Asıl maksadım, Dünya Savaşı esnasında Sina Çölü ile Filistin’de cereyan eden olayların tarihi bir hatırasını tesbit etmekti. Maalesef bu arzunun yerine getirilmesinden vazgeçmek mecburiyetinde kaldım; çünkü bu olaylara ait dosyaların hemen tamamı Alman Islah Heyeti’nin İstanbul’dan göçü esnasında kaybolmuştu. Hâlbuki ilmî tenkitlere mukavemet etmesi gereken harp tarihi, belgelere dayalı esaslar mevcut olmaksızın yazılamaz. Diğer taraftan […]
“Candide”, Voltaire’in Klasikler dizisinde çıkan üçüncü kitabıdır. Bundan önce “Safoğlan” diye çevrilen “Ingenu” ile “Felsefe Sözlüğü” diye çevrilen “Le Dictionnaire philosophique” adındaki yapıtları, Voltaire’i, iki yönüyle Türk okuyuculara tanıtmıştı: Biri hikâyeci, diğeri filozof Voltaire. “Candide”, Voltaire’in bu iki yönünü birden açıklayan bir hikâyedir. Bu hikâyesinde Voltaire, genç ve her şeyden habersiz Candide’e, Alman düşünürü Leibniz’in […]
YİRMİ BİRİNCİ BÖLÜM Dinlerin çelişmesi sorunu Bu sırada, her topluluk yerine geçerek kalabalığın gürültüsü derin bir sessizliğe dönünce, Yasa Yapan, “Budunların önderleri, bilginleri!” dedi, “Bugüne dek birbirinden ayrı yaşayan ulusların, nasıl başka başka yollar tuttuklarını görüyorsunuz: her ulus gerçek yolunda gittiğine inanıyor; gerçeğe götüren yol tekse, düşünceler de birbirine uymuyorsa, besbelli ki yanılgıya düşen biri […]
YIKINTILAR ya da İMPARATORLUKLARDAKİ DERİN DEĞİŞİKLİKLER KONUSUNDA DÜŞÜNCELER Yakarış Issız YIKINTILAR, kutlu mezarlar, sessiz duvarlar! Tanık gösterdiğim, yalvardığım sizlersiniz. Evet, anlayışsız bir adamın bakışları, gizli bir korkuyla, üzerinizde duramazken, ben sizi seyretmeye dalmakta, derin duyguların, yüksek düşüncelerin çekiciliğini buluyorum. Siz, danışmasını bilenlere, öyle yararlı dersler, öyle acıklı ya da derin düşünceler veriyorsunuz ki! Bütün dünya, […]
Bu küçük romanın Rusça adı (geleneksel çeviriyazımla) SOGLlADATAY’dır ve vurgu ortadaki hecede olmak üzere ‘Sogli-dart-eye’ olarak telaffuz edilir. Bu ‘casus’ ya da ‘gözcü’ anlamına gelen çok eski bir askeri terimdir ama her iki sözcük de Rusça sözcüğün sahip olduğu esnekliğe sahip değildir. ‘Ulak /emissary’ ve ‘gladyatör’ sözcüklerini aklımda evirip çevirdikten sonra, sesle anlamı birbirine yedirmeye […]
MADAME BOVARY Şimdi, bir başyapıtın bir peri masalının tadını çıkarmaya girişiyoruz. Madame Bovary, bu dizideki peri masalları arasında en romantik olanıdır. Biçem açısından, şiirden beklenen etkiyi düzyazıda yaratır. Çocuğa bir öykü okursunuz, çocuk size ‘gerçekten olmuş mu’ diye sorar. Gerçek değilse, çocuk ısrarla gerçek bir öykü ister sizden. Elbette, biri kalkar da size, Mr. Smith […]
“Lolita, hayatımın ışığı, kasıklarımın ateşi. Günahım, ruhum, Lo-Li-Ta; Dilin ucu damaktan dişlere doğru üç basamaklık bir yol alır, Üçüncüsünde gelir dişlere dayanır. Lo-Li-Ta” Lolita’yı okumaya karar verdiğinde, (lütfen onun son derece ahlaki bir kitap olduğunu unutma). ‘Lolita ya da Beyaz Irktan Dul Bir Erkeğin İtirafları’; işte, bu satırların yazarının eline geçen ve önsözünü yazmak durumunda […]
