçeği gösterme ya da çözümleme savında bulunmadan […]

Birkaç gün önce bir kız öğrenci gelip beni buldu ve bir üçüncü çevrim doktorası** yapmayı amaçladığını söyledi; üstünde çalışmak istediği konuyu da oldukça ironik ama hiç de düşmanca olmayan bir hava içinde önerdi: GÖstergebilimin İdeolojik Eleştirisi. Bana göre, “sahnelenen bu küçük olay”da göstergebilimin konumunu ve yakın tarihini belirlememizi sağlayabilecek bütün öğeler var: — Bir kere […]

“Biz, yazarlar, heykeltıraşlar, mimarlar, ressamlar, Paris’in bugüne kadar hiç dokunulmamış güzelliğinin tutkun aşıkları, değeri bilinmemiş Fransız zevki adına, tehdit altındaki Fransız sanatı ve tarihi adına, başkentimizin tam ortasına yararsız ve canavar görünümlü Eiffel Kulesi’nin dikilmesine var gücümüzle, tüm öfkemizle karşı çıkıyoruz. Paris kenti, giderilemeyecek biçimde alçalmak ve çirkinleşrnek için, bir makine yapımcısının tuhaf ve ticari […]

Bu kitapta yer alan denemeler, 1954-56 arasında, yaklaşık iki yıl süresince, aydan aya, güncel olayların akışına göre yazıldı. O sıralarda, düzenli olarak, Fransız günlük yaşamının birtakım söylenleri üzerinde düşünmeye çalışıyordum. Bu düşünümün gereçleri çok çeşitli (bir gazete yazısı, haftalık bir dergide çıkmış bir fotoğraf, bir film, bir gösteri, bir sergi), konusu çok saymaca olabilir: hiç […]

Çağımızın en büyük yazarlarından biri olan Roland Barthes, Camera Lucida ‘yı (La chambre daire) tamamladıktan kısa bir süre sonra öldü. En bireysel ve kurgusal yapıtı sayılan Camera Lucida ‘da fotoğrafın ne olduğu sorusuna yanıt ararken, fotoğraf ile ölüm (belki de yaklaşmakta olan kendi ölümü) arasındaki ilişkiyi de ortaya çıkarıştır Barthes. La chambre daire’den seçilen sekiz […]

Her şey şu ilkeden yola çıktı: aşığı basit bir belirgisel özneye indirgememeliydi, sesinde güncel-dışı, yani uzlaşılmaz olanı duyurmalıydı daha çok. Örneklerden vazgeçip yalnızca bir ilk dilin (üstdil yok) eylemine dayanan, “dramatik” bir yöntemin seçilmesi de bundan ileri geliyor. Böylece aşk söyleminin betimlemesinin yerine öykünüşünü yerleştirdik; sonra da bu söyleme, karşımıza bir çözümleme değil, bir sözcelem […]