Eşi olmayan tek Tanrı’ya hamdüsenadan, onun bütün resul ve nebilerine salat ve selamdan sonra, Tanrı’nın kullarının en fakiri olan İngiliz Edward Browne (Tanrı onun günahlarını bağışlayıp ayıplarını örtsün) kendi halini şöyle anlatır: Gençliğimin ilk devirlerinden beri Doğu memleketlerinin dillerini, ilimlerini öğrenmek için içimde büyük bir şevk ve arzu vardı. O Doğu insanlarının kitaplarını daima önüme […]
Bu üç ciltte Osmanlı tarihi alanında altmış yılı aşan bir sürede yapmış olduğum araştırmalarımı, belli bir bakış ve kronoloji çerçevesinde toplayıp okuyucularıma sunmayı düşündüm. Esere Devlet-i ’Aliyye adını koyduk, zira Osmanlılar kendi devletlerini Devlet-i ’Aliyye-i Osmâniyye diye adlandırmıştır. Seçmeler için bu üç cildi plânlarken Osmanlı Devleti’nin bir beylikten Orta-Doğu ve Balkanlar’ı hükmü altına alan güçlü […]
Yağm ur yağıyordu ve gökyüzü bir karatahta gibi kopY koyu kesilmişti. Kayalığın tepesine tünemiş Argo VilJ L lası’nın küçük kulesindeki ışık yanıp sönüyordu. Sanki rüzgarın şiddetiyle gücü bir azalıp bir artmaktaydı. Bahçedeki ağaçlar hışırdıyor, incecik otlar gibi iki büklüm oluyor, dalgalar birer köpük bombası gibi kayalıklara çarpıp patlıyordu. Bahçıvan Nestor, bininci kez pencerelerin hepsinin kapalı […]
Kyalıkların üzerindeki ev, hiç beklemedikleri bir anda tepenin ardından karşılarına çıkmıştı. Ağaçlar ve JL jL-deniz mavisiyle çevrelenmiş taş kulesi gökyüzüne doğru yükseliyordu. “Ah şuna bakın!” diye bağırdı Bayan Covenant evi görür görmez. Direksiyon başında onu izleyen kocası gülümsemesini zor saklıyordu. Dökme demirden bahçe kapısını açtı ve arabayı avluya park etti. Bayan Covenant arabadan indi. Çakıllı […]
Yirmi yılı aşkın süre önceydi -yirmi üç yaşındaydım, ilk hikayelerimi yazıp yayımlıyor ve benden evvelki birçok Bildungsroman kahramanı gibi, daha şimdiden kendi heybetli Bildungsroman’ımı kaleme almayı tasarlıyordum-, bir Aralık öğleden sonrasında, günün hava kararmadan önceki son saatinde o yüce insanla tanışmak için, yaşadığı dağ evine vardım. Yalı baskı cephe kaplamalı çiftlik evi, Berkshires’ın yaklaşık dört […]
Bir zamanların korkulu polemik ustası, ünlü maceraperest ve yakın zamanlara kadar amatör bir ruhla çalışan gazeteci, bugün �kulağa hoş gelmese de- bir haber teknisyenidir. Kuşkusuz, kriz dönemleri onu tekrar sahneye çıkarır, özellikle de özel malıkernelerin sanık sandalyesine yerleştirir. Şüphe yok ki, televizyonun kurumlaştırdığı yıldız sistemi, aralarından bazılarını, dünün ve büyük başyazarlarının gördüğü ilginin çok ilerisinde, […]
Ceymi Alester, Kuzey Denizi kıyısındaki küçük bir kasabada, yan yana dizili, kırmızı tuğlalı, ufak evlerden birinde oturuyordu. Hep bir tazısı olsun isterdi. Tazılar ince uzun köpeklerdir. Yarışmak ve sahiplerine ödül kazandırmak üzere eğitilebilen, müthiş hızlı koşuculardır. Ceymi Alester, yarışçı bir tazıya sahip olmayı düşlüyordu hep. Dünyadaki en hızlı tazıya sahip olmayı. 5 BÜYÜLÜ KÜÇÜK KİTAPLAR […]
Önce tüyler ürperten bir çığlık, ardından ateşin kükremesi duyuldu. Sonra korku dolu haykırışlar, tıpkı bir direkten diğerine sıçrayıp halatları ve bez kapıları tutuşturan alevler gibi.bir çadırdan diğerine yayıldı. Atlar dehşetle kişniyordu. Erkekler onları sakinleştirmek için bağırdı ama seslerindeki endişe ve panik atları daha da hırçınlaştırdı. Bu nafile koşuşturma, kamp alanı bir baştan bir başa alevlere […